Er is één land verrezen (met twee democratieën)

Oekraïne en Frankrijk beheersten de krantencommentaren in april. Dat is natuurlijk geen nieuws. Vooraleer u ontgoocheld stopt met lezen, verwerk eerst deze primeur van Sud Presse (30 april): ‘Oef, België leeft nog.’

De krant juichte het akkoord toe rond de artsenquota. ‘De Franstalige regering van Pierre-Yves Jeholet, premier De Croo en Frank Vandenbroucke hebben hun borst natgemaakt om de impasse te doorbreken en ach ja, misschien voelen Vlaamse regering en N-VA zich wat beledigd, maar toch: als onze politici even hun electorale belangen overstijgen worden er nog bruggen gebouwd tussen de gemeenschappen.’

Ook Le Soir was meer dan tevreden: ‘Een kwart eeuw zaten “Vlaamse gestrengheid” en ‘Franstalige verkwisting’ als karikaturen tegenover elkaar in hun loopgraven. Maar het compromis is niet louter ingeven door budgettaire verplichtingen. Eindelijk is men meer geïnteresseerd in mensen dan in boekhouden.’

Weinig aandacht

Een domper op de Franstalige feestvreugde moet het complete stilzwijgen over het compromis zijn van de Nederlandstalige opiniemakers. Niet één duidde het akkoord in een hoofdartikel, laat staan dat het verdedigd werd. Zou dat België-gevoel toch niet overal aanwezig zijn?

Wacht even. Timmie van Diepen (Het Belang van Limburg) kronkelde zich de 29e doorheen een heel rare contradictorische redenering over de burgerbevraging om een Belgische revival te voorspellen. ‘Wie dat wil, kan op de website zijn mening geven over de toekomst van ons land. Alleen is dat nogal ingewikkeld. En dan zijn we nog vriendelijk’, begon hij. Weg met die handel, leek de conclusie van zijn artikel te worden maar neen, volgens Timmie zal die moeilijke bevraging verrassende resultaten opleveren. ‘België zou er wel eens goed kunnen uitkomen, tot schrik van bijvoorbeeld N-VA en Bart Maddens.’

‘Het zou wel eens kunnen blijken dat de steun voor een verdere versplintering of zelfs ontbinding van het land niet zo groot is als bepaalde partijen ons willen laten geloven. Het paradoxale is dat de politieke dynamiek in dit land net die richting uitgaat.’

Even deze redenering toepassen over standpunten van andere ‘bepaalde partijen’ en de mogelijke ‘paradoxale politieke dynamiek’ over, ik zeg maar wat, kernenergie, besparingen, corona-aanpak en … (vult u zelf aan?). Zou zo’n artikel al geschreven zijn? Als ik er een vind leest u het hier, beloofd. Op welke dag zou Sint-Juttemis vallen?

Woke is belangrijk/onbelangrijk…

We leerden in april dat er wel wat kunstenaars viespeuken, ja zelfs criminelen waren. Dimitri Antonissen van Het Laatste Nieuws wees historica Hannelore Goeman (Vooruit) terecht: ‘Veel historisch besef toont ze niet wanneer ze eist dat de werken van Jan Fabre uit het Vlaams Parlement zouden moeten verdwijnen. Gaugin, Woody Allen, Michael Jackson: we gaan die toch niet verbieden? Fabre kan zich dan misschien (!) wel als een mestkever gedragen hebben in zijn leven, maar zijn kevertjes blinken.’

Pieter Lesaffer van Het Nieuwsblad kent ook zijn klassiekers en diepte de ‘moordenaar Caravaggio’ op, om te bewijzen dat de werken van Fabre moesten blijven staan. ‘Dat de kunst van Fabre nu ter discussie staat, is een van de uitwassen van de zogenaamde woke-beweging… In de nasleep daarvan dreigen we de Amerikaanse trend over te nemen om ook spreekrecht in te perken van wie zogezegd anti-woke is of om boeken te verbieden en zelfs geschiedenis te gaan herschrijven.’

Woke

Interessant zijn die woorden ‘geschiedenis herschrijven’. Moet nog even opzoeken of onze commentatoren ook zulke conclusies trokken om ‘beelden’ of ‘straatnamen’ van kolonialen of ‘mensen aan de foute kant van de geschiedenis’ te verdedigen.

Bart Eeckhout vindt ‘woke’ dan weer geen probleem: ‘Woke bestaat en soms kan woke ongezellig zijn, maar van alle maatschappelijke problemen is het veruit het allerkleinste.’ Hij gebruikte deze stelling niet over Fabre, maar had Johan Derksen voor ogen die zich een slachtoffer van ‘woke’ vindt.

Eeckhout voegde eraan toe: ‘In een radicalere variant gaat woke om pogingen om elke tegenspraak te verbannen. Dat komt weleens voor, maar in ons publieke debat blijft dat de uitzondering.’ Hallo Bouchez? Hallo Vlaams Belang? Hallo Rousseau? Herkenbaar?

Open debatcultuur

Over de ontmoeting tussen Bouchez en Van Grieken was Lilian Casagrande (Het Belang van Limburg) duidelijk: ‘Een debat is een manier om onzin te doorprikken en iets helemaal anders dan samen besturen. Die oude “cordon médiatique” zorgt er trouwens voor dat de Walen Van Grieken niet kennen, maar dat ze zich wel urenlang kunnen laten overtuigen door Le Pen.’

La Dernière Heure overkeek het slagveld langs Franstalige kant: ‘Er is een rode lijn overschreden’, vonden centrum en links (PS, Ecolo, Les Engagés). Maar is het ‘cordon médiatique’ doorbroken? De wereld is veranderd. Is het in tijden van digitale en sociale netwerken wel slim om Het Belang (en zijn ersatz) toe te laten hun stinkende woorden te verspreiden, zonder ze tegen te spreken?’

Ook ‘de Conner’ kreeg ervanlangs. ‘De nuttige idioot van extreemrechts’ was de ‘eretitel’ die La Dernière Heure hem meegaf. ‘Een partijvoorzitter mag zoiets niet zeggen’, vond La Libre Belgique. Bart Eeckhout sloot zich in De Morgen aan bij de verontwaardiging. ‘Er zijn weinig voorschriften waaraan een voorzitter van een zogenaamd progressieve partij zich dient te houden. Niet trappen naar wie al op de grond ligt, zou er misschien wel een mogen zijn.’

Isolde Van den Eynde (Het Laatste Nieuws) was, net zoals de meeste andere Nederlandstalige commentatoren een andere mening toegedaan: ‘Rousseau is geen racist die droomt van een blanco België. Rousseau stelt zich wel — en terecht — vragen over de gettovorming in Brussel. Hij schat ook goed in aan wie de socialisten hun stemmen zijn kwijtgespeeld: Vlaams Belang.’

Conners zinnetje over Molenbeek moet Bart Brinckman ontgaan zijn (heeft er iemand een bladzijde uit zijn Humo gescheurd?). Hij schreef in De Standaard alleen over de voorstellen rond verplichte kinderopvang maar vernoemde die Brusselse gemeente helemaal niet. Zo’n inschattingsfout: ach, het overkomt de beste (neen, Brinckman is niet de beste).

Absurdistan

Welke gemeente werd op 14 april in La Dernière Heure Absurdistan genoemd? Welke gemeente kreeg dezelfde dag een rode kaart in Sud Presse? Jawel, Molenbeek. PS-burgemeester Catherine Moureaux had het dragen van mondmaskers opnieuw verplicht, maar alleen ‘buiten’ (jawel). ‘Je kan dus zonder mondkapje je boodschappen doen in een overvolle winkel, maar niet op de markt. Verbazingwekkende maatregel’, sneerde La Dernière Heure.

En Sud Presse noemde man en paard: ‘Wie buiten de maatregel niet respecteert riskeert een boete van 350 euro. Maar die bescherming is niet nodig in winkels, bars of restaurants van hetzelfde ‘1080’! Als we een van de minst gevaccineerde bevolkingsgroepen van Brussel willen laten begrijpen dat covid nog niet gedaan is, prima. Maar doe dat niet via oerdomme beslissingen die — dat weet iedereen — draaien rond de ‘Ramadan’ terwijl die term vermeden wordt alsof het een vies woord is.’

Even maar, even maar bedenken wat een storm er zou gewoed hebben moest een Vlaams politicus ‘1080’ zo beschreven hebben? Als u het antwoord kent, neem dan zo’n gele briefkaart…

Dan toch twee democratieën?

Na al deze problemen was Sud Presse er op 28 april niet gerust meer in.

Komt de profetie van Bart De Wever uit? De baas van de N-VA beweert al jaren dat België een land is waar twee verschillende democratieën naast elkaar leven. De politieke gebeurtenissen rond Bouchez en Rousseau lijken hem gelijk te geven. Er zijn totaal verschillende reacties boven en onder de taalgrens. Als de partijen geen oplossing vinden om bruggen te bouwen tussen de twee gemeenschappen, zou de ultieme droom van de nationalisten werkelijkheid kunnen worden: twee democratieën in twee verschillende landen…

Sud Presse kon toen nog niet vermoeden dat ze twee dagen later een verrijzenis zouden kunnen aankondigen? Welke? Die staat in het begin van het artikel…