Kamagurka en Herr Seele gaan vreemd

Op zaterdag 5 november 2017, volgens de kalender van paus Gregorius de dertiende van die naam, gingen Kamagurka en Herr Seele vreemd. Ze verhuisden hun atelier naar de galerie De Zwarte Panter.

Stichter en uitbater Adriaan Van Raemdonck liep er op de vernissage gespannen bij. Tot het aanvangsuur waren beide heren aan het werk, hier een streep, daar een retouche en dit moet hoger en dat moet weg, of toch niet, hang het in de traphal, nee, niet in achter- maar het voorhuis, en in de nis, je weet wel. Beide kunstenaars bleven er rustig bij. Het typeerde hun ingesteldheid. Ze houden van een dolle chaos, gesausd met een pikante dosis luciditeit.

Piano met pijpen

In de grote kapel staat een beschilderde piano [met twee pijpen in het onderstel]. Herr Seele en Kamagurka [= Cowboy Henk] zijn muzikanten, de eerste tevens pianostemmer. Het zou hen aangenaam zijn geweest – geen twijfel over – dat bezoekers een deuntje op de piano speelden. Indien zelfs iemand wild en atonaal de piano bespeelde, ze muzikaal had gesloopt, geen bezwaar hadden ze geopperd. Ze behoren nu eenmaal tot de generatie groot en verstandig geworden in de nasleep van de jaren zestig.

In de boeggolf van die periode ontstond een nieuwe absurditeit. De theatrale kunst heeft die vóór de jaren zestig gekend – als voeding tot verzet tegen het burgerlijk bestel, de beeldende kunst ná dat decennium. Als uiting van teleurstelling van het magere resultaat van de Flowerpower en Provo. Happenings, pop en beeldende kunstenaars als Andy Warhol, Joseph Beuys, Roy Lichtenstein en hun kunstbroeders hebben die kater enkel bevestigd. Het echte verwijt, als je het zo kan noemen, kwam uit een andere hoek. Hij was een mix van popart, conceptuele kunst, cabaret en strip. Vooral dat laatste genre heeft het hoogst van de toren geblazen, en doet dat nog.

Circusschilders Kamagurka en Herr Seele

In onze contreien zijn Kamagurka en Herr Seele daar het meest voor de hand liggende voorbeeld van. Hun evolutie vertrekt van de cartoon, passeert langs de strip en eindigt bij de schilderkunst met links naar de performance. Wie beweert dat Kama Seele geen schilder[s] is/zijn, moet zich dringend bijscholen wil hij niet voor idioot doorgaan. Beide heren noemen zich geen schilders in de zuivere zin van het woord. Ze hebben het rauwe en het ruwe van de strip en de cartoon naar het canvas gebracht, met in de moraal-filosofische ondergrond een smak relativering en satire. Lekker geshaket is hun artistiek werk een vorm van soap waarin we elementen van Monty Python en collegerevues herkennen. Wat de benaming is voor dit soort kunstenaars? Circusschilders. Te vergelijken met de prinsen van deze zo goed als uitgestorven theatervorm, clowns.

Wat Kamagurka en Herr Seele siert, is dat ze maar al te goed weten dat niet elke grap [> cartoon- of stripschilderij] afgerond is. Sommige werken doen denken aan Tommy Cooper. Hij mislukte vaak om meteen daarna meesterlijk uit te halen. Zo ook met het duo Kamagurka en Herr Seele. Wat ze tonen is de overtreffende trap van maatschappelijke absurditeit en het neerhalen tot in het belachelijke. Dat te doen in een galerie maakt van het geheel een rariteitenkabinet. De bezoeker mag zich niet verliezen in een poging tot grondige analyse. Hij moet zich bij een bezoek aan de expositie eenvoudig overgeven aan de gedachte dat hij een gekkenhuis bezoekt.

Beeldend theatraal concert

Kamagurka en Herr Seele zijn gekken waarvan er te weinig zijn: goedaardig en tegelijk politiek kritisch. In het werk is de morele wetenschap, zo totaal gevangen gezet in wet en orde, te kakken gezet. Van dat soort schijt is er te weinig. Zelfs bij de jongste generatie artiesten, of wie zich al kunstenaar noemt op veertienjarige leeftijd. Artiest is de juiste benaming. Dat is wat Kamagurka en Herr Seele zijn. Het is jammer dat een bezoek aan een tentoonstelling in klasverband niet op het programma staat van eender welke academie, conservatorium, toneelschool. Want ook dat is deze expositie: een beeldend theatraal concert. Naast de al genoemde Tommy Cooper valt onder meer Erik Satie, Laurel & Hardy en Karl Valentin te ontdekken. Uiteraard in een hedendaags kostuum. Met Kamagurka en Herr Seele heeft de negende kunst in onze contreien zich op dezelfde hoogte geplaatst als de geconsacreerde schilderkunst.

KAMAGURKA en HERR SEELE – Het atelier van Cowboy Henk
De Zwarte Panter – t/m zondag 24 december 2017
www.dezwartepanter.com