Aftellen naar ‘Ik ben er niet’, de nieuwe roman van Lize Spit

Deze week staat in het teken van een van de meest geanticipeerde rentrees van het literaire najaar: Ik ben er niet, de langverwachte opvolger van Lize Spits blockbuster (200.000 verkochte exemplaren and counting) ‘Het Smelt.’ Het boek ligt officieel pas op 10 december in de winkel -zelfs de besprekingen zijn aan een embargo onderworpen-, maar dat belet niet dat de eerste druk van 40.000 exemplaren al uitgeput is.

Flinterdunne boekjes

2016, wat lijkt dat alweer lang geleden. Schrijfster Lize Spit (°1988) debuteerde als het ware samen met haar uitgeverij. Das Mag, voortgesproten uit het literaire tijdschrift Das Magazin, nam Spits eersteling op in haar eerste aanbieding. Quasi meteen was een hype geboren, die de letterenverslaggeving te lande soms akelig dicht bij BV-adoratie bracht. Een boekenbijlage deinsde er zelfs niet voor terug Spit met vermelding van leeftijd én lichaamslengte op de cover te zetten. Intussen tikte de verkoop met tienduizendtallen tegelijk aan en was er algauw sprake van een verfilming.

De superlatieven zijn zo vaak herhaald dat het al te gemakkelijk is geworden het uitzonderlijke karakter van Spits succes te bagatelliseren. Anno 2016 heerste in de Nederlandse letteren een opstoot van debutantenkoorts. Meer dan een uitgever koos voor de vlucht vooruit door in te zetten op auteurs die vooral gemeen hadden dat ze erg jong waren en een gemakkelijk te verjournalistieken verhaal hadden. Het leverde vaak flinterdunne boekjes die weinig meer om het lijf hadden dan navelstaarderij in en rond de Amsterdamse grachten.  

Monoliet

Het Smelt was  alleen al door zijn monolithische omvang anders. De roman draaide bovendien op een plot als een mechaniekje, en mengde de aloude thematieken van de coming of age met een goede scheut’ Helaasheid der Dingen’ en seksuele aberratie. Het lezerspubliek lustte er wel pap van: de kaap van 100.000 verkochte exemplaren was snel gerond.

Tijdens de vier jaar die intussen verstreken, werd de nieuwgierigheid naar Spits ‘lastige tweede’ alleen maar groter. De schrijfster liet zich alleszins niet opjagen om snelsnel met een opvolger te komen. Spit en partner Rob Van Essen groeiden uit tot een van de onbetwiste sterrenkoppels van de Nederlandstalige letteren, one game of Rummikub at a time. Zou de bedrieglijke knusheid die haar columns uitwasemen ook in deze nieuwe boreling des breins terug te vinden zijn? Zou ze uit hetzelfde vaatje tappen of resoluut voor een ander project gaan?

Met 570 pagina’s is Ik ben er niet nog wat steviger uit de kluiten gewassen dan zijn voorganger, maar voor het overige mag duidelijk zijn dat we hier met een heel ander boek te maken hebben. Afgaande op de recente voorpublicatie kiest Spit in ‘Ik ben er niet’ voor een heel andere setting. Het ‘look back in anger’ op een ongelukkige Kempense jeugd maakt plaats voor psychologische terreur in een hedendaagse, kosmopolitische setting. Wanneer Simon, de vriend met wie protagoniste Leo al tien jaar haar leven deelt, op een nacht volledig veranderd naar huis terugkeert, komt ook Leo’s leven op losse schroeven te staan. Dan toch een ‘Nightmare on Dansaert street?’

Benieuwd of de soms al te onbeteugelde wijdlopigheid van Het Smelt bij deze opvolger wat meer binnen de perken blijft. Samen met Frank Hellemans durf ik alvast wedden op een ‘unhappy end’.

Promotie

U ontdekt het samen met ons, want Doorbraak biedt Ik ben er niet aan als ‘Boek van de week’. Als u nu bestelt, nemen wij de verzendkosten voor onze rekening.