Begroting en defensie

We staan aan de vooravond van een cruciaal weekend. Premier De Croo wil een doorbraak forceren over het staatsbudget voor volgend jaar. Hij kondigde aan op zoek te gaan naar een besparing van 2 miljard euro, maar kreeg direct het ‘njet’ van de links-dominerende partijen. Toch moet de vinger terug op de knip, zo kan het niet verder. Er is tijdens de coronacrisis met belastingsgeld gesméten, deels terecht, deels overbodig.

Defensiebudget

In dit gespannen klimaat wil ik een lans breken voor het defensiebudget. Al in 2014 is er bij de NAVO-top in Wales afgesproken om fors meer te investeren in defensie (de bekende 2% van het BBP-norm). België is al jaren kampioen in sociale uitgaven, maar zowat de slechtste leerling van de klas in haar defensiebudget. Dit kan zo niet verder.

De zaak J.C., de zware heidebrand in Brecht en de overstromingen hebben pijnlijk aangetoond dat het vat af is. Het vet is al jaren van de soep. De soep zelve verdampt. Elke defensie-expert zegt hetzelfde: zonder stevige investeringen heeft defensie geen toekomst.

Blablabla

Men praat vaak en graag over meer strategische autonomie, bijvoorbeeld van de EU ten aanzien van de NAVO of de VS, maar weet je dat we niet eens een evacuatieoperatie uit Afghanistan kunnen houden zonder de Amerikanen? Noch enige intense veiligheidsopdracht in Irak, Syrië of elders. Strategische autonomie? Blablabla.

Wil je strategische autonomie en geopolitieke macht? Begin bij het begin, geld. ‘Show me the quan’, zoals American footballspeler Ron Tidwell het in de magistrale kaskraker ‘Jerry Maquire’ zegt.

20%-norm

Onze Zweedse coalitie zette zwaar in op de aankoop van nieuw materieel (F35’s, mijnenvegers, fregatten, nieuwe voertuigen voor de landmacht…). Zo sterk zelfs dat we vanaf 2022 de afgesproken 20% NAVO-norm (aandeel van het defensiebudget in investeringen) bereiken. En dat is al héél lang geleden.

Deze Vivaldi regering wil van personeel haar prioriteit maken onder de aardig bekkende term ‘People our Priority’. Minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) tekende met de vakbonden verregaande engagementen waarbij het optrekken van de lonen en premies tot het niveau van de politie, de belangrijkste belofte is.

Ik vraag al maanden naar het budgettair kader van Dedonder’s ‘People our Priority’-plan, maar krijg geen antwoorden. Hopelijk komt dit weekend de bevrijding. Hopelijk zijn die beloftes meer dan de ongedekte cheque die ze tot nu toe lijken te zijn.

Worst case scenario

Het grote risico bestaat erin dat de defensiestaf met de extra uitgaven voor hogere lonen – ik neem aan dat Dedonder haar woord zal willen houden -, maar zonder extra budget in totaal, gedwongen wordt in te teren op het budget voor operaties in binnen- en buitenland. Dat zou nefast zijn voor de paraatheid en moraal van onze troepen.

Want wat ben je met al die duizenden nieuwe rekruten als ze geen terreinervaring kunnen opdoen? Wie gaat er bij het leger om de hele dag op zijn of haar brits naar het afgeschilferde plafond te staren? Minister Dedonder is momenteel op tweedaags bezoek bij onze Belgische militairen in de Sahel. Ik hoop dat ze er met haar eigen ogen kan zien hoe belangrijk buitenlandse operaties zijn.

Stop the decline

Ik benadruk mijn fors pleidooi voor het sparen van het Defensiebudget in de zoektocht naar de 2 miljard besparingen voor 2022 die De Croo vooropstelt. Het afgesproken plan zoals in januari ingediend bij de NAVO, moet minstens stand houden. En iedereen weet dat er eigenlijk nog veel meer nodig is. Terwijl andere landen hun defensiebudgetten fors verhogen, blijven we de slechtste leerling van de klas. Dat is en blijft onaanvaardbaar. Maar met de linkse regering die België momenteel heeft, zullen we al tevreden mogen zijn met het respecteren van het afgesproken ‘Stop the decline’-principe.

Dat ze komend weekend maar van het defensiebudget afblijven of ontgoocheling en protest zullen enorm zijn.