Een bewogen dagje Barcelona

Een bewogen dagje Barcelona begint als ik mijn hotel verlaat om te gaan ontbijten. Een vrouw klampt mij aan. Ik herken haar als een van de bijzitters in het stemlokaal van zondag. Bedankt om ons te steunen in de Belgische pers, zegt ze. Ze blijkt mijn interview in Le Soir over de agressie van de Guardia Civil gelezen te hebben. Dat circuleert hier in de buurt. Of ik niet aanwezig wil zijn op de manifestatie straks aan het schooltje ? Bij alle stembureaus waar de politie is binnengevallen wordt straks om 11.00 uur een korte plechtigheid gehouden, in heel Catalonië.

Wereldberoemd in Barcelona

Een honderdtal mensen verzamelt aan de poort. En zie, ik blijk wereldberoemd in de Guinardówijk van Barcelona. Een vreemd gevoel. De mensen willen met mij op de foto.  Ze omhelzen me en vragen of ik al bekomen ben. De emoties van zondag komen terug boven. Sommigen beginnen te huilen. Ik kan er nog steeds niet van slapen, zegt een vrouw. Er worden bloemen gelegd voor de schoolpoort. Daarna is er een betoging rond de school. Enkele drukke kruispunten in de buurt worden een tijdje bezet gehouden. Maar de chauffeurs vinden het niet erg en toeteren lustig mee met de slogans.   Inmiddels sluiten er zich steeds meer mensen aan bij de betoging, die verder trekt naar de Sagrada Familia. Dat is echter maar een voorsmaakje van de manifestatie om 18.00 uur in het centrum.

Volg de Estelada

Toen ik hier eerder nogal enthousiast was over een mogelijke algemene staking na het referendum had ik mij niet gerealiseerd dat ik er zelf last van zou hebben. De metro ligt plat en de weinige taxi’s die rijden zijn constant bezet. Het wordt dus stappen naar het centrum, en Barcelona is niet bepaald klein. Maar ik heb mijn plannetje niet nodig dit keer. Vanaf mijn hotel hoef ik enkel maar de mensen met een Estelada op de rug te volgen. Naarmate we het centrum naderen zwellen die geleidelijk aan tot een immense stroom die de hele straat in beslag neemt en uiteindelijk uitmondt in een mensenzee op de Passeig de Gràcia. Het is een dicht opeengepakte massa.

Radicalisering in de straten

Er zijn hier ook heel wat rode vakbondsvlaggen (het is tenslotte een stakingsdag), en zelfs nog meer anarchistische vlaggen. Hier en daar zie ik zelfs een vlag van de Tweede Republiek (rood, geel en paars), van vóór de burgeroorlog. Het lijkt wel of heel het centrum Barcelona vol aan het lopen is. De sfeer is redelijk uitgelaten. Er wordt gezongen en ritmisch geklapt. Het meest populair is de slogan van de radicaal-linkse CUP, die nu door iedereen wordt gescandeerd : ‘De straten zijn van ons’. Het is symptomatisch voor de radicalisering van de onafhankelijkheidsbeweging.

‘Filip, klootzak’

Aan de Via Laietana is de sfeer minder ludiek. Daar is er een kolkende mensenmassa rond het hoofdkwartier van de Spaanse politie. Het gebouw wordt beschermd met drie rijen dranghekkens. Vooraan staan de Mossos. Maar in de straten ernaast houden de stormtroepen van de Guardia Civil zich klaar. Er cirkelt voortdurend een helikopter boven de massa. De Spaanse agenten krijgen allerlei beledigingen naar het hoofd geslingerd (in het Spaans, want Catalaans kennen die niet): ‘Moordenaars’, ‘Oude mensen molesteren, dat vinden jullie wel leuk hé’, ‘Leg dat maar eens uit aan jullie kinderen’.   Ook de kreet ‘Filip, klootzak’ is niet van de lucht.

Kalmerende Mossos en brandweer

Het blijft gelukkig beperkt tot verbaal geweld. Toch verschijnen wat later een aantal brandweerlui die de massa proberen te kalmeren. Heeft iemand jullie gevraagd om dat te doen, vraag ik aan een van hen. Het zijn de Mossos die de brandweerlui hebben ingeschakeld. Blijkbaar beginnen de beledigingen de Spaanse agenten op de zenuwen te werken. Ze zouden op het punt staan om te chargeren. Het lijkt stilaan tijd om me uit de voeten te maken. Eén ontmoeting met de Guardia Civil is ruimschoots voldoende geweest.

Dramatische toespraak

In mijn hotelkamer hoor ik op TV dat er naar schatting 700.000 manifestanten waren in het centrum. Maar het grote nieuws is de dramatische toespraak van koning Felipe. Over het geweld van de Spaanse politie rept de man met geen woord. Over een dialoog met de Catalanen evenmin.   Kennelijk hadden de roepers in de Via Laietana toch niet helemaal ongelijk.   Maar het is natuurlijk de pop van buikspreker Rajoy die hier aan het woord is. Op die manier lijkt de Spaanse premier het pad te willen effenen voor nog meer vuil werk: de activering van artikel 155 van de Grondwet (het opheffen van de Catalaanse autonomie) en de aanhouding van de Catalaanse regering.

Het mag dan ook duidelijk zijn: als de Catalanen de onafhankelijkheid willen uitroepen, dan zouden ze zich best haasten. Het is nu het moment (al was het maar omdat ik nog de hele week in Barcelona ben).