Het Zomerparlement in Lopende Zaken (2)

Vorige week verscheen aflevering 1.

Vermoeiend. Frustrerend. Dat was het, die tweede les. Het begon al met het ochtendnieuws: het tramverkeer in Antwerpen was zwaar verstoord door een radiostoring. Een radiostoring! Bijna al mijn leerlingen nemen het openbaar vervoer… en toen waren ze nog met vier: twee anciens en twee nieuwe. Of misschien waren die vijf anderen afgehaakt wegens een afspraak bij de VDAB, wegens les te moeilijk of niet plezant genoeg en zouden ze mij bellen om te zeggen dat ze ‘ziek’ zijn. Ik werd door niemand gebeld, ik was vorige keer vergeten om hen mijn telefoonnummer te geven.

Abdou*

Abdou was van de partij. Dat had ik niet verwacht, daar had ik geld op durven inzetten. Hij zal mij weer de hele voormiddag overstelpen met ‘Wie heißt es? Wie heißt es?’, bromde ik en we waren nog niet begonnen of het was al van dat. ‘Herhaal: Hoe heet dat?’, zei ik hem voor en hij echode netjes: ‘Herhaal hoe heet dat.’ Grrrmbl#%!?! Als hij nu dat Duits eens zou vernederlandsen op zijn averechts Pfaffs dan kwamen we al een heel eind. ‘Frans, Duits, Engels, Spaans, ze mixen in mijn hoofd,’ jammerde hij wanhopig terwijl hij theatraal met zijn armen zwaaide.

Mohammed

Van de oudgedienden tekende ook Mohammed opnieuw present. Ik was verrast want hij snapt geen jota van wat ik zeg. Op elke vraag die ik hem stel antwoordt hij met zijn naam, terwijl ik die al lang ken natuurlijk. Hij is hier al één jaar en vier maanden en spreekt enkel Arabisch. Olan, een nieuwe leerling die hier al even lang verblijft, begon spontaan voor hem te tolken van het Nederlands naar het Arabisch en omgekeerd. Dat is niet de bedoeling van mijn zomercursus.

Intermezzo in Altura

Ik moest denken aan mijn vakantie destijds in Altura met een grote bende Portugese vrienden en hun kroost. Marta, die mij had uitgenodigd om mee te gaan, had mij gewaarschuwd: ‘Je moet wel één ding weten: de eerste twee dagen zijn we nog vriendelijk tegen jou en praten we Engels. Nadien praten we gewoon Portugees.’ Dat het geen grap was, voegde ze er totaal overbodig aan toe, ze is nogal rechttoe rechtaan. En dus repte ik mij naar de winkel voor een Prisma-luistercursus Portugees die ik toen drie weken heb grijsgedraaid. Ik was net ontslagen, nog in werkmodus en had niks beters te doen. De Portugezen kwamen hun belofte na. Vlamingen kunnen daar nog iets van leren.

Ik zat daar dus in Park Spoor Noord met een kleine groep met grote onderlinge verschillen qua kennis van mijn taal en ik kon niet doen wat ik gepland had.

Olan

Olan was lasser in zijn land van herkomst en wil hier graag werken als chauffeur. Hij was de enige in looptenue — met haarband en al —, stralende ogen en glimlach en veel energie, kortom een jongeman met schwung. Olan is leergierig en op zoek naar sportclubs of organisaties waar vooral ‘mensen zitten zoals jij, geen migranten want dan leer ik de taal niet goed.’ Bij deze lanceer ik dan ook een warme oproep aan alle beminde multiculti-gelovigen en inburgeringscriticasters om mensen zoals Olan op te nemen in hun groep en hen onder te dompelen in onze taal.

Telkens ik met Olan sprak, haakten de drie anderen af. Het was schipperen tussen Olan geven wat hij verdient en de drie anderen wat zij nodig hebben. Dat leidde als snel tot Olan die zich geroepen voelde om vooral te vertalen voor Mohammed en de anderen die er stonden op te kijken … Ik voelde een fractie van de frictie en frustratie die sommige leerkrachten moeten voelen in een doordeweekse klas. Zo voelt dat dus, het verval van ons onderwijs: een stretch tussen taal-kloven die eindigt in een grand écart waarvan je niet meer opstaat.

Yonas

Yonas komt uit de bevolkingsgroep waar Pieter Bauwens over schreef. Hij spreekt Engels en een paar woorden Nederlands en hij noemde mij een paar keer mama waar ik bezwaar tegen maakte. Ik ben geen moeder, dat ik gewoon een vrouw ben moet voldoende zijn om met mij om te gaan. Sinds een paar dagen probeert hij via messenger met mij te communiceren, maar ik kan slechts met veel moeite raden waarover hij het heeft: hij propt fonetisch Nederlands in een Engelse schrijfwijze. Denk ik. En dan smijt hij daar ook nog wat millennial slang tussen zoals ‘kkkkkkkkk’ maar hey, dankzij vrienden met kinderen ben ik helemaal mee.

In reces

U merkt het al, het Zomerparlement in Lopende Zaken was door de grote taalverschillen bijna in reces. Olan wou het absoluut over ‘werk’ hebben maar dat thema was vorige keer al behandeld. Hij koos dan voor vrouwenrechten wat voor hem betekent dat de vrouw alleen naar buiten kan, alleen kan boodschappen doen of alleen sporten. Dat is géén stap voor mij maar een grote stap vanwaar hij komt. De andere drie kozen voor immigratie, armoede en onderwijs.

Om ook in deze les slechts drie thema’s over te houden zochten we dus nog een overloper. Ik heb nog nooit zo’n snelle overloper gezien als Yonas toen hij besefte dat hij voor armoede had gekozen zonder te weten wat het betekende en Olan hem herinnerde aan die man die we op weg naar het park waren tegengekomen, ineengezakt tegen een voorgevel met een fles in zijn hand en kwijl uit zijn mond. Yonas wou niets meer met armoede te maken hebben en liep bijna hysterisch over naar onderwijs dat werd gepromoot door Mohammed met zijn hele lijf gewrongen in een vraagteken. Precies Kristof Calvo in De Afspraak bij De Vadder over de salariswagen.

Immigratie – What’s in it for me?

Abdou had immigratie gekozen als thema omdat zijn leven hier beter is dan in zijn land. De andere drie klonken kort in koor: ‘In mijn land schieten ze mensen dood op straat.’ Over waarom immigratie hier voor ons een thema is, hebben we een boompje opgezet via mijn vraag: ‘Wat krijgen wij, Vlamingen, van jullie terug?’ Het woord ‘respect’ viel onmiddellijk. Hoe ik dat respect kon zien dan? Olan en Abdou spraken door elkaar: ‘Door te studeren, (vrijwilligers)werk te doen, de wetten te respecteren, afspraken na te komen en Nederlands te spreken.’

Oh ja, ik had vorige keer geschreven dat ik het nog zou hebben over ‘beelden zeggen wat je hebt meegemaakt’. Ik heb geen goesting. Goesting is voor mensen zoals Gwendolyn Rutten met haar grote roze bril. Mijn les liep niet zoals gepland, dit artikel dus ook niet.

(*) alle namen zijn gewijzigd om privacyredenen