Groen, de keuze voor verandering?

De campagne zou op volle gang moeten draaien. Maar het lijkt erop dat sommige partijen hun draai voor deze ‘moeder aller verkiezingen’ nog niet gevonden hebben. Ze moeten proberen in de race te komen. Maar hoe?

1 mei

Als u dit leest is het 1 mei, of na 1 mei. Een echte feestdag voor het socialisme in Vlaanderen lijkt het niet te worden. Er zal wat geklop op de borst zijn voor de overwinning van de familie in Spanje, maar daar koop je in Vlaanderen niets mee. De socialisten happen naar adem. De sp.a lijkt het noorden kwijt en strijdt in verspreide slagorde, liefst nog tegen elkaar. Zelfs de stemtest zorgt in de partij voor grote discussies en de peilingen (wat ze waard zijn) geven weinig hoop.

Wat hebben de socialisten te bieden? Terugvallen op hun ‘sociale zekerheid’? De pensioenen? Tja, ja. Hoe geloofwaardig is dat? De socialisten zitten in het kamp van de verhaallozen. Vandaag moet je een verhaal hebben. En dat verhaal heeft een gezicht nodig. De socialisten hebben geen verhaal én geen gezicht. Met als extra nadeel, ze worden uitgedaagd op links, door de PVDA en Groen.

Groen heeft Kristof Calvo, en ook Wouter Van Besien en Meyrem Almaci. Die doen het goed op tv, spreken mensen aan. Het zijn boegbeelden. Ze zetten het klimaat en een zorgbeleid in de markt. Al zijn ze wel maar nummers 17, 21 en 24 in de reeks ‘populairste politici’, toch heel opmerkelijk voor politici die zo nadrukkelijk in beeld zijn.

Beste vijanden

Daartegenover staat de N-VA. Die hebben Bart De Wever, Theo Francken en Jan Jambon. (Nummer 1, 2 en 4 in de recentste pop poll). Als sprekende boegbeelden die ook ergens voor staan. Jambon, de staatsman, Francken de migratieman en De Wever de leider met visie. Zo zetten ze die in de markt. De Wever brengt vrijdag een boek uit. Over identiteit. We zijn benieuwd.

Tot vandaag wordt de campagne gedomineerd door de tweestrijd Groen-N-VA. Dat speelt in het voordeel van die twee partijen. 1 mei zal daar misschien enkele sociale accenten inbrengen, maar veel deining zal dat niet geven. Niets dat Groen niet kan opvangen.

De inzet van de verkiezingen lijkt dus de keuze tussen Groen en N-VA. Dan ben je als kiezer geneigd om een keuze te maken tussen die twee. De Wever strooit met het doembeeld van ‘premier Calvo’, die de duistere schaduw vooruitwerpt van de Franstalige zusterpartij Ecolo. ‘Groen brengt Ecolo én de PS mee’ klinkt het bij de N-VA. In elk interview hakt de N-VA in op Groen en het onverantwoorde linkse beleid waar die partij voor zou staan. Niets zo goed als een vijandbeeld. Dat werkt altijd.

Groen zal dat niet tegenspreken. Een stem tegen de N-VA, een stem voor ‘verandering’ moet een stem voor Groen zijn. Groen wil dé leidende linkse partij worden in Vlaanderen. Ze lijken aardig op weg. Een vaart zoals voor Ecolo in Franstalig België lijkt het in Vlaanderen niet te lopen. Groen wordt elke peiling tot winnaar uitgeroepen, maar stagneert in de peilingen. Waar we altijd bij vermelden: voor wat dat waard is. Dat wordt uitkijken naar de resultaten op 26 mei.

Hilde doet het

Een partij die lijdt onder de sfeer van de huidige verkiezingen is de CD&V. De euforie van oktober 2018 — de partij bleef lokaal de grootste — is voorbij. 26 mei 2019 wordt een andere realiteit. De jongste peiling is hard aangekomen en ze moest iets doen. Ze sturen dan maar Hilde Crevits in de ring om te proberen ‘een kanseliersverkiezingssfeer’ te creëren. De Wever versus Crevits.

Opvallend was de vriendelijkheid van De Wever tegenover de kandidatuur van Crevits. Alsof het hem niet veel deed, alsof hij ze ongevaarlijk vond. Crevits staat derde in de pop poll van politici. De vraag is wat de partij daarmee zal kopen. Als CD&V niet sterker uit de verkiezingen komt dreigt ze één van de verschillende partijen te worden die N-VA aan een meerderheid kunnen helpen. De vraag is of N-VA de CD&V dan niet de rekening zal presenteren. Binnen N-VA wordt CD&V als schuldige aangewezen voor wat er in Michel I fout liep. Of hebben ze CD&V toch federaal nodig?

De kandidatuur van ‘Hilde’ met haar presidentiële campagne die ook al niet veel partijfierheid uitstraalt (bij N-VA vandaag onmogelijk), lijkt CD&V nog niet opnieuw in de verkiezingsrace gebracht te hebben. De vraag is of je met ‘de weg vooruit’ het verschil maakt.

Het is de sfeer, stumperd!

Er is nog een factor. Vergeet niet dat een groot deel van de kiezers de dagelijkse politiek niet volgt. Ze kiezen op gevoel, niet op rationele argumenten. Ze surfen mee op de sfeer die de campagne in onze samenleving veroorzaakt. Of op de sfeer die in hun kring hangt.

Een onderbelicht aspect is daarin de sociale media. Dat is voor de media ook een pak moeilijker op te volgen. Op welke profielen richten de partijen zich? Met welke boodschap? Bereiken ze doelgroepen die ze anders niet zouden bereiken? Slagen ze erin om de sfeer, het gespreksonderwerp te zijn in de kringen die ze beogen?

Dat brengt ons bij de vraag of een campagne veel opbrengt. De overtuigden bereik je het makkelijkst, maar die zijn al overtuigd. Hoe overtuig je de onverschilligen, die groep die niet zou gaan stemmen als het niet verplicht was? Die groep die niet geïnteresseerd is in politiek, die dat te moeilijk, te ingewikkeld, te saai, te oninteressant vindt. Achteraf analyses maken lukt vaak nog. Maar nu al veel zeggen?

Rand

In elke campagne gebeuren ook ongelukken. Iets waar menig waarnemer zich op verkijkt. Agalev die in de federale verkiezingen onder de kiesdrempel zakt (die ze zelf had ingevoerd) in 2003. De meer dan verhoopte winst van LDD in 2007. De winst van N-VA in 2010 (wel voorspeld, maar niet geloofd). Of de meer dan gevreesde nederlaag van het Vlaams Belang in 2014.

Wat zal het deze keer zijn. Stijgt de PVDA in Vlaanderen boven zichzelf uit? De partij lijkt vol vertrouwen. Al zijn er hier en daar ook groeipijnen met mandatarissen die de partij verlaten. Of wordt het toch Vlaams Belang? De partij lijkt opnieuw jongeren aan te trekken. De controversiële Dries Van Langenhove heeft dat een boost gegeven. Vlaams Belang is opnieuw jong en rebels. De vraag is of dat stemmen zal opleveren en hoeveel… Een incident met allochtone ouders aan een schoolpoort in Brussel zal Vlaams Belang extra energie geven. In menig opzicht. Ook Vlaams Belang viert al jaren 1 mei. Dit jaar in Ninove. De een gebruikt het vijanddiscours, de andere het slachtofferdiscours. Voor elk discours is een publiek waarschijnlijk…

Het wordt uitkijken naar 26 mei…