Draagvlak Saeftinghedok wordt steeds kleiner

Met de vernietigende kritiek van de CEO van Katoennatie Fernand Huts op het Saeftinghedok wordt duidelijk dat zelfs in havenkringen het Saeftinghedok steeds meer onder vuur komt te liggen. Ook verschillende mobiliteitsexperten waarschuwen voor een totale stilstand in het Waasland en rond Antwerpen als er nog een containerdok bijkomt op de Linkeroever. Dat zijn de bevindingen van verkeersexpert prof Dirk Lauwers en transporteconoom professor Willy Winkelmans. Daarmee is een mogelijke uitbreiding van de Haven van Antwerpen niet langer het probleem van de bewoners in Doel en de polderdorpen alleen maar van heel het Waasland en de bedrijven in de Waaslandhaven. Met nog meer containers op de wegen dreigen Antwerpen en het Waasland verkeersmatig
helemaal dicht te slibben en totaall onleefbaar te worden.

De reactie van Havenschepen Marc Van Peel (CD&V) op de kritiek van Huts was even voorspelbaar als futiel: ‘De economische kosten-batenanalyses van het Saeftinghedok zijn verbluffend.’  Maar rond die verbluffende analyses hangen vooral veel vraagtekens die de havenschepen weigert te erkennen. Laat staan dat havenschepen Van Peel ook bereid zou zijn er een discussie over aan te gaan. De baten mogen dan op papier reusachtig lijken, wat zijn ze waard als daarmee de totale stilstand dreigt? De hoogmoed van het huidige Antwerpse Havenbestuur brengt de bestaande bedrijvigheid in Antwerpen ernstig in gevaar. De bestuurders – Van Peel op kop – hebben enkel oog voor containergroei, niet voor het algemeen belang. Met die kortzichtige houding vormen zij een rechtstreekse bedreiging voor de welvaart van heel Vlaanderen.

Deurganckdok volzet tegen 2020? Niet volgens de cijfers

Wie de actuele cijfers van de Antwerpse Haven van nabij bekijkt, kan moeilijk anders dan de wenkbrauwen fronsen bij de ‘argumentatie’ van de Antwerpse Havenbestuurders. Volgens het Havenbestuur zal het Deurganckdok tegen 2020 volzet zijn. Dat is wel erg kort door de bocht. De groeicijfers van het Havenbedrijf zijn speculaties op basis van achterhaalde prognoses. Sinds 2008 is de containertrafiek in Antwerpen, en bij uitbreiding in West-Europa, amper gegroeid met 0,6% per jaar. Maar in de MKBA voor het Saeftinghedok wordt voor de komende tien jaar gerekend op een jaarlijkse groei van maar liefst 4%!

Momenteel verhandelt de Antwerpse Haven voor wat containers betreft 8,9 miljoen TEU*. Dat cijfer is het resultaat van de verhandeling op de Noordzeeterminal, de Europaterminal, het Delwaidedok, het Deurganckdok en een aantal kleinere terminals samen. Volgens de terminal operators zelf heeft het Deurganckdok een capaciteit van méér dan 9 miljoen TEU, meer dus dan wat er nu aan totaliteit van containers verhandeld wordt op alle terminals in gàns de Antwerpse haven… En alles zou volzet zijn tegen 2020? Moeilijk te geloven.

Lessen uit het recente verleden

Misschien moet hier ook nog eens in herinnering gebracht worden dat de economische kosten-batenanalyse van het Saeftinghedok alleen maar een afweging heeft gemaakt tussen scenario’s met een dok en dat elk scenario zonder dok al bij voorbaat was uitgesloten. Wat dit soort van op maat gemaakte studies waard is laat zich bovendien perfect aflezen uit de recente havengeschiedenis op
de Linkeroever.

1. In de jaren ’70 werd het Baalhoekkanaal gepland dwars door de noordelijke polders en het Verdronken Land van Saeftinghe. Het kanaal kwam er nooit. Pas op het einde van de 20e eeuw werden de plannen voor het kanaal afgevoerd.
2. Het Doeldok werd in de jaren ’80 aangelegd (kostenplaatje van destijds 7 miljard BEF) maar werd voorbije jaren voor de helft weer gedempt met het zand van het Deurganckdok (alleen voor de demping een kostenplaatje van 58.000.000 euro)
3. Het Verrebroekdok werd hoogdringend aangelegd in 1996. Volgens de kosten-batenanalyse de ‘investering van de eeuw’. Maar het werd nooit afgewerkt.
4. Het Deurganckdok werd aangelegd in 2005. Tien jaar later wordt het nog altijd maar voor goed 20% benut. De jaarlijkse baggerkosten van 20 à 25 miljoen euro zijn zelfs groter dan de inkomsten van de concessies – dixit Fernand Huts!

Los van al deze stuitende feiten uit de recente havengeschiedenis kan men moeilijk beweren dat in de Antwerpse Haven rationeel wordt omgesprongen met de beschikbare ruimte. In die zin is een vergelijking tussen Antwerpen en Rotterdam veelzeggend: de Antwerpse Haven behandelt 198 miljoen ton goederen op een oppervlakte van 13.057ha. De haven van Rotterdam 450 miljoen ton op
een oppervlakte van… 12.426ha.

* De aanduiding voor de afmetingen van containers.

De auteur is lid van Doel 2020.

(c) Reporters