Gezondheidszorg herfederaliseren foute conclusie

In een persmededeling reageert Jürgen Constandt, algemeen directeur van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds (VNZ) op het ballonnetje van Maggie De Block om de gezondheidszorg te herfederaliseren.

Onder het mom dat élke (Belgische) burger goede gezondheidszorg verdient, wil ze af van de versnippering van gezondheidszorg over de verschillende gemeenschappen. Het is ondoorzichtige, versnipperd en daarom niet doeltreffend. Het VNZ deelt die analyse, de bevoegdheden zijn immers versnipperd over acht ministers en verantwoordelijken in dit land.

In plaats van te herfederaliseren, pleit het VNZ voor volledige overdracht van de ziekte- en invaliditeitsverzekering naar de deelstaten. ‘Dan volstaat één minister voor Volksgezondheid per gemeenschap en kan er een écht coherent beleid gevoerd worden op maat van elke gemeenschap.’ Bovendien kan elke gemeenschap autonoom beslissen hoeveel zorgverstrekkers het nodig heeft.

Het ziekenfonds gaat verder: ‘Ook de inzet in preventie wordt door hetzelfde beleidsniveau terugverdiend en dan zijn er geen excuses meer om zich te verschuilen achter communautaire verschillen.’ Die communautaire verschillen zijn er, en blijven significant. Bijvoorbeeld  het kader van maagverkleiningen: bijna evenveel ingrepen in Vlaanderen als Wallonië voor een verschillend aantal inwoners. En zelfs de gebruikte techniek is anders. In Vlaanderen kiest 85 % van de gevallen voor  de methode met bypass. Wallonië gaat vooral voor de methode gastric sleeve.

Ook inzake het aantal artsen en tandartsen verschillen de gemeenschappen enorm van mening. Ondanks de zware Vlaamse toegevingen (een overgangsregeling tot 2038!) blijven de Franstaligen zich verzetten tegen de unitair afgesproken quota.

Waarom splitsen?

Het feit dat er zulke grote communautaire verschillen zijn, dringt een splitsing op. Deelstaten kunnen zodoende eigen klemtonen leggen (in tegenstelling tot Wallonië, hecht Vlaanderen veel meer belang aan preventie en de centrale rol van de huisarts). Homogene bevoegdheden zorgen voor een efficiënter, doeltreffender beleid. Overigens zijn de transfers resultaatgericht noch doorzichtig, dus kunnen die beter gestopt worden, volgens Constandt. Eén voorbeeld. In Wallonië ‘geniet’ meer dan 21 % van de bevolkingvan het recht op verhoogde verzekeringstegemoetkoming en in Brussel is dat bijna één op drie! En dit alles ondanks de enorme solidariteit – jaarlijks ruim 12 miljard euro — vanuit Vlaanderen met Wallonië en Brussel.

De huidige federale solidariteit werkt bovendien absoluut niet doeltreffend. Zo stelt het VNZ immers een enorme discrepantie vast in het aandeel personen met voorkeurregeling.

Zorggrens

Uit de vele communautaire verschillen blijkt dat de taalgrens op veel vlakken ook een zorggrens is. ‘Bovendien stelt de grondwet dat persoonsgebonden bevoegdheden behoren tot de gemeenschappen: wat is er meer persoonlijk dan gezondheidszorg of sociale zekerheid?,’ vraagt Constandt zich af.