De Vlaamse strijd is politiek besmet

In mijn vorige artikel op Doorbraak uitte ik mijn oprechte geloof in de herkansing van N-VA om, wars van de peilingen, een redelijk verkiezingsresultaat neer te zetten. Eén van de voorwaarden is, schreef ik, dat N-VA haar confederale agenda compromisloos in de verkiezingsstrijd moet gooien.

De vele reacties op het artikel deden mij dieper nadenken over de slaagkansen voor N-VA, al dan niet in samenwerking met Vlaams Belang, om het Confederalisme na de verkiezingen te forceren. Niet bijster groot is mijn sombere maar realistische conclusie. Zelfs niet wanneer één op de twee Vlaamse kiezers op de V-partijen stemt.

Conservatief geclaimd

Toen het nog een Taalstrijd was raakten Vlamingen uit alle strekkingen overtuigd van de democratische noodzaak voor meer Vlaamse rechten. De bezielers waren geen politici, maar schrijvers, dichters en pastoors. Conscience als bezieler van het eerste uur ontstak het cultuurflamingantisme met latere voortrekkers als De Mont, Gezelle en Rodenbach.

Gaandeweg raakte het flamingantisme in de greep van de politiek met de katholiek Frans van Cauwelaert als boegbeeld. Na een kortstondige implosie van de Vlaamse Beweging na Wereldoorlog II wakkerde de koningskwestie de strijd opnieuw aan, met de christelijke Volksunie als politieke belichaming ervan.

Hoewel de Volksunie uiteenviel in alle politieke richtingen, overleefde de Vlaamse leeuw enkel ter conservatieve zijde. De nieuwe broodheren van de VU’ers die het liberale of socialistische pad kozen, maakten de oude strijdmakkers snel duidelijk dat de haan geen leeuwen lust.

Politiek bezoedeld

Sinds het activisme en de collaboratie in beide wereldoorlogen hangt er een smet op de Vlaamse beweging. Dat de strijd om Vlaamse autonomie de laatste decennia bijna uitsluitend wordt gevoerd door de twee partijen die historisch nauw verbonden zijn aan deze zwarte periode, zorgde niet echt voor een pluralistisch draagvlak.

Daarnaast ontwikkelden beide V-partijen een eigen ideologie waarvan Vlaamse autonomie slechts een deel uitmaakt. Ethisch en sociologisch beiden rechtsconservatief. Sociaaleconomisch heeft N-VA een rechts-liberale en Vlaams Belang eerder een links-protectionistische visie.

Zowel de historische misstappen als de politieke evolutie van de Vlaamse autonomie-strijd hebben een initieel zuivere en legitieme wens naar meer soevereiniteit ideologisch besmet.

Politiek gegijzeld

In de Belgische kleuterpolitiek vormt een speerpunt van de ene partij automatisch een taboe voor diens ideologische tegenstrever. Zowel speerpunt als taboe worden een dogma. Klimaat is bijvoorbeeld één van de vele gijzelaars. Door Groen/links gegijzeld om daarna gevangen te zitten tussen linkse doem en rechts negationisme. Of multiculturaliteit, opgesloten tussen inclusieve diversiteitswaanzin en exclusieve kleinburgerlijkheid.

Zo ook veroordeelde de conservatieve claim de Vlaamse democratisering tot een politieke speelbal tussen nationalistische bekrompenheid en liberaal volksverraad. Nochtans zijn over deze en vele andere problemen rationele data beschikbaar die aantonen hoe deze problematieken zich verhouden tot de werkelijkheid. Media en onderwijs kunnen met die data elke gijzeling beëindigen, maar hun links-ideologische overtuiging maakt van hen eveneens gijzelnemers en geen bevrijders.

Maatschappelijk draagvlak

De recente stemtest van VTM en Het Laatste Nieuws maakten duidelijk dat zowat 50% van de Vlamingen in een autonomer Vlaanderen wil wonen en maar liefst 40% in een onafhankelijk Vlaanderen. Wetende dat een kleine 50% van de Vlamingen op één van beide V-partijen stemt, is dat niet erg verrassend.

Toch is er een nóg groter intrinsiek draagvlak. Indien alle politiek-ideologische ballast overboord wordt gegooid en enkel de feiten en cijfers over de Belgische structuur overblijven, zou bijna elke Vlaming beseffen dat hij of zij niet in een democratie die naam waardig leeft. Waarin elk burger een gelijke en vrij te beschikken stem heeft en er bij meerderheid van stemmen wordt beslist.

De meeste Vlamingen zien Wallonië als een ander land waar ze, zoals naar Frankrijk, graag eens op vakantie gaan, maar waarvan ze eigenlijk niet weten hoe de politieke, socio-economische en sociologische vork er in de Waalse steel steekt. Samenhorigheid tussen Vlamingen en Walen, en zelfs Brusselaars, bestaat hoegenaamd niet.

Vlaamse Beweging

Misschien krijgt Bart De Wever ooit gelijk en zal België vanzelf verrotten en zullen onze wegen scheiden richting twee volwaardige democratieën. Misschien snel, misschien traag, misschien nooit. Jammer genoeg heeft Vlaanderen niet de luxe om de kat nog veel langer uit de boom te kijken. Zowel financieel als socio-cultureel is Vlaanderen in sneltempo aan het verbrusselen. Een quasi onomkeerbaar éénrichtingsproces.

Vlaamse autonomie moet zoveel mogelijk los staan van politieke ideologieën. Een soevereine democratie is conservatief noch progressief, liberaal noch nationalistisch en inclusief noch exclusief. Voor een vlotte heropstanding van de Vlaamse Beweging als een brede volksbeweging is het te laat.

Daarom denk ik dat de V-partijen hun politiek discours moeten heruitvinden. Hun integrale programma is toch niets waard zonder eerst hun V-standpunt te realiseren. Dat hebben de toestand van België en Vlaanderen ondertussen hardnekkig en consequent bewezen.

Referendum

Welke strategie na zovele decennia van politieke besmetting snel kan werken is mij niet duidelijk. In een ideale wereld zou de hele autonomie-eis eerst langdurig moeten worden ontsmet alvorens aan een nieuwe remedie te beginnen.

Wat volgens mij wel redelijk snel vorm kan krijgen is een referendum. Maar ook voor een volksstemming moet men eerst de tijd nemen om de zaak te depolitiseren, zodat een rationeel kader ontstaat waarin gestemd kan worden over Vlaamse autonomie zonder de beïnvloeding van enige andere politieke of ideologische ballast.