Informatieopdracht eindigt bij ‘non’

Bart De Wever (N-VA) was er als de dood voor dat het scenario van 2007 zich zou herhalen. Toen probeerde Yves Leterme een federale regering op de been te brengen zonder de PS. De situatie verleidde toenmalig informateur Didier Reynders (MR) tot de uitspraak: ‘Een regering zonder de PS is een staatshervorming op zich’. Dat was buiten de cdH gerekend. Joëlle Milquet aarzelde zo lang dat er van lieverlee toch een regering met de PS kwam. Om dat rond de pot draaien te voorkomen, legde informateur De Wever een nota op tafel. Hoewel de meeste waarnemers schreven dat De Wever daar zijn handen niet aan zou verbranden. Die nota is vaag, vaag genoeg om er nog vele kanten mee uit te kunnen. Zo vaag dat cdH die eigenlijk niet kon weigeren. N-VA heeft in 2010 veel ervaring opgedaan met regeringsvorming en die kunnen ze nu gebruiken. Maar die nota doet eigenlijk niet meer terzake. Wie echt luistert naar wat Benoît Lutgen van cdH zegt, hoort een neen tegen de N-VA, niet tegen de nota. Dat bespaart ons in ieder geval enkele weken nutteloos rondjes draaien.

MR

Alle mogelijkheden met cdH zonder PS kunnen nu geschrapt worden. MR alleen als Franstalige partij? Daarmee kan de N-VA haar economische herstelregering vanaf ‘dag 1’ op de sporen zetten. Maar dat past ook perfect bij de communautaire tactiek van de N-VA: de Franstaligen confronteren met de mogelijke nadelen van het Belgische systeem. Als de regeringen in Vlaanderen gevormd worden, met een Franstalig aanhangsel, dreigt de PS misschien wel voor een lange tijd uit de federale regering te vallen. Geen prettig vooruitzicht voor de PS, Franstalige machtspartij bij uitstek. Maar op die manier zal de PS misschien niet eeuwig ‘demandeur de rien’ zijn, en dan breekt de tijd aan om zaken te doen, het ‘momentum’. Tijd is een belangrijke factor in politiek.

Zal de MR dat aandurven, als enige Franstalige partij in een federale regering stappen? Di Rupo heeft al publiekelijk gezegd wat hij daarvan denkt. Maar in Vlaanderen zal men er de Franstaligen op wijzen dat een meerderheid eisen aan elke kant van de taalgrens een confederale logica is, geen unionistische. Volgens het unionistische model zijn wij allen Belgen en is er geen probleem als er een meerderheid is in het Belgische parlement. Toch? De PS heeft natuurlijk al eerder aangetoond dat ze een confederale logica gebruikt, hoe verklaar je anders hun demarche in het Waals Gewest/Franstalige Gemeenschap en Brusselse Gewest? De PS toonde daar aan dat het partijbelang voorging op het ‘Belang van België’. Nu blokkeert cdH het Belgische systeem, omdat trouw aan de politieke partner in gewest en gemeenschap belangrijker is dan de familieband of ‘het belang van het land’. Voor wie nog Belgische hoop heeft, zijn dit bange dagen. Niet de N-VA, maar de Franstaligen, de pleitbezorgers van de unitaire staat, bewijzen dat het systeem aan zijn limiet zit en dat er twee democratieën zijn die alsmaar moeilijker te verzoenen zijn.

Asymmetrische tripartite

Vergeet dus dat van die families. cdH is maar verre familie van de CD&V. CD&V heeft zich duidelijk vastgeklonken aan de N-VA. Dat was duidelijk in de reactie op de nota. De programma’s van beide partijen liggen ook dicht bij elkaar. CD&V is aan Vlaamse kant de bondgenoot van de N-VA zoals cdH aan Franstalige kant de bondgenoot is van de PS. Is de volgende stap dan niet de confederale regering: CD&V en N-VA aan Vlaamse kant en cdH en PS aan Franstalige kant? Een ‘asymmetrische tripartite’. Als die onderhandelingen opgestart worden, dan komen we van het ‘non’ scenario van 2007 bij het losweekscenario van 2010. Dan moeten de onderhandelingen enkel zo ver van het N-VA programma worden gebracht dat zij ‘neen’ zeggen, waarop zal vastgesteld worden dat de N-VA aan de kant is gaan staan. Terug bij af. Over naar het België zoals we het altijd gekend hebben: regeringen die aan de Franstalige kant worden gemaakt met een Vlaams aanhangsel. Aan Vlaamse kant is er weinig animo voor een klassieke tripartite, maar tijd is in de politiek altijd een belangrijke factor. Misschien komt er zelfs een ‘momentum’ voor een klassieke tripartite?

Foto © Reporte