Failed State: ook u bent verantwoordelijk

Na de aanslagen in Parijs, schreef Lawrence Urbain een opiniestuk met als titel ‘ook u bent verantwoordelijk’. Hierin stelde hij dat een groot deel van de Vlamingen de ontspoorde multiculturele samenleving actief in de hand heeft gewerkt, dan wel op zijn minst heeft gedoogd. De toestand in België is ondertussen zo dramatisch geworden dat we dezelfde analyse kunnen toepassen op zowat alle facetten van het maatschappelijke leven.

Laten we even beginnen met een kort, niet-exhaustief lijstje: de cipiers staken. Justitie is al zowat vijftien jaar een ramp. De spoorbonden staken. De autowegen zijn in erbarmelijke staat en overal staan files. De staatsschuld zit op een hallucinant percentage van 108% van het bruto binnenlands product. Dit land heeft de hoogste belastingdruk ter wereld. De tunnels in Brussel storten in. Andere tunnels worden al jaar en dag niét gebouwd. In de grote steden huizen tientallen moslimgekken die vroeg of laat tot ontploffing (willen) komen. De kerncentrales vertonen scheurtjes.

Precies dertig jaar geleden verscheen van de voormalige Trends-directeur en zakenman Lode Claes het boek De afwendbare nederlaag. In 1986 schreef Claes: ‘De nederlaag is de kern van de kwestie (…) en de verantwoordelijken van de nederlaag leveren uitvluchten en drogredenen.’ Wat merken we anno 2016? Dat de elites die jarenlang de Belgische toestanden c.q. misstanden in de hand hebben gewerkt, dat uitgerekend zij, in de media vandaag tranen met tuiten mogen huilen over ‘hoe erg het allemaal niet is’. Het cynisme wordt ondraaglijk.

Het volk krijgt de leiders die het verdient. ‘Wij houden een partij aan de macht die onze macht wegneemt’, zo schreef Claes in 1986. De Vlaamse centrumrechtse partijen hebben anno nu zowat alle sleutelposities in handen, waarom doen zij niets – afgezien van wat boze tweets versturen? ‘Wij bewegen met een beweging die achterwaarts beweegt.’ Het vakbondsvolk dat op straat komt – beweging.net, ABVV en consorten – betoogt omwille van de verkeerde, achterhaalde redenen. Iedereen klaagt over stakingen, en toch was de syndicalisatiegraad nooit hoger. Waarom eigenlijk? ‘Wij brengen een bovenlaag voort, die zich onderschikt aan de bestaande bovenlaag.’ De zogenaamde Vlaamse elite vindt het best gezellig, vertoeven in de Belgische bouwvallige salons. Zij teert niet op goedheid maar op sulligheid. Waarom eigenlijk?

De maskers vallen gelukkig af. Hoe groter de crises worden, hoe makkelijker het wordt voor iedere Vlaming om te zien hoe licht zowat iedereen is gaan wegen. ‘De Vlamingen zijn geslagen en content (…) maar daarom niet minder onzeker en ontredderd.’ Hoever gaat het incasseringsvermogen van de Vlaming nog?

Kijk om u heen, beste Vlaming. Gelooft u werkelijk dat dit land nog welvaart zal brengen voor uw kinderen, laat staan kleinkinderen? Sus Verleyen, voormalig Knack-coryfee, wist het destijds al: ‘Ga hier weg jong mens, waag je kans in de grote wereld, want we zijn hier aan een implosie toe’. Jongeren moeten de staatsschuld torsen en de vergrijzing opvangen. Waarom eigenlijk? Bedrijven en werknemers betalen zich suf aan belastingen. Waarom nog langer?

De hoofdredacteur van het webtijdschrift Politico vroeg zich na de aanslagen op Zaventem en Maalbeek af hoe het enigszins mogelijk is dat het volk hier nog niet in opstand komt tegen zoveel wantoestanden. Ja, waarom eigenlijk niet? Zolang de Vlaming genoegen blijft nemen met Blokken op tv en een hippe latte macchiato in de koffiebar zal er niets veranderen. ‘Als de rol van een land is uitgespeeld, gom het weg, schaf het af’, zo schreef The Economist jaren terug over België. Echter, zolang de Vlaming ‘geslagen en content’ blijft, zal alles bij het oude blijven.

De toestand moet eerst kennelijk volledig uitzichtloos worden, vooraleer de Vlamingen ontwaken. Als het daadwerkelijk zover is, zullen bijzonder veel mensen badend in het zweet wakker worden. Nachtmerries overal. Vraag u dan vooral niet langer af ‘Waarom eigenlijk?’ Het antwoord lag per slot van rekening eerder in de tijd op u te wachten.