Het was enigszins voorspelbaar dat de aanval op het Amerikaanse Capitool door dolgedraaide Trump-aanhangers in het Belgisch parlement onderwerp van passioneel gekrakeel zou zijn.

Parlementariërs van de meerderheid konden eindelijk weer eens scherp uit de hoek komen. Het was immers een debat zonder enige inzet, over iets wat in een ver buitenland gebeurt en dat niets met de Belgische politiek te maken heeft. Bij echt belangrijke kwesties onderwerpen de Vivaldi-volksvertegenwoordigers zich zonder morren aan de partijdiscipline. Nu leken sommigen op amateurvoetballers die zich tijdens hun wekelijkse match even in de Champions League waanden.

Black lives matter

Plots was het alsof sommige parlementairen dachten dat ze niet in de Wetstraat, maar op Capitol Hill stonden. In hun elan wilden ze graag vergeten dat de Verenigde Staten toch wel heel erg verschillen van België en dat gelukkig niet alle aberraties zomaar getransponeerd kunnen worden van het ene land naar het andere. Dat gebrek aan nuance was even groot bij sommige activisten rond de Black Lives Matter-beweging, die in hun transcontinentale verontwaardiging geen verschil maakten tussen de dood van Georges Floyd en politie-optredens in Brussel.

Nu lijkt minister van Justitie Van Quickenborne aangetast door een gelijkaardig virus. Hij wil er zelfs de grondwet voor veranderen. Volgens hem moet artikel 150 aangepast worden om de bestraffing van geschreven aanzetten tot ‘haat en geweld’ door een correctionele en niet langer een assisenrechtbank te laten gebeuren. Sinds 1999 is dit al mogelijk voor teksten die getuigen van racisme en xenofobie. Van Quickenborne hoopt zo de verspreiding van gevaarlijke en ophitsende boodschappen op het internet zoals in de VS tegen te gaan.

N-VA-fractieleider Peter De Roover liet opmerken dat vooral ‘haat’ een ‘warrig concept’ is. Hij kreeg daarin steun van de Vlaamse Vereniging van Journalisten die voor de vrijheid van meningsuiting vreest.

Hate Speech

Want ‘hate speech’ is een term die al te gemakkelijk verleend wordt aan opinies waarmee men het niet eens is. Ikzelf kreeg op Twitter meer dan eens te horen dat ik ‘haat predikte’ omdat ik geschreven had over het gedrag van Brusselse jongeren. Nergens had ik ook maar één hatelijk woord gebruikt. Maar dat was niet nodig om me als haatprediker weg te zetten: door de betekenis van het woord ‘haat’ in een ideologisch debat te verruimen is het een orwelliaans containerbegrip geworden.

Het dient alleen om andere meningen te veroordelen. Het wordt een codewoord dat gelijkgezinden steeds meer overnemen en dat een nieuwe ideologische invulling krijgt: ‘hate-speech’ als de kant-en-klare repliek op zowat alles wat niet in het eigen denkkader past.

Blasfemie

Een dergelijke kwalijke evolutie kende ook het woord ‘racisme’. Sinds enige jaren breiden sommige kringen de betekenis uit tot culturele aspecten. Racist is niet langer alleen wie iemand omwille van zijn afkomst discrimineert, maar ook wie afwijkt van het politiek correcte cultuurrelativisme en een onderscheid durft te maken tussen culturen. Ook wie een religie bekritiseert, kan als racist voor de rechter komen.

In Engeland pleitte een denktank er jaren geleden al voor om ook ‘islamofobie’ als een vorm van racisme te veroordelen. Bert Anciaux (sp.a) probeerde op basis hiervan in de Senaat een tekst te laten goedkeuren die blasfemie strafbaar zou maken als een uiting van racisme. Zo zou het veranderen in een juridisch wapen tegen iedereen die kritisch over de islam schrijft.

Doos van Pandora

Natuurlijk is er niets fout met politieke reflectie over wat verkeerd gaat in de VS en of dat ook bij ons zou kunnen gebeuren. Maar overhaasting hierbij is nergens goed voor, want een oppervlakkige analyse kan leiden tot remedies die veel erger zijn dan de kwaal.

Want wie zal uiteindelijk vanuit welk groot gelijk oordelen of iemand iets hatelijks heeft geschreven dat vervolging verdient? Minister Van Quickenborne zou beter twee keer nadenken voor hij die doos van Pandora opent.