Eureka! Een middel tegen racisme!

In de gericht geselecteerde berichtgeving over onze Duitstalige buren zagen we dat de straten in Keulen, Berlijn en elders zich vulden met betogers tegen de opkomst van het radicaal rechtse AFD. Zoals zowat overal in West-Europa en al zeker in Vlaanderen zijn conservatieve en vaak nationalistische partijen voor de zoveelste keer in de recente geschiedenis bezig aan een stevige opmars.

In het nog steeds getraumatiseerde en beschaamde Duitsland leidt deze evolutie blijkbaar nog altijd tot een tegenreactie bij een aanzienlijk deel van de bevolking. In de rest van wat ooit West-Europa was, is die tendens ondertussen breed gedragen onder de burgerbevolking. Ondanks het hardnekkige verweer van links-ideologische instituten als het onderwijs, de cultuursector en vooral de media.

Omvolking

Opnieuw staan die op hun achterste poten. Tom Van Grieken heeft zich tijdens de nieuwjaarsreceptie van Vlaams Belang vergrepen aan een taboewoord: omvolking. Hoewel de insteek het tegenovergestelde betrof, verwijst dit naar de nazipolitiek om veroverde gebieden doelbewust om te vormen tot raszuivere Germaanse gebieden. Vandaar de verklaarbare gevoeligheid voor deze term, zeker in progressieve middens.

Het lijkt mij inderdaad nodig noch slim om verbrande symboliek te hanteren in het politieke discours. Anderzijds is omvolking het meest passende woord bij de evolutie die al decennialang gaande is in heel West-Europa en enkel maar lijkt te versnellen. Grote steden zijn al enige tijd voorwerp van ontheemding door de verdrukking van de Westerse cultuur vanwege de massale vestiging van vreemde culturen. Maar het laatste decennium ontrolt dit fenomeen zich ook in snel tempo in kleine steden en gemeenten overal in Vlaanderen. De verhouding van meer dan één allochtone inwoner op drie bevestigt dit gevoel in cijfers.

Wanneer Vlaamse ouders in de gemeente waar ze zelf zijn opgegroeid hun kinderen ophalen horen ze aan de schoolpoort meer Frans, Arabisch of Pools dan Nederlands en zien ze evenveel allochtone inwijkelingen als dorpsgenoten. Bij gebrek aan een synoniem is dát wat omvolking voor de mensen vandaag wil zeggen. Misschien kunnen de heren van ‘het ontbreekwoord’ op Radio 1 een politiek geschikter woord vinden?

Multiculturaliteit?

Die zogenoemde omvolking is niet toe te schrijven aan een brede multiculturaliteit. Tegenwoordig heet dat diversiteit. Zo divers is die culturele verandering niet. Hoewel ook heel wat Oost-Europeanen al sinds de jaren ’90 immigreren, is hun invloed op onze levenswijze vrij marginaal. Ondanks een toch wel verschillende culturele achtergrond.

Omvolking wijst op een significante verandering in gebruiken, tradities, waarden, normen, principes, taal, veiligheid. Kortom in een (ongewenste) aanpassing van de traditionele levenswijze. Die aanpassing wordt opgedrongen door immigratie van grote populaties uit Afrikaanse landen en uit het Midden-Oosten. Ondanks een compleet verschillende levenswijze en dito maatschappijbeeld konden zij zich zonder veel immigratie- en integratievoorwaarden vestigen in onze samenleving.

Botsing

Een belangrijke gemeenschappelijke eigenschap die deze immigranten delen is het islamitisch geloof. Zij hanteren voor zichzelf en vooral voor elkaar een redelijke strenge toepassing van de islam. Deze door godsdienst gereguleerde levenswijze valt moeilijk te rijmen met het leven in een ondertussen seculier land.

Een minstens zo belangrijke gemeenschappelijke eigenschap van deze nieuwe burgers is de sociologische of interrelationele context van hun oorspronkelijke maatschappij. Naast de invloed van het geloof op die relationele verhoudingen, heerst in deze regio’s ook een erg paternalistische en vooral patriarchale cultuur. Meestal onder het wakend oog van een dictatoriaal regime. Er hoeft geen tekening bij worden gemaakt dat zulke maatschappijvisie niet strookt met die van het geëmancipeerde en vrije Westen.

Een laatste relevante gemeenschappelijke deler onder deze ingeweken culturen is de wijze van conflicthantering. Hoewel ik geen socioloog of criminoloog ben, denk ik dat een patriarchale samenleving onder een gewelddadig dictatoriaal beleid automatisch leidt tot een machocultuur. Dat zorgt op zijn beurt voor een agressieve vorm van conflicthantering. In een land waar oog om oog en tand om tand al enkele eeuwen geleden vervangen werd door het oordeel van een vredelievende rechter, komt dit agressief gedrag intimiderend over op de traditionele inwoners.

Racisme

Nu komen we bij de kern van het verhaal. De kip of het ei? Plat racisme of afkerige kritiek op basis van culturele botsingen en identitair verval? Natuurlijk is er plat racisme aanwezig. Zowel bij de autochtone als de allochtone bevolking. Overal ter wereld, gedurende de hele menselijke geschiedenis.

Maar als we de term racisme alleen zouden gebruiken waarvoor die is bedoeld, zouden we leren dat erg weinig westerlingen intrinsiek racistisch zijn. Er is zeker en vast redelijk wat discriminatie op basis van afkomst, maar dat is over het algemeen het resultaat van een bewuste en rationele risico-afwegende keuze en niet van blinde haat.

Ja, er is heel wat veralgemenende kritiek op allochtone groepen, soms ruw of onbeleefd verwoord. Maar veralgemeningen zijn van alle tijden en gebeuren over elk onderwerp, zowel positief als negatief. Ze vergemakkelijken de omschrijving van groepen op basis van veelvoorkomende specifieke eigenschappen. Wanneer bepaalde groepen vrij vaak negatief omschreven worden, komt dat meestal door het gedrag van een aanzienlijk deel van deze groep. Dat is misschien niet erg constructief, maar ook absoluut geen racisme.

Remedie!

Bij elk bericht over racisme krijg ik altijd hetzelfde eureka-moment. Al jarenlang en waarschijnlijk gedeeld door heel veel landgenoten. Telkens racisme wordt verweten, hoop ik dat de journalist of expert van dienst datzelfde moment van verlichting meemaakt. Tot op heden tevergeefs.

Al jaren geleden vond ik de enige remedie tegen racisme. Ik weet niet meer exact waar ik me toen bevond. Waarschijnlijk in de zetel, ietwat gefrustreerd naar Het Journaal aan het kijken. Plots verscheen het mij en sindsdien is het niet meer uit mijn gedachten verdwenen. Zelfs niet door jaren van eventueel voortschrijdend inzicht. Integendeel, vandaag is mijn overtuiging in dit wondermiddel tegen racisme sterker dan ooit.

Als het nog niet bestaat neem ik er een patent op en noem ik mijn ontdekking: integratie! ©