Alle ogen op Belfast
De kingmaker van de volgende Britse regering woont misschien in Belfast, hoofdstad van een vergeten stukje Verenigd Koninkrijk.
Aangeboden door de abonnees van Doorbraak
Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.
Ik neem ook een abonnementOfwel wordt Labour de grootste partij. En dan kan ze naar de steun hengelen van de de Schotse nationalisten (SNP) om een regering te vormen. Ook de zetels van de linksliberale LibDems zijn dan meer dan welkom om een coaliteit op de been te helpen. Zelfs de kleine Welshe nationalistische partij Plaid Cymru wil met SNP Labour aan een regering helpen. Op links zou Groen zou maar één zetel halen, daar kun je dus weinig mee.
Misschien worden de conservatieve Tories de grootste partij. Maar ook zij zullen een partner moeten zoeken om hen in het zadel te brengen en te houden. De LibDems – de huidige coalitiepartner – wordt haast weggevaagd en brengt weinig steun. De gepeilde drie of vier UKIP-parlementsleden bieden niet genoeg voor een meerderheid.
Zou dan toch tot een – naar Duits model – ‘Grosse Koalition’ moeten komen, waar aartsvijanden Labour en Conservatives de handen in mekaar slaan?
Zelden waren de verkiezingen in Groot-Brittannië zo spannend en zo saai tegelijk. Spannend omdat er geen meerderheidsregering in zit en een ‘hung parliament’ de grootste partij een – of zelfs meerdere – coalitiepartners doet zoeken. Saai omdat, volgens de meeste kiezers, voormannen David Cameron en David Miliband perfect inwisselbaar zijn. Intellectuelen uit het privéonderwijs, die trouwens allebei met Boris Johnson, de conservatieve burgemeester van Londen, op school hebben gezeten. En op vlak van besparingen en investeringen hetzelfde austerity-programma voorstaan. Het grijze centrum dus.
Ulster
Vlaamse kranten kijken al enkele dagen met argusogen naar de verkiezingsstrijd. De ‘General Election’ vindt plaats op 7 mei, een donderdag – protestantse landen kiezen immers niet op zondag. Veel aandacht voor de nek-aan-nekstrijd van Tories en Labour, nog meer aandacht voor spelbreker of ‘kingmaker’ SNP. Niemand die naar dat andere stukje van het Verenigd Koninkrijk kijkt: Noord-Ierland. Nochtans, misschien woont de kingmaker ginds.
Twee grote partijen domineren de democratie in Ulster: het republikeinse (katholieke) Sinn Féin, dat uit principe géén verkozenen naar Westminster stuurt, en de loyalistische (protestantse) Democratic Unionist Party (DUP). De sterk aan de Tories gelieerde Ulster Unionist Party (UUP) is haast van de kaart geveegd, en de katholieke Social Democratic and Labour Party (SDLP) evenzeer. De pluralistische Alliance Party is enkel van tel op regionaal niveau en heeft slechts een vertegenwoordigers in Westminster.
Zoals het er nu naar uit ziet, zullen én Sinn Féin en DUP stabiel blijven of zelfs groeien.
Sinds het Goede Vrijdagakkoord van 1998 kijkt er in het Verenigd Koninkrijk amper nog iemand om naar Noord-Ierland. De radicale partijen Sinn Féin en DUP delen er de lakens, en dat lukt vrij aardig. Ulster mag dan nog een onderkomen regio zijn van het VK, met maar liefst 25% meer overheidsuitgaven per capita dan het gemiddelde, en een hoge werkloosheidsgraad, Westminster kijkt er niet naar om. Alsof sinds het Goede Vrijdagakkoord alle problemen zijn opgelost. De ‘Troubles’ zijn voorbij. Vele Britten zijn Noord-Ierland liever kwijt dan rijk. En dus verwacht ook niemand dat de redding op 8 mei wel eens uit Noord-Ierland zou kunnen komen.
Kingmaker in Stormont
De DUP van wijlen Ian Paisley zou – met zeven of acht zetels – zowel Labour als de Tories kunnen steunen. In continentale pers leeft wel eens de idee dat de radicale protestantse DUP ‘rechts’ is en ‘dus’ bij de Tories aansluit. Maar dan zijn het toch rode Tories, want de DUP is vooral een travaillistische partij die de brede (protestantse) onderklasse vertegenwoordigt. De huidige eerste minister van Ulster, Peter Robinson, zal alvast de hand uitreiken én zijn ziel duur verkopen. Aan de meest biedende. Want zowel met Labour (sociaal, o.a. het afschaffen van de zogenaamde Bedroom Tax) als met de Tories (economisch, op vlak van besparingen) heeft ze raakvlakken.
Belangrijker voor DUP is geld voor Ulster. En wat symboolpolitiek als de Union Jack – de Britse vlag – te pas en te onpas mogen uithangen en manifesteren, waar en wanneer ook. Door het Goedevrijdagakkoord en de opeenvolgende coalities met Sinn Féin is de symboolpolitiek – met marsen, bolhoeden en vlaggen – ingekrompen. Of DUP dan een nationalistische partij is? Zeker wel, maar dan de meest overtuigde unionistische partij, voor ‘Queen and Britishness’. Want met Westminster loopt de arbeider en werkloze uit Ulster al helemaal niet hoog op – protestant of katholiek.
Wie dus straks Her Majesty’s Loyal Opposition leidt in het Britse parlement zou dus de partij kunnen zijn die minst wilde investeren in het ‘gat’ dat Noord-Ierland voor vele Britten is. De kingmaker woont dus misschien niét in Holyrood – het Schotse parlement – maar wel in Stormont – het Noord-Ierse parlement. Nog enkele dagen koffiedik kijken.
Foto: DUP-leider Peter Robinson met de Britse Queen in Belfast. (c) Reporters
Personen |
---|
Karl Drabbe is uitgever van ERTSBERG. Hij is historicus en wereldreiziger en werkt al sinds 1993 mee aan Doorbraak.
Naar goede traditie vindt vandaag voor de tiende keer een grote manifestatie voor meer autonomie plaats in Catalonië. Wat zal de impact zijn?
Bij de samenstelling van de nieuwe Europese Commissie heeft de EVP de meeste winst behaald. Zij zal vlot akkoorden kunnen afsluiten op rechts.