Broken Britain géén on-Verenigd Koninkrijk

Collega Harry De Paepe schetste een boeiend stukje actuele Britse politiek. Brexit en Scoxit spelen daarin een rol. En de Queen natuurlijk. Geen Britse symboolpolitiek zonder de vleesgeworden symboliek, Elisabeth II.

Als de Britten voor Brexit stemmen, zo bericht Harry over het doen en laten herwaarts het Kanaal, dan dreigen de Schotten met een Scoxit. Niet uit de EU, maar wel uit het VK. In de perceptie aan deze zijde van het Kanaal leeft inderdaad al langer het idee dat de Schotten eurofielen of -manen zijn, in tegenstelling tot de eurosceptici of -haters bezuiden de rivier Dee.

Niets is minder waar nochtans. Volgens het groots opgezette 2015 Social Attitudes Survey van het gereputeerde NatCen zeggen de cijfers wel degelijk iets anders.

23% van de Britten wonende in Engeland en Wales willen dat het VK de EU verlaat, zo leert de Survey. In Schotland is dat 17 %. 39 % van de Schotten wil wel in de EU blijven, maar dan op andere voorwaarden; ze willen dat Brussel minder macht heeft. In Engeland en Wales wil één procent meer dat ook volgens diezelfde studie.

Nu is er ook een Scottish Social Attitudes Survey dat stelt de steun voor een onafhankelijk Schotland terugvalt tot 15 procent als dat voor gevolg heeft dat een Schot 500 GBP minder zou verdienen. En daar ligt de crux. Want in de EU blijven en uit het VK stappen, zou een gemiddelde Schot meer dan 500 ponden kosten.

Sinds het referendum in september 2014 is er immers veel olie uit het Midden-Oosten en de VS naar Europa gevloeid. In september 2014 kostte een vat ruwe olie 100 USD. Vandaag minder dan 30 USD. Tegen 2020 zal er nooit meer betaald worden dan 60 USD per vat, zo is de verwachting. Wat betekent dat de inkomsten uit belastingen op olie- en gaswinning in de Noordzee de komende vijf jaar wordt berekend op nul euro. Of ponden, maar dat is hetzelfde natuurlijk.

Wat dat betekent voor Schotland? Geraamde minder inkomsten van 5,6 miljard pond in vergelijking met 2013. Omgerekend per capita: 1000 GPB per Schot, 4000 GBP voor een koppel met twee kinderen … De Labour-politica journaliste Kate Hoey, voorstander van een Brexit maar niet van Scoxit, wijst er fijntjes op dat dat het bedrag is wordt gespendeerd aan onderwijs in Schotland.

Vele jonge Schotten, in 2014 nog enthousiast voorstander van Schotse onafhankelijkheid, zouden in 2017 of later – wanneer de op winst afstevenende SNP een nieuw referendum zou uitschrijven – wel twee keer nadenken. En elke penny omdraaien alvorens een roekeloze beslissing te nemen by the heart in plaats van by the mind.

Een door minder (of geen) olie- en gasopbrengsten verarmd Schotland zal niet langer als een rijpe appel in de Brusselse schoot vallen. En we weten dat het EU-establishment al helemaal niet hoog oploopt met onafhankelijke kandidaat-leden als Schotland of Catalonië. Brussel zal nooit in de zakken willen tasten om nog een arme regio als Schotland, een netto-ontvanger binnen het VK – binnen te halen. Met Wallonië, Roemenië, Zuid-Italië en Bulgarije zijn er al voldoende probleemregio’s in de Unie. Om over Griekenland maar te zwijgen.

Brexit mag dan misschien wel al voor morgen zijn – de verkiezingen vinden plaats op 23 juni – maar Scoxit allicht niet …

Foto: Schotlands First Minister Nicola Sturgeon houdt een toespraak op een colloquium over het VK en de EU, 29 februari 2016. (c) Reporters