De laatste IJzerbedevaart (of toch niet helemaal)

Het IJzerbedevaartcomité gaat daarmee verder op de ingeslagen weg. ‘Wij zijn ervan overtuigd dat de bedevaart een nieuwe toekomst krijgt door een herprofilering van een semipolitieke strijdmeeting naar een vredesherdenking. Die herprofilering trekken we verder door in de keuze van de datum. We verhuizen van eind augustus naar 11 november.’ Het bedevaartcomité kiest voor 11 november omdat dit volgens hen de dag is alle doden uit oorlogsconflicten herdacht worden. Hoe die nieuwe bedevaart er zal uitzien is nog niet zeker. Het comité wil teruggrijpen naar de recepten van de eerste bedevaarten. ‘het zal herkenbaar blijven: Vlaams, pacifistische en verdraagzaam.’ Logistiek wordt het alvast niet makkelijk om midden november een grote groep mensen op een aangename manier te ontvangen op een weide in de polders. Daar schijnt iedereen zich van bewust te zijn in Diksmuide. ‘we zijn vastbesloten te investeren in geld en energie, schrijf maar op, op donderdag 11 november 2027 is er de honderdste IJzerbedevaart.’

Het dalende aantal bezoekers speelt volgens De Belder geen rechtstreekse rol. De IJzerbedevaart wil een impact blijven hebben. Maar wil af van haar oude imago.’De bedevaart wordt nog altijd gezien als een politieke strijdmeeting en daar willen we vanaf. Voor het Bedevaartcomité is de vraag: hoe brengen we onze boodschap best en op welke datum.’
De keuze voor een andere bedevaart op 11 november is volgens het comité een logische evolutie en terugkeer naar de bron. Dat en enkel dat is de reden voor de datum verplaatsing stelde De Belder op de persconferentie. Er zijn die dag vele herdenkingen, maar het bedevaartcomité wil haar eigen klemtonen leggen. ‘centraal staat de hartekreet van de Fronters “nooit meer oorlog”‘. In onze herdenkingen geen heldendom van generaals, wij leggen een ander accent.’ Stelde De Belder. ‘Diksmuide vertelt het verhaal van de oorlog van het Belgisch leger. De herdenking op 11 november zal waarschijnlijk ingepast worden in het programma dat het comité nu al organiseert op 11 november, ook zal rekening gehouden worden met andere herdenkingen zoals in Ieper.

De verplaatsing van de IJzerbedevaart naar 11 november duidt op de veranderde koers die het comité al een tijd geleden heeft ingezet. Van een Bedevaart die een samenkomst was voor de brede Vlaamse beweging, naar een vredesmanifestatie. De naam IJzerbedevaart blijft bestaan, maar de invulling is helemaal anders. Het is de definitieve koerswijziging die wordt verpakt als een terugkeer naar de bron. Het Ijzerbedevaartcomité heeft een sterk WOI aanbod, vertelt daarin een eigen verhaal, ver weg van het officiële oude propagandistische heldendom, maar de teloorgang van de IJzerbedevaart is een stap achteruit voor de Vlaamse beweging. Als is die stap achteruit al jaren geleden gezet. De verhuizing is de bezegeling van een evolutie. Zoals gezegd, het definitieve eninde van een tijdperk.