De halve toverformule

De eerste sporen van Gerolf Annemans in de Vlaamse Beweging vinden we tijdens zijn studententijd bij het Antwerpse Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV). Hij was er hoofdredacteur. Maar daarnaast was Annemans ook actief als studentenvertegenwoordiger, in zijn faculteit maar ook op hoger niveau in de Raad van Beheer en het dagelijks bestuur van de universiteit. In diezelfde periode werd hij ook studentenredacteur van ’t Pallieterke; later werkte hij ook mee aan Dietsland-Europa. Toen hij in 1982 zijn studie rechten beëindigde en advocaat werd, bleef hij nog een aantal jaren actief voor het satirische weekblad. Hij schreef er diverse artikels en interviews en had vaste rubrieken. De bekendste was de tv-rubriek die hij schreef onder het pseudoniem Justinus. Hij trok in die rubriek fel van leer tegen de ‘linkse tv-makers’ in de toenmalige ‘Rode burcht’, de BRT. Hij is het schrijven nog niet verleerd, getuige daarvan zijn verschillende boeken en brochures en zijn blog www.gerolfannemans.org.

Twee types

Annemans kwam voor het eerst op bij het Vlaams Blok in 1985. Op vraag van Karel Dillen werd hij eerste opvolger op de Antwerpse Kamerlijst. Op 12 maart 1987 werd Annemans kamerlid, enkele maanden voor de val van de regering-Martens VI in oktober van datzelfde jaar. Na de verkiezingen van december 1987 vormde Gerolf Annemans samen met Filip Dewinter de tweekoppige fractie van het Vlaams Blok. Dewinter en Annemans staan nog altijd symbool voor de twee kanten van het Vlaams Blok/Belang. Annemans: ‘Wij zijn twee verschillende types in één partij. Die samen het imago van de partij hebben bepaald. Door de verschillen tussen ons was dat een breed imago. Wij konden samen een breed veld aanspreken, tot ooit 25 % van de stemmen. Het was een toverformule toen’.

Terwijl Dewinter verhuisde naar het Vlaams Parlement zag Annemans de kamerfractie groeien naar achttien leden na de verkiezingen van 2003 en opnieuw krimpen naar twaalf sinds de verkiezingen van 2010. De algemene analyse in de pers van de achteruitgang was snel gemaakt: er waren concurrenten op rechts, het cordon kostte stemmen en het evenwicht in het Vlaams Belang leek zoek. Het werd meer een Dewinter-partij dan een Annemans-partij. Een nieuwe voorzitter moest de partij opnieuw op de rails zetten. Het werd de andere helft van het legendarische duo. Annemans wil de partij opnieuw inhoudelijk verbreden, opnieuw evenwicht brengen. ‘Door historische omstandigheden heeft waar ik voor stond minder aandacht gekregen. Ik wil in mijn voorzitterschap dat evenwicht opnieuw herstellen.’

Annemans staat bekend als een politiek beest met de gave van het woord. Als speecher en debater is hij op zijn best. Het grote publiek leerde hem kennen via de Dutrouxcommissie. Maar dat die Dutrouxcommissie zijn politieke carrière in een stroomversnelling bracht, dat noemt hij zelf een cliché. ‘De buitenwereld kreeg toen te zien wie en wat ik was, doordat die commissie elke dag op tv kwam en men mij niet meer onder de mat kon vegen. Maar de goede waarnemer wist toen al wie ik was en wat ik deed.’

Literatuur

Een zeldzame keer dat Gerolf Annemans niet met politiek in de media kwam, toonde de man als literatuurliefhebber. Hij outte zich als fan van de Nederlandse schrijver Arnon Grunberg. Wat die dan weer niet apprecieerde. In Humo in een column nam hij ‘weerwraak’. Een lezer dus en nog wel van literatuur, vooral Amerikaanse literatuur. ‘Ik volg niet bepaald één auteur, ik denk niet in fanstructuren. Ik wil met lezen zoveel mogelijk naar binnen halen, zoveel mogelijk leren kennen.’ Dat het net Amerikaanse literatuur is, dat is een beetje toeval. ‘Het is mijn zoon, die zeer goed Engels spreekt en schrijft, die me de betere Amerikanen leerde kennen.’

Wraak

Dat Annemans nu voorzitter wordt zou ook zijn wraak zijn op de geschiedenis. Hij zou in 1996 de eerste kandidaat zijn geweest van Karel Dillen om hem op te volgen, maar door een dispuut met Dewinter koos Dillen voor Frank Vanhecke. Annemans houdt een beetje lachend de boot af. ‘Alles rond die opvolging is heel goed gedocumenteerd, ik ga zelf geen historische beschouwingen daarover brengen.’ De vraag is natuurlijk of alles wat over het Vlaams Bolk/Belang in de loop der tijden is geschreven ook echt de waarheid weergeeft. Dat is iets voor onze geschiedenisrubriek.