Dirk Rochtus nieuwe voorzitter ADVN

Het ADVN mag gerust het levenswerk worden genoemd van medestichter Frans-Jos Verdoodt. De minzame historicus van het daensisme en de Vlaamse christendemocratie heeft letterlijk kilometers papier versleept om ‘zijn’ archief op een wetenschappelijk verantwoorde manier te spekken met de ‘stoffelijke’ geschiedenis van de Vlaamse Beweging.

Toen elke zuil zijn krant en ziekenfonds had, bouwden ze ook archieven uit. Er is het socialistische AMSAB in Gent, het Liberaal Archief in Gent, het katholieke KADOC in Leuven, en zelfs het DACOB van de communisten in Brussel. Die archieven ademen niet alleen Belgiës en Vlaanderens politiek-culturele geschiedenis, ze schragen die ook door als publieksinstellingen archieven open te stellen voor  geïnteresseerden en vorsers, maar ook door bijvoorbeeld tentoonstellingen te ondersteunen of te organiseren of televisieuitzendingen en boeken te illustreren met het vele materiaal dat ze in bewaring houden. Dat  gaat van boeken en tijdschriften over privé-archieven met correspondentie en dagboeken, tot  vlaggen, vlugschriften, filmopnames … De voorbije jaren verruimde het archief zijn focus naar nationalisme en nationale bewegingen elders in Europa, nationalistische theorievorming …

Verdoodt kan je gerust een stamboekflamingant noemen. Zijn vader was actief in het radicaal-Duitsgezinde en overtuigd nationaalsocialistische DeVlag tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij vluchtte nadien naar Argentinië waar hij werd vermoord. In de politieke keuze van zijn vader en zijn einde liggen ongetwijfeld de redenen waarom zoon Frans-Jos altijd tot de meer gematigde en progressieve vleugel van de Volksunie kon worden gerekend. Sinds de oprichting behoort hij trouwens ook tot de progressieve Gravensteengroep. Op de IJzerbedevaart 2000 sprak hij namens de Vlaamse Beweging het historisch pardon uit voor de foute keuzes net voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Sinds 1994 is hij ook redactiesecretaris van het historische vaktijdschrift Wetenschappelijke Tijdingen, dat tevoren nog Wetenschappelijke Tijdingen op het gebied van de geschiedens van de Vlaamse en Grootnederlandse beweging heette. Een mondvol voor het blad waar jonge en ervaren historici de vruchten van hun wetenschappelijk onderzoek in bevattelijke stukken publiceren. Eind dit jaar publiceert Verdoodt, samen met Rik Van Cauwelaert, een bloemlezing uit dat blad.

Dirk Rochtus op zijn beurt is prof internationale politiek en Duits aan de KU Leuven Campus Antwerpen. Gedurende korte tijd was hij gemeenteraadslid voor de N-VA in Mortsel. Maar een partijpoliticus was hij niet echt. Veeleer de studax, die leeft  van pen en woord. Hij is gespecialiseerd in en publiceert en spreekt vaak over de geschiedenis en de politiek van Turkije en Duitsland – van onze oosterburen kreeg hij een grote onderscheiding: het Bundesverdienstkreuz. Rochtus publiceerde als tiener al zijn eerste gedichten en jeugdverhalen. Sinds enkele jaren werkt hij mee aan Doorbraak, ondertussen als chef buitenland. Rochtus is ook bestuurder van het Vlaams-Europees Verbindingsagentschap VLEVA en was in de legislatuur 2004-2009 adjunct-kabinetschef Vlaams Buitenlands Beleid aan het kabinet-Bourgeois.

De keuze voor Rochtus om de raad van bestuur van het ADVN voor te zitten is toch wel verrassend. Gezien identiteit, werking en missie van de archiefinstelling, zou je een historicus verwachten op de voorzittersstoel. Rochtus: ‘als politicoloog en germanist heb ik een ander profiel dan de historici die aan de slag zijn bij het ADVN. Ik zal dus ook aandacht besteden aan de vraag wat we uit de geschiedenis kunnen leren voor het heden, om een beter begrip te krijgen van het Vlaanderen zoals het nu bestaat in het huidige België en in Europa. Het ADVN is een archief en als dusdanig het geheugen van het Vlaams-nationalisme, maar dit geheugen dient ook om het heden beter te begrijpen en te vatten. ADVN is ook onderzoekscentrum en dus wil ik het ook een nauwere band zien aangaan met universiteiten en zelfs denktanks.’

Sinds enkele jaren focust het ADVN dus ook meer op de internationale dimensie, op buitenlandse nationale en nationalistische bewegingen en dito historisch onderzoek. Als docent internationale politiek, zo stelt Rochtus, zal hij ‘aandacht besteden aan de internationale dimensie zoals die ook behartigd wordt door NISE. Ik heb een ruime belangstelling voor nationale bewegingen van buiten onze landsgrenzen. De belangstelling daarvoor en de kennis ervan wil ik uitbreiden.’

Foto: (c) ADVN