De schorsing aan de UA en de Roemeen van de Delhaize

Telkens opnieuw bekijk ik de video opname van de twee inmiddels geschorste medewerkers aan de UA. Telkens weer vraag mij af: heb ik iets gemist?  Het gesprek is gelardeerd met ‘weet ik nu niet’, ‘k weet da nie’, ‘vraag ik mij af’ en ‘zou kunnen’. Tussendoor: ‘ik denk het’.  Neen, geachte rector Van Goethem, dit is geen ‘cafépraat niveau’ (Terzake – 16/6/2022), dit zijn academici die een privégesprek (!) voeren en niet goed weten hoe ze hun vaststellingen moeten interpreteren. Ze laten hun gedachten los, ze veroordelen niet, ze stellen vast.

Akkoord, er sluipen wat veralgemeningen in die neigen naar racistische spijkers, maar alleen voor diegenen die geforceerd laag water opzoeken. En dat zijn er velen. Een hele meute schreeuwt hysterisch moord en brand en – niet te geloven – de minzame rector bezwijkt op een beschamende manier onder de druk.

Verdomhoekje

Diezelfde druk die het gedaan krijgt dat bepaalde jongeren in de pers continu met fluwelen  handschoenen worden aangepakt en o wee als je het zou aandurven te spreken over allochtone keetschoppers. Op die manier smoor je de open debat in de kiem en duw je willens nillens de talrijke, hard werkende, integratiegerichte, sympathieke allochtonen mee in het veralgemeningsverdomhoekje. Want als je constant hardnekkig weigert een kat een kat te noemen gaan velen uit frustratie een konijn ook een kat noemen.

Het ongemoeid laten van de online verspreiders van privégesprekken gecombineerd met de schorsing van de UA docenten is een regelrechte schande. In plaats van haar docenten te schorsen zou de UA een aantal voorlichtingsavonden moeten organiseren voor het onderwijzend personeel waarbij de hierboven aangehaalde vragen worden ontleed door leden vanuit de betrokken gemeenschap die waar nodig duiding verschaffen.

‘Everything you always wanted to know about the Moroccan/Jewish community, but were afraid to ask.’

Antwerpse Joden

In mijn jeugd spraken de meeste Antwerpse Joden Jiddisch en Frans. Het Nederlands werd door een gemeenschap van overlevenden van de kampen en de onderduik geassocieerd met de Vlaamse beweging en de collaboratie.

Wijlen Louis Davids (gewezen oprichter en redacteur van het Belgisch Israëlitisch Weekblad) richtte ‘De Vereniging ter bevordering van de Nederlandse taal binnen de joodse gemeenschap’ op waar ik samen met o.a. wijlen senator Fred Erdman jaren lang actief lid van was. We probeerden onze gemeenschap bij te brengen hoe gevoelig de taalkwestie lag bij onze niet-Joodse medeburgers en organiseerden welsprekendheidstornooien voor de joodse jeugd. Vandaag is binnen de gemeenschap het Frans als omgangstaal welhaast verdwenen en heeft plaats gemaakt voor Engels door de vele Engelse inwijkelingen in de gemeenschap.

Diversiteit in de Joodse gemeenschap

De docenten spreken over een heel gesloten orthodoxe Joodse gemeenschap die asociaal is en geen integratie nastreeft. Door een manifest gebrek aan kennis over de grote diversiteit binnen de Joodse gemeenschap, wordt hier met één pennentrek iedereen van onze gemeenschap over dezelfde kam geschoren.

Laten we vooreerst het onderscheid maken tussen de orthodoxe Joden en de streng orthodoxe, sectaire Chassiedim (zwart gekleed, baard en pijpenkrullen). Deze laatsten – in Antwerpen redelijk dominant aanwezig en des te opvallender door hun klederdracht maar overigens een zeer kleine minderheid binnen het wereldjodendom – stellen zich inderdaad uit zelfbehoud en het daarmee gepaard gaande isolationisme redelijk asociaal op. Maar dat doen ze evenzeer ten opzichte van modern orthodoxe joden zoals schrijver dezes.

Louis Davids zei dikwijls: ‘Onbekend is onbemind’. We vallen allemaal wel eens ten prooi aan vooroordelen omdat de meesten onder ons  ergens gevangen zitten in de cocon van het model waarin ze zijn opgegroeid.

De verdachte Roemeen

In 2019 en begin 2020 stond er op de overdekte parking van de Delhaize aan de Boomsesteenweg in Wilrijk een kleine, corpulente, slordig geklede, getaande, wat oudere man aan de ingang van de Delhaize te bedelen. Aanvankelijk met een verfrommelde ‘Daklozenkrant’ als alibi in de hand. Na verloop van tijd liet hij de krant achterwege. Eerst negeerde ik hem en dacht: Het zal wel zo’n door profiteurs goed georchestreerde campagne zijn, ’s morgens met busjes strategisch bedelaars in het rond verdelen, ’s avonds de buit binnenhalen.

Maar na verloop van tijd had ik met hem te doen en kocht wat brood en water voor hem. Hij begroette me voortaan hartelijk en deelde mij mee welk brood en welk water hij lustte. Ten slotte viel hem op dat ik redelijk laat na het werk kwam en telkens bijna als laatste klant de Delhaize verliet. Hij vroeg of ik hem een lift naar zijn tramhalte kon geven omdat hij slecht te been was.

Longproblemen

Bij onze allereerste rit komt het vooroordelenspook weer krachtig om de hoek loeren. Ik laat hem in de wagen stappen en loop vervolgens naar achteren om mijn aankopen in de kofferbak te laden. Ik bedenk plots dat er in de middenconsole een open bakje ligt met heel wat muntstukken. Zou hij…?

We maken in de wagen kennis met elkaar. Hij is Roemeen, komt uit de regio van Timisoara en heet Mircea. Hij spreekt heel gebrekkig Frans en ons gesprek zal in de komende maanden heel stroef verlopen. Telkens wanneer ik denk het plaatje begrepen te hebben, zegt hij iets wat al het voorgaande onderuit haalt. Hij heeft ernstige longproblemen en zou geopereerd moeten worden maar stelt de ingreep voortdurend uit. Onze ‘gesprekken’ zijn van korte duur want hij stapt telkens aan de Antwerpse Expo uit voor zijn tramhalte. Maar zoveel is mij ondertussen duidelijk geworden: hij is een verpauperde, teneergeslagen, zieke sloeber en niet eens op zoek naar Maria Van Dam.

Sedert corona heb ik Mircea nooit meer terug gezien. Leeft hij nog? Of zijn zijn zwakke longen ten prooi gevallen aan covid in het ondermaatse gezondheidswezen van Roemenië?

Alle muntstukken liggen nog in het bakje.

Onbekend is onbemind. Meneer Van Goethem, maak de schorsing ongedaan en vervang haar door gezellige, informatieve babbels.

In september jl. verscheen de verhalenbundel ‘De Mantel’ van Silvain Salamon bij uitgeverij Houtekiet. Het boek is te koop bij Doorbraak boeken.

De petitie om de schorsing van de 2 UA medewerkers ongedaan te maken kan u hier nog steeds tekenen.