Hamas wil de genocide waarvan het Israël beschuldigt

Ik krijg het op mijn heupen telkens ik lees – of het nu in Humo, Knack, De Morgen of in De Standaard is – dat Israël ‘disproportioneel’ te werk gaat in Gaza, en dat geen enkele wandaad van één dag de 44.000 doden over de voorbije maanden rechtvaardigt. Vervolgens wordt meestal de link gelegd met misdaden tegen de menselijkheid en zelfs genocide. Maar wat men vaak vergeet te vermelden, is dat er op en sinds die zevende oktober ook duizenden raketten op Israël werden afgevuurd.

Disproportionaliteit, mocht die al bestaan, is trouwens niet per se voldoende om een daad als oorlogsmisdaad te kwalificeren, laat staan als misdaad tegen de menselijkheid. Maar voor degenen die Israël hiervan beschuldigen: wat zou er gebeurd zijn als tijdens die ‘wandaad van één dag’ de Iron Dome was uitgevallen, bijvoorbeeld door een storing, en Hamas hiervan op de hoogte was geweest? Hoeveel doden zouden er dan aan Israëlische kant gevallen zijn?

Onweerstaanbare uitdaging

Voor wie twijfelt aan een dergelijke aanval: wanneer in het verleden een kwetsbaarheid werd waargenomen in de Israëlische verdediging, trachtte Hamas hiervan vrijwel altijd te profiteren. Dat was ook het geval op 7 oktober. Een tijdelijke uitval van een essentieel verdedigingssysteem zou een unieke, onweerstaanbare uitdaging geweest zijn, ondanks het risico van een krachtige, apocalyptische Israëlische vergelding. De combinatie van fanatieke ideologie, strategische berekening, en het systematisch uitspelen van de slachtofferrol bij asymmetrische oorlogsvoering doet dan onvermijdelijk zijn werk.

Het ‘eenmalige wandaad’-argument, alsof men met een stel lone wolves te maken had, lijkt mij daarom met grote waarschijnlijkheid een schijnargument. Het illustreert bovendien waarom proportionaliteit binnen het oorlogsrecht niet wordt uitgedrukt in numerieke criteria, zoals ‘eenmalig’. Het recht kijkt niet naar cijfers op zich, maar naar de verhouding en redelijkheid van acties in de specifieke context van een conflict. Of Israël disproportioneel reageerde is dan ook nog maar de vraag. Zelf betwijfel ik dat.

Feiten

Wie zich niet kan vinden in gedachte-experimenten en zekerheid verkiest boven het hypothetische, kan terugvallen op de feiten: Hamas had zich vanaf 2022 heimelijk voorbereid op deze grootschalige militaire operatie. Een woordvoerder verklaarde dat Hamas voor de verrassingsaanval steun had gekregen van onder andere Iran. De massale initiële raketaanval was onderdeel van een breder offensief, zoals we nu weten, dat tevens gericht was op een overweldiging van het raketschild, om zo de weg te effenen voor een volgende lading raketten. Wat intentie betreft in de feiten, kan dat tellen. Ook dat werd expliciet bevestigd door woordvoerders van Hamas.

Of Netanyahu en co zich schuldig maken aan misdaden tegen de menselijkheid, laat ik over aan de experts. Hopelijk werden ze met goede reden gedagvaard, want ik vrees telkenmale voor politisering van internationale instanties bij geopolitieke conflicten. Zo zou ik aan Amnesty International willen vragen, na hun recente beschuldiging van genocide aan het adres van Israël, waar het bewijs is van intentionaliteit, een noodzakelijke voorwaarde voor misdaden tegen de menselijkheid en genocide.

Interpretatie

Intentie moet expliciet blijken uit daden, verklaringen of beleidslijnen, en de complexe dynamiek van een asymmetrisch conflict laat vaak ruimte voor interpretatie. Toch lijkt het Internationaal Strafhof hiervoor voldoende aanwijzingen te hebben. Ik lees graag de juridische argumenten, mocht ik die kunnen vinden.

Genocidaire intentionaliteit was en is bij Hamas in ieder geval wel aanwezig. De hierboven genoemde interpretatieruimte ontbreekt volledig – zie Hamas’ handvest, dat erg duidelijk is – en vormt op zichzelf al een afdoend argument, naast de feiten op het terrein. De score is sinds oktober 2023 voorlopig 2-0 voor Hamas, weliswaar aan de verkeerde kant van de geschiedenis, tenminste voor wie zo graag vasthoudt aan het numerieke.