Leonard Bernstein en Theodore Dalrymple
Over een klassieke film
Aangeboden door de abonnees van Doorbraak
Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.
Ik neem ook een abonnementVandaag is dat ondenkbaar, maar nog niet zo lang geleden kreeg de als conservatief gedoodverfde Britse psychiater en publicist Theodore Dalrymple een column in de krant De Standaard. Dat zorgde voor heel wat commotie, vooral bij sociale wetenschappers die zonder ook maar één deugdelijk argument de man ervan beschuldigden de afbraak van onze sociale welvaartsstaat te bepleiten. De schrik zat er dik in dat de auteur van Life at the Bottom –een bundel indringende essays over de Britse onderklasse – hun maatschappijbeeld onderuit zou halen. Men wachtte zelfs niet op zijn columns om de man te verketteren.
Die hetze brengt een film uit 1961 in herinnering: West Side Story. De lezers kennen die musical wel: het is een transpositie van Shakespeares Romeo and Juliet naar het New York van de jaren vijftig. Maar in plaats van de Montagues en de Capulets zijn het twee straatbendes, de Jets en de Sharks die met elkaar in de clinch gaan. Een bekende song uit die film is Gee, Officer Krupke.
Daarin steken jonge delinquenten de draak met de social workers die hun pad kruisen. Die vergoelijken delinquent gedrag en leggen de schuld bij de maatschappij. Een bendelid verwoordt spottend hun analyse: I’m depraved on account I’m deprived. Ik ben verdorven omdat ik kansarm ben. Die theorie past in zijn kraam, maar hijzelf weet wel beter.
Dit zegt in een notendop wat Dalrymple in zijn essays betoogt. De mens zit zo in elkaar dat hij de schuld voor wangedrag maar al te graag op een ander afschuift. De theorieën van sociale wetenschappers – en intellectuelen in het algemeen – maken het hem daarbij wel erg gemakkelijk. Hij hoeft ze alleen maar na te praten: Ik ben verdorven omdat ik kansarm ben.
Bij mijn weten heeft Gee, Officer Krupke indertijd geen verontwaardigde reacties uitgelokt. Maar toen heerste nog geen verstard ‘correct denken’. De adepten van dit soort denken moeten maar eens naar West Side Story kijken en speciaal letten op die scène. Dan hoeven ze Dalrymple niet eens te lezen, wat ze toch al niet van plan waren.
| Categorieën |
|---|
Miel Swillens is een Vlaamse columnist en oud-medewerker van het weekblad Tertio. Hij studeerde Germaanse filologie aan de RUG en is een oud-leraar van het Sint-Jozef-Klein-Seminarie in Sint-Niklaas en ook van de Vrije Handelsschool Sint Joris in Gent. Hij schreef in het verleden teksten voor Miek en Roel, zoals Het Verdronken Land Van Saeftinge (1970) en Het Land Van Nod (1970). Miel overleed in augustus 2017.
De auteur van dit essay Jan-Werner Müller is hoogleraar politiek aan Princeton University, maar werkt momenteel als onderzoeker rond het thema populisme aan de universiteit van Wenen. Wat is populisme? is gebaseerd op lezingen die Müller gaf aan het Weense Institut für die Wissenschaften vom Menschen en draagt daar ook de sporen van. Een vlot leesbare tekst kan je het niet echt noemen. Daarvoor is de toon en de aanpak te academisch. Of wat dacht je van volgende zin?
Is vergeven een ‘morele daad’, zoals Petra Van Brabandt beweert? Wie weet. Voor Rik Torfs is het een daad van bevrijding.
