In het EVA-rijk gaat de zon nooit onder

De Europese Vrije Alliantie is een Europese partij van vooral linkse regionale partijen die autonomie nastreven. Dat gaat van culturele autonomie die de Friezen van de FNP nastreven tot onafhankelijkheid zoals de Catalaanse ERC of Schotse SNP dat wil. Een ratjetoe zeg maar. En met onvoldoende verkozenen om een eigen fractie te vormen. We interviewden er onlangs Nelly Maes – de vorige EVA-voorzitter – over. Toch eens kijken wie er allemaal deel uitmaakt van die ideologisch weinig consistente EVA.

Spanje

Hier zijn er meerdere EVA-leden. Spanje is dan ook een land dat uit verschillende componenten bestaat, en met een asymmetrisch federalisme – Baskenland is de meest autonomie regio, fiscaliteit incluis, gevolgd door Catalonië, meteen de twee mest bekende regio’s.

In Catalonië gaat regeringspartij ERC – Republikeins Links, separatistisch – op eigen kracht naar de kiezer. Dan is er een regio-overschrijdende kartel Herriek Erabaki (Het volk beslist) van het Baskische EA (dat ginds deel uitmaakt van de links-separatistische alliantie EH-Bildu) en het Galicische BNG. In Aragon en Valencia is er ook een alliantie over de regionale grenzen: Chunta Aragonista slaat onder de naam Primavera Europeade handen in mekaar met de BNV. In Andalusië komt de Partido Andalucista met een eigen lijst op. De bij de EVA aangesloten catalanisten van de Balearen (PSM-EN) en de autonomisten van de Canarische eilanden hebben geen lijsten ingediend. De centrumrechtse canaristen kwamen vroeger wel met de andere autonomisten van de andere regio’s gebundeld op, maar niet alleen is de partij geen lid van EVA, ik kon ook niet achterhalen of ze een vertegenwoordiger zou willen in het voor hen wel héél verre Brussel. (Ter info: de canaristen, indien vertegenwoordigd, zetelden achtereenvolgens bij de EVP, EVA en ALDE …)

En natuurlijk kunt u niet volgen. Want er zijn ook grotere nationalistische partijen. De Baskische regeringspartij PNV bijvoorbeeld. Katholiek, conservatief. Aangesloten bij de liberale Alde-fractie in het EP. Benieuwd of die daar straks opnieuw gaat hokken. Even benieuwd naar het resultaat van de CiU, de centristische regeringspartij van de ambitieuze Artur Mas, die onafhankelijkheid wil voor Catalonië. Die kartelpartij hinkt op twee benen, met vertegenwoordigers zowel bij de EVP als de liberale ALDE. Nationalisten in de fractie van Verhofstadt, inderdaad …

Frankrijk

Hier is het iets eenvoudiger. Alhoewel. Het Corsicaanse EP-lid François Alfonsi leidt een gelegenheidslijst Regions et Peuples Solidaires, een alliantie van EVA-leden PNC en MRS.

In Bretagne is er de klassieke UDB-lijst. Echter geen Frans-Basken deze keer, die een autonomistische lijst hebben ingediend. En de Occitanen van de Partit Occitan staan op de EELV van het donkergroene eurosceptische EP-lid José Bové.

Elders in Frankrijk (Vogezen, Vlaanderen, Catalonië) geen autonomisten die naar een Europees zitje hengelen. Verstandig!

Verenigd Koninkrijk

Hier is het simpel: de Schotse nationalisten van regeringspartij SNP komen in eigen land op met voorzitter Ian Hudghton. Plaid Cymru trekt fractievoorzitter Jill Evans de lijst. Daar zitten telkens verkozenen in. Zo niet in Cornwall, waar niemand de native taal spreekt. Het graafschap is geeneens een kieskring. Mebyon Kernow komt er nochtans toch op. Tegen beter weten in?

Ook Noord-Ierland maakt deel uit van het VK. Maar daar geen bij de EVA aangesloten partijen. Neen, de nationalisten van Sinn Fein zitten bij ‘Noords Europees Links’. De communisten dus.

De Nederlanden

Dat Johan Van Overtveldt de Europese lijst trekt, wist u al. De Duitstaligen van ProDG – voorganger PDB is nochtans medestichter van de EVA – dienen geen lijsten in voor Europa. De N-VA is by far het meest rechtse lid van de voorts links-progressieve EVA. Of de Vlaams-nationalisten nog deel zullen uitmaken van de EVA, is koffiedik kijken. Doorbraak besteedde er eerder al aandacht aan; (1) (2).

Ook de Friese Nationalisten dienen geen lijst in. De partij geeft ook geen stemadvies. Maar op haar website kun je lezen dat de partij in feite voorstander is van trans-Europese kieslijsten. Toch wel apart  voor een land dat overstag lijkt te gaan voor eurokritiek, euroscepticisme en ‘erger’.

Italië

Nog zo’n lappendeken. Met als nadeel dat geenenkele kieskring er samenvalt op een van de ‘staatloze naties of historische regio’s’, zoals de EVA dat noemt. Bovendien is de nationale politiek er zo gepolariseerd en door het kiesstelsel al gedwongen om allianties te smeden, dat de regionale agenda naar de achtergrond verschuift. Toch komen ook hier EVA-leden op, echter vaak in alliantie of kartel met andere partijen.

De Partidu Sardu komt op het eiland op, dat staat vast. Vraag is in welke alliantie. Tien jaar geleden was dat nog op een gezamenlijke lijst met andere regionalistische partijen, maar die vlieger gaat dit jaar niet op.

De Liga Veneta Repubblica komt in eigen regio Friulië-Venetië op.

Dan is er de Sloveense minderheid – jawel – van Slovenska Skupnost die … opkomt op een SDS-lijst in Slovenië. De conservatieve SDS is Sloveniës grootste partij en is aangesloten bij de EVP. De kandidaat van de jongerenafdeling van de Italiaanse Slovenen staat dan weer op de lijst van de SVP, de Südtiroler Volkspartij.

Vanuit Val d’Aoste komt EVA-lid ALPE (Autonomie – Liberté – Participation – Écologie) op in een groen-regionalistisch kartel in het noordwesten van het land.

En neen, de rechts-populistische Lega Nord van Umberto Bossi maakt géén deel (meer) uit van de EVA. De partij streefde ooit een onafhankelijk ‘Padanië’ na, maar is vandaag al tevreden met een minimalistisch federalisme voor het noorden. Slechts als er verkiezingen zijn, halen Bossi en co nog eens zwaar uit naar de ‘ladri di Roma’.

Duitsland en het hoge Noorden

Ook hier zijn minderheden. Enfin, wat je een minderheid kunt noemen. De Bayern Partei heeft het de voorbije verkiezingen niet zo slecht gedaan en hoopt zowaar op een electorale doorbraak. Sorben, Friezen en Denen laten de Europese kelk aan zich voorbijgaan.

In Scandinavië heeft de EVA amper aangesloten leden. Het bijzonder autonome eiland Åland heeft wel een nationalistische partij. Maar die heeft geen Europese ambities. Van de Lapse Samen geen nieuws.

Oost-Europa

Hier is de EVA nog niet echt ingeplant. Een christendemocratische partij voor de Hongaarse minderheid in Slowakije komt op. En in Letland komt de ‘Unie van de Russen’ op. In Tsjechië is er de Moravische partij Moravané. En in Grieks Macedonië hengelt de partij Regenboog naar stemmen bij de plaatselijke minderheid.

Van de Sileziërs in Polen of de Slovenen in Slowakije geen nieuws. De Roma in Hongarije hebben dan weer wel een partij, maar geen Europese plannen.

Dat deel van Europa is nog een te groot kruitvat – is het dat niet altijd al geweest – om nog maar te proberen te achterhalen welke minderheden géén partijpolitieke vertaling hebben, of er wel een hebben, niet aangesloten zijn bij de EVA, en toch een lijst indienden voor de Europese verkiezingen.

Geef toe, het is al moeilijk genoeg nu.

Lees ook delen 1 en 2 van het interview met Nelly Maes over de EVA en het Europees Parlement.