‘Dat Antwerpen niet werkt, heeft corona duidelijk gemaakt’

‘Dat Antwerpen niet werkt, heeft corona duidelijk gemaakt. Op het hoogtepunt van de eerste golf ging de burgemeester op een bankje zitten om zich politiek te profileren ten aanzien van de “regeltjes uit Brussel”. En om te vermijden dat de zaak helemaal uit de hand zou lopen, moest de gouverneur enkele maanden later ingrijpen. De vraag is dan: wat is de oplossing? Antwoord: confederalisme.’

‘We hebben beslist dat de districten Antwerpen, Borgerhout, Berendrecht, Zandvliet, Ekeren, Deurne, Berchem, Merksem, Hoboken en Wilrijk voortaan terug hun eigen weg gaan. Er is een onoverbrugbare mentaliteitskloof tussen bijvoorbeeld het Geitendorp en Ekeren. En zoals de voormalige voorzitter van de sossen van de Rode Planeet altijd zei: “Obokke bleft Obokke”. We kunnen natuurlijk nog altijd praten over de dingen die we wél samen willen doen. De vuilkar laten rondrijden bijvoorbeeld.’

Ongeveer even absurd was de uitspraak van Bart De Wever dat de coronacrisis duidelijk zou hebben gemaakt dat België niet werkt. Om nog even op hetzelfde elan door te gaan alvorens ernstig te worden: ‘De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt dat het communisme werkt, en het nationalisme niet. Kijk maar naar China en India.’

Praktische en morele uitschuiver

En dan nu serieus. Echt geschoffeerd was ik, toen onze minister-president doodleuk suggereerde dat Vlaanderen eerder op een terras mocht gaan zitten dan de rest van het land, omdat wij nu eenmaal sneller vaccineren. Voor zover dat al waar is natuurlijk, want het beeld verandert elke dag. Er zijn tal van bedenkingen vast te knopen aan deze zoveelste uitschuiver van Jambon.

Ten eerste dacht ik altijd begrepen te hebben dat het de bezettingsgraad van de ic-bedden, en niet de vaccinatiesnelheid was die bepaalde of we konden versoepelen. Maar ik heb dat misschien verkeerd begrepen. Ik zit dan ook niet in de cockpit zoals Jambon. En dan heb je natuurlijk, fundamenteler nog, het morele gehalte van die uitspraak: op een terras gaan zitten, met het zicht op zee, bij voorkeur in Middelkerke, daar kan het al. Met je rug naar de mensen, terwijl de rest van Europa en de wereld nog steeds worstelt met het virus. In welk hoofdstuk van de canon gaan we dat schrijven?

Tot slot rest ons dan nog de praktische uitvoerbaarheid. Ik dacht daarbij aan Brussel, die stad die we nooit zouden loslaten, weet u nog? Ik beeldde mij al taferelen in waarbij Vlaamse cafébazen in Brussel hun klanten eerst ‘Schild en Vriend’ lieten zeggen alvorens hen te willen bedienen. Volgens mij kan je enkel versoepelen per gewest nadat er een staatshervorming à la façon du PS werd doorgevoerd. Federalisme op basis van gewesten dus, in plaats van gemeenschappen.

De volgende staatshervorming

Dat brengt mij naadloos bij de volgende staatshervorming. De federale regering heeft besloten om deze vorm te geven ‘op basis van democratische methoden en een participatieve aanpak’ aldus premier De Croo. Een strak plan vind ik dat. Zo vermijden we misschien dat die volgende staatshervorming alweer ontaardt in een uitzaaiende kanker van instellingen en bestuursniveaus. Misschien kunnen we de échte problemen dan eens te lijf gaan met échte oplossingen.

Ik wil alvast mijn democratische duit in het zakje doen, en dan begin ik met de gezondheidszorg. Wat deze pandemie zonder meer duidelijk heeft gemaakt is dat ze wereldwijd is. En dat, zeker in een eeuw waarin onze welvaart meer dan ooit afhankelijk is van een geglobaliseerde economie, de aanpak die we er tegenover stellen eveneens wereldwijd moet zijn. Beseffende dat dit het thema van een Belgische staatshervorming al meteen overstijgt, zou ik daarom toch een lans willen breken voor de overdracht van een aantal bevoegdheden op het vlak van de gezondheidszorg. Niet naar de gewesten, maar wel naar Europa.

Schraapzucht, die andere pandemie

Wat die andere ernstige pandemie betreft, namelijk de schraapzucht, daar heb ik ook over nagedacht. Sihame heeft zich rijkelijk besprenkeld met subsidies die in feite voor kansarme jongeren bestemd waren. Van al die vraatzucht is ze vervolgens ziek geworden, en nu verschijnt ze al maanden niet meer in het Vlaams Parlement, terwijl haar riant salaris onverminderd wordt doorbetaald. Maar datzelfde parlement stelde tot haar ontzetting vast dat zij niet haar werkgever is. Dat is namelijk de kiezer.

Daarbij stellen zich twee problemen. Ten eerste weten we niet wie die kiezers zijn die door haar ‘in het ootje zijn genomen’, zoals Theo Francken het zo mooi uitdrukt, want de stemming is geheim. En ten tweede is een volgende ontslagronde pas voorzien voor 2024. Daarom stel ik voor dat we werken met een systeem van geregistreerde kiezers. Kiezers kunnen op basis van vrijwilligheid verzaken aan het stemgeheim, en zich in alle discretie laten registreren als kiezer voor deze of gene kandidaat. Dat geeft hun meteen het recht om zich jaarlijks uit te spreken op een soort ‘aandeelhoudersvergadering’ over de prestaties van hun kandidaat. Voldoet hij of zij niet, dan volgt ontslag, gevolgd door een tussentijdse verkiezing.

Daarmee heb ik meteen ook het oude trotskistische principe van de permanente afzetbaarheid in een nieuw jasje gestoken. Maar ja, die alte Kameraden lezen uit principe toch geen letter van wat er op deze website verschijnt.