Europees koffiedik kijken (3)

Wordt het de liberale ALDE? De centrumpartij EVP die Wilfried Martens zo lang leidde? De jonge Europese Conservatieven en Hervormers ECR waar o.a. de Britse Tories de plak zwaaien? Of blijft N-VA dan toch bij de Europese Vrije Alliantie?

In De Morgen liet Johan Van Overtveldt zich gisteren nog ontvallen dat alles mogelijk is, ‘behalve alles wat rabiaat anti-Europees is en socialistisch’. Dat laat enkel hogervermelde keuzes open. Een partij die zo doordrongen is van Realpolitik als N-VA zal zeker niet bij de ‘niet-ingeschrevenen’ zetelen.

Europa-correspondent van De Standaard Paul Goossens liet in de namiddag op Twitter verstaan dat er een akkoord was met de ALDE. Dat werd vanuit die hoek wat later op de dag ontkend.

Liberalen

Nochtans zou de N-VA in de ALDE niet misstaan. Daar zitten nog wel nationalisten. Zoals de Catalaanse nationalisten van CDC (het burgerlijke deel van regeringspartij CiU) maakt deel uit van de liberale fractie, net als de Baskische katholieke nationalisten van PNV. En in zijn pre-electorale tocht doorheen Europa om steun te zoeken voor zijn kandidatuur als Europees Commissievoorzitter, bakte hij Verhofstadt wat graag zoete broodjes in Catalonië. Hij stuurde zelf selfies de wereld rond. Zijn rotsvaste overtuiging dat identiteit en nationalisme naar Auschwitz leiden, is hij blijkbaar alweer vergeten. Maar anderzijds noemde Bart De Wever zijn N-VA onlangs nog ‘geen liberale partij maar een gemeenschapspartij’. Heb je dan een plaats bij ALDE, waar het sociaal-liberale, paarsige D66 nu een grote speler is, net als de rechtsliberale VVD trouwens, waarvoor Derk Jan Eppink kandideerde. Nu is Eppink ooit nog door De Wever gevraagd toe te treden tot de N-VA maar de oud-journalist en zelfverklaarde nederbelg tekende liever voor Dedeckers LDD.

Volkspartij

Ook de Europese Volkspartij zou een optie zijn. Toen de Vlaams-nationale partij nog met CD&V in kartel zat, maakte Frieda Brepoels deel uit van de EVP-fractie in het Europees Parlement. Ze was er ook een van de meer actieve parlementsleden. In die EVP zitten vooral de grote centrumpartijen en centrumrechtse partijen van alle 28 lidstaten. Hoewel de Vlaamse pers de partij vaak als christendemocratisch bestempelt, vind je er enkel christendemocraten uit België, Nederland en Luxemburg. De Franse christendemocraten van Modem bijvoorbeeld, zitten bij … de liberale ALDE, net als de Zweedse Centrumpartij. Wel vinden we er Forza Italia terug – maar Berlusconi is niet meer welkom voor CD&V, en evenzeer de nationaalconservatieve partij Fidesz van de Hongaarse semidictator Viktor Orban. Een apart gezelschap, mag wel gezegd. Ook de kleinere helft van de catalanistische meerderheidspartij CiU – de UDC – heeft er ook een zetel, want dat zijn christendemocratische nationalisten. Of dat EP-lid ook fysiek naast de vijanden van de espanjolistische Partido Popular zetelt, is me niet bekend.

Conservatieven

Optie drie dan. De ERC. Kort na de oprichting van LDD was Derk-Jan Eppink ernstig in de weer om een ‘eurorealistische’ fractie te vormen  met de Britse Conservatieven als fundament. Eens verkozen in het EP, was Eppink ook een van de kingmakers van de fractie waar ook de Burgerpartij ÖDS uit Tsjechië (van voormalig president Vaclav Klaus) zetelt, en evenzeer de conservatieve PiS uit Polen (waarvan er sommige parlementsleden wel aansloten bij de EU-sceptische Europe for Freedom and Democracy van o.a. UKIP). De Britse Tories zaten voorheen bij de centrumrechtse EVP, maar die was hen te eurofiel. Voor Europa, maar tegen deze EU, was de lijm van de fractie. Zeg maar ‘antifederalistisch’, eerder confederalistisch. Iets wat zou moeten sporen met het N-VA-profiel, ware het niet dat de partij tot voor een paar weken een resoluut eurofiele koers voer.

Regionalisten

Over de Europese Vrije Alliantie hebben we de voorbije maanden vaker geschreven in Doorbraak. Alvast de vorige voorzitter van deze verzamelpartij van vooral linkse nationalisten en regionalisten uit het hele continent, Nelly Maes, zou het betreuren als de Vlaams-nationalistische opvolgerpartij van de Volksunie uit de EVA zou stappen. De VU was immers stichter en motor van het gremium. Maar met een liberale koers is de partij er vreemde eend in de bijt tussen de Schotse SNP, de Catalaanse ERC of de vele andere marxistische bewegingen en partijen – uitzondering is wel ProDG uit ons Duitstalig België dat trouwens in de Duitse Gemeenschapsraad twee zetels groeide (naar zes). Bovendien zit EVA in dezelfde fractie als de niet-extreem-linkse Groenen. En Bart Staes had al duidelijk laten verstaan dat in die fractie geen plaats (meer) zou zijn voor de ‘neoliberale en asociale’ N-VA.

Binnenlandse politiek

Conclusie? Behalve dat Europese partijen en fracties onvoorstelbare krabbenmanden zijn met vreemde samenstellingen en nog gekkere combinaties, is het vooral koffiedik kijken. De bal ligt in het kamp van de N-VA. Of toch niet? Ligt de bal misschien in het kamp van Open Vld of CD&V? Zowel ALDE als EVP hebben stevig verloren in de Europese verkiezingen. En N-VA wil wat graag met beide partijen Vlaams en federaal regeren. Wie verkoopt zijn huid het duurst? Het zou wel eens kunnen dat de fractievorming op Europees vlak zal afhangen van de regeringsvorming op Vlaams en/of Belgisch vlak. Vier zetels zijn goud waard, want geeft de EVP een grotere voorsprong op de sociaaldemocraten. Of geeft anderzijds meer gewicht aan een verzwakt ALDE, dat in Europa midden in het bed ligt om de Commissievoorzitter te kiezen of meerderheden te leveren.

Politiek is slecht toneel met goede acteurs, liet Bart De Wever zich recent meermaals ontvallen. Als er iets waar is, is het zeker dat wel. Nu ook op de Europese Bühne.

Doorbraak onderzocht eerder al de opties voor de N-VA in twee stukken ‘koffiedik kijken’: (1) en (2). We interviewden ook Nelly Maes over  de toekomst van de N-VA in de EVA.

Foto: (c) Reporters