Lachen met joden of moslims

Dat Bart De Wever de Joodse karikaturen op het Aalsters carnaval afkeurt, terwijl hij tegelijkertijd Charlie Hebdo steunde nadat zowat de hele redactie na het tekenen van Mohammedcartoons door moslimterroristen was geëxecuteerd, vindt Othman El Hammouchi niet kunnen.

In zijn opiniestuk in Knack beweert El Hammouchi dat de N-VA moslims viseert en haar ‘inclusief nationalisme’ de facto heeft verlaten. Dat klopt niet. Eerder heb ik aangegeven dat zowel de N-VA als het Vlaams Belang een inclusief nationalisme omarmen, maar dat het Vlaams Belang de lat van dat inclusief nationalisme veel hoger legt dan de N-VA. Wij willen immers het toegangsticket tot onze samenleving veel duurder maken dan de N-VA, en bovendien willen wij naast het sociaaleconomische aspect ook de factor cultuur/religie van de potentiële migrant in rekening brengen.

Hypocrisie

Allereerst moet ik zeggen dat ik de uitspraken van Jan Jambon en Bart De Wever over het Aalsters carnaval ongelukkig en zelfs wat hypocriet vind. Zeker, De Wever en Jambon pleiten — gelukkig! — niet voor het verbieden van Aalsters carnaval of bepaalde van de praalwagens of figuren, maar De Wever spreekt zich er expliciet ongenuanceerd afkeurend over uit met een term als ‘lomp’ en het verwijt van ‘een gebrek aan empathie’. Jambon roept de carnavalisten op om ‘rekening te houden met mensen die ze in het vizier pakken’ en om ‘de vraag te stellen: “getuigt dit nog wel van goede smaak?”’

Maar dat kun je ook allemaal zeggen over bepaalde grappen van cabaretiers en bepaalde cartoons, als die bijvoorbeeld over gehandicapten, kankerpatiënten of slachtoffers van zware criminaliteit gaan. Nu zou men kunnen beweren dat de Holocaust uniek was in zijn vervolgingssystematiek en gruwel, maar zou (de familie van) een overleden kankerpatiënt minder gekwetst zijn door een confronterende grap dan (de familie van) een slachtoffer van de Holocaust?

Ofwel vind je dat we over alles en iedereen grappen mogen maken, hoe smakeloos of kwetsend die (voor de slachtoffers of anderen) ook mogen zijn, ofwel begin je met uitzonderingen aan te wijzen en dan is het einde al snel zoek.

Charlie Hebdo

Nu stelt Othman El Hammouchi aan Bart De Wever de vraag ‘waarom we mogen lachen met moslims maar niet met Joden’. Hij verwijst daarbij dus naar het feit dat De Wever het wél opnam voor Charlie Hebdo, na de dodelijke islamitische aanslagen op dat Franse satirische magazine en haar cartoonisten en journalisten. El Hammouchi geeft echter een valse voorstelling van zaken, want De Wever en Jambon bekritiseren zeer specifiek enkele praalwagens van Aalsters carnaval, en zeker niet ‘lachen met Joden’ in het algemeen.

Wereldwijd worden er trouwens voortdurend grappen over Joden/joden en het jodendom/Jodendom gemaakt, ook door Charlie Hebdo, en niet in de laatste plaats in de Joodse staat Israël en binnen de Joodse gemeenschap. Mochten in islamitische landen en gemeenschappen vrij en ongestraft grappen over de islam (en de islamitische profeet Mohammed) kunnen worden gemaakt zoals dat in de Joodse staat en Joodse gemeenschappen mogelijk is over het jodendom, dan zouden islamitische landen en gemeenschappen eindelijk kunnen evolueren naar vrije, democratische samenlevingen.

Charlie Hebdo maakte grappen over zowat alles en iedereen en elke religie, maar joden, christenen, hindoes of boeddhisten hebben nooit de redactie uitgemoord. De moordenaars waren moslims, en gezien de leerstellingen van de islam inzake het afbeelden van en spotten met de islamitische profeet Mohammed, alsook de precedenten ter zake in de geschiedenis van de islam, kan dat echt niet verbazen.

Dubbele maatstaf

El Hammouchi verwijt de N-VA ook een ‘dubbele maatstaf’ bij ‘controverses rond handen schudden met het andere geslacht, religieuze scholen waar conservatieve morele opvattingen worden onderwezen of vrouwelijke hoofdtooi’. Steeds opnieuw, aldus El Hammouchi, ‘zijn het vooral moslims die benadeeld worden, en de joden die in bescherming worden genomen’.

Gelukkig geeft El Hammouchi zelf een groot deel van de reden hiervan wanneer hij De Wever citeert: ‘In tegenstelling tot moslims proberen joden niemand te bekeren, is er binnen het jodendom geen stroming met extremistische opvattingen. Joden zijn bovendien afwezig in alle statistieken over criminaliteit en overlast.’ Recent bleek uit een onderzoek bij 4.000 studenten dat ze zich in Antwerpen vooral onveilig voelen in buurten met veel moslims. In de Joodse wijk voelt echter niemand zich onveilig, tenzij door de jihadistische dreiging waardoor in die wijk vandaag nog altijd militairen patrouilleren.

Dubbel en gelijk

Een ‘dubbele maatstaf’ kan je alleen hanteren voor zaken die gelijk(waardig) zijn: gelijke monniken, gelijke kappen. De Wever heeft echter ooit gezegd dat ‘elke godsdienst gelijkwaardig is’. Dat is historische en theologische onzin. Net zoals het ridicuul is om alle (zelfverklaarde) aanhangers van een religie of ideologie over dezelfde kam te scheren, is het van de pot gerukt om te stellen dat alle ideologieën of alle drie de monotheïstische religies gelijk(waardig) zijn. 

Als zéér vrijzinnig opgevoede atheïstische agnost en de facto cultuurchristen, heb ik persoonlijk weinig met religie. Maar als je de drie monotheïsmen en hun geschiedenis goed bestudeert kan je niet anders dan concluderen dat, ondanks bepaalde overeenkomsten, er zowel in de oorsprongsbronnen en geschriften, het godsbeeld, de geschiedenis als in de mainstream beleving fundamentele verschillen zijn tussen jodendom, christendom en islam. Die verschillen bepalen in belangrijke mate hoe de wereld eruitziet.

Grenzen van humor

Het is zorgwekkend dat El Hammouchi concludeert dat ‘humor en waar de grenzen ervan liggen een lakmoesproef is voor het respect dat men bereid is op te brengen voor minderheden’. Dat zet immers de deur wagenwijd open naar (zelf)censuur. Precies het omgekeerde van die stelling geldt: ons respect voor minderheden moet hand in hand gaan met het door hen ondergaan van spot (en kritiek) en het door hen doen aan zelfspot (en zelfkritiek), net zoals wij dat als meerderheid al zolang doen.

Tot slot: als er nu één ‘religie’ is die de wereld beheerst met een totaal gebrek aan respect voor minderheden en zelfs met het tegenovergestelde van respect, namelijk minachting en haat, dan is het wel de islam, die onder meer steevast de ranglijst christenvervolging van de organisatie Open Doors domineert. De hamvraag, die zelfverklaard sharia-aanhanger Othman El Hammouchi en vele anderen zouden moeten stellen, is waarom spotten met moslims en de islam vaak resulteert in doodsbedreigingen en bloedige slachtpartijen, en spotten met Joden en het jodendom niet.