De Turtelval

Het gedwongen vertrek en dus ontslag van Vlaams minister Annemie Turtelboom was voorspeld. Vooral binnen de eigen partij, maar zoals met veel voorspellingen was de timing onzeker. Haar treft niet veel schuld, of het moest zijn dat de drang om een ministerieel ambt te veroveren het denkvermogen heeft beneveld in 2014. Niet alleen bij haar, ook bij de partijtop.

Dat de Open VLD als overbodige partij in laatste instantie in de Vlaamse regering werd opgenomen, had argwaan moeten wekken.  In de politiek worden immers geen geschenken uitgedeeld en dus moest de vraag zijn: wat is de bedoeling? Zeker als er een toch belangrijk ministerie zoals financiën wordt aangeboden. Niet inschatten dat men het puin uit het verleden zou moeten ruimen, wijst op onkunde of blinde ambitie. Hiervoor betaalt men steeds een prijs.

De Turteltaks is een poging om een schuldenput uit het verleden te dempen. Hieruit politiek voordeel halen kan enkel als de verantwoordelijkheid naar de vroegere beleidsvoerders wordt doorgeschoven. Moeilijk, want dat interesseert de burger niet: hij blijft even boos om de kosten die hem vandaag worden aangerekend. De buitenlandse ervaring bewijst dit trouwens: partijen worden wel afgestraft als overheidsschulden de pan uitvliegen, maar individuele politici worden niet aan de schandpaal genageld!

Het is natuurlijk cynisch om de rekening van een beleid naar de toekomst door te schuiven. Nieuw is dit evenwel niet in een land waar de overheidsschuld hoger is dan wat we jaarlijks produceren. Financiële verantwoordelijkheid is in regeringsmiddens altijd een schaarse eigenschap geweest. Een bekende methode die partijen veelvuldig toepassen is: bepaal het toekomstig beleid door vandaag de financiële toestand te laten ontsporen. Tweemaal politieke winst: vandaag als meerderheidspartij geschenken uitdelen, en morgen als oppositiepartij stemmen winnen uit het harde beleid van de nieuwe meerderheid.

Hieraan ontsnappen was moeilijk, zoniet onmogelijk. Het alternatief voor de Turteltaks was immers een aantal andere belastingen verhogen, maar met wellicht hetzelfde effect want het zou steeds de minister van financiën zijn die de boodschap diende te brengen. Het tekort laten oplopen was ook niet echt een alternatief en dus lag de fout bij de beslissing om toch maar in de Vlaamse regering te stappen.

We betwijfelen of de Turteltaks de tekstboeken van openbare financiën zal halen omdat de belasting zo voor de hand ligt. Wel kan de term ‘Turtelval’ een langer leven beschoren zijn. Dit gebeurt er namelijk als beleidvoerders een financiële put dempen die voorgangers hebben gegraven. In de politiek kan men wel een put graven voor een ander! 

foto ©reporters