De Senaat: wat nu?

Sinds de verkiezingen van 2014 wordt de Senaat niet meer rechtstreeks verkozen door de kiezers. De zesde staatshervorming heeft van dit deel van het federale parlement een vergadering gemaakt die wordt samengesteld door de deelstaten.

Samenstelling

De verkiezingen van 9 juni hebben dus ook de politieke samenstelling van de Senaat veranderd. Al blijft het aantal zetels uiteraard hetzelfde. Het Vlaams Parlement mag 29 leden afvaardigen, het Parlement van de  Franse Gemeenschap 10, het Waalse Parlement 8, de Cocof 2 en het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap één lid. Samen dus 50 Senatoren. Op basis van de uitslag voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers worden er daarbovenop ook nog eens 6 Nederlandstalige senatoren gecoöpteerd en 4 Franstalige.

Dit is de nieuwe samenstelling:

• • N-VA: 8 en 2 gecoöpteerde senatoren = 10 senatoren,
  • VB: 7 en 1 gecoöpteerde senatoren = 8 senatoren,
  • Vooruit: 4 en 1 gecoöpteerde senatoren (de partij zegt die niet te zullen invullen) = 4 senatoren,
  • CD&V: 4 en 1 gecoöpteerde senatoren = 5 senatoren,
  • Open VLD: 2 en 1 gecoöpteerde senatoren = 3 senatoren,
  • PVDA: 2 senatoren,
  • Groen: 2 senatoren,
  • MR : 7 en 1 gecoöpteerde senatoren = 8 senatoren,
  • PS: 5 en 1 gecoöpteerde senatoren = senatoren,
  • Les Eng: 4 en 1 gecoöpteerde senatoren = 5 senatoren,
  • PTB: 3 en 1 gecoöpteerde senatoren = 4 senatoren,
  • Ecolo: 1 senator
  • De senator voor de Duitstalige Gemeenschap : ProDG.

Deze laatste persoon van de ProDG zou kunnen aansluiten bij de N-VA-fractie in de Senaat.

Men moet minimaal drie senatoren hebben om erkend te worden als fractie. Door het samengaan van Ecolo en Groen, en van PVDA en PTB lukt dat ook voor de ecologisten en de communisten. De uittredende Vivaldi-regering komt uit op 29 senatoren. De mogelijke vijf partijen-regering van N-VA, CD&V, Vooruit, MR en Les Engagés heeft er 32. Dat kunnen er 34 worden als Vooruit toch een gecoöpteerde zou aanduiden en de Duitstalige senator tot een van die partijen zou behoren. Maar een 2/3de meerderheid is ook hier ver weg.

Bevoegdheden

De bevoegdheden van de Senaat zijn beperkt: de verklaring tot grondwetsherziening, de wijziging van de Grondwet en de Bijzondere Wetten, de wetten over de Senaat zelf en (afwisselend met de Kamer) een aantal topbenoemingen (o.m. de leden van het Grondwettelijk Hof).

Wijziging

Als men de Senaat wil afschaffen of hervormen vereist dat een wijziging van de grondwet en dus een 2/3de meerderheid én in de Kamer én in de Senaat.

Het zal in de komende legislatuur duidelijk moeten worden wat de leiders van de twee grootste politieke partijen (N-VA en MR) gaan beslissen over de voorlopige bemanning van het voorzitterschap van Kamer en Senaat. Neemt De Wever de Senaat en Bouchez de Kamer, of omgekeerd?