JavaScript is required for this website to work.
post

Links mccarthyisme

Miel Swillens3/3/2017Leestijd 2 minuten

Linksen die al jaren hun beklag doen over samenzweringstheorieën, zijn nu zelf de vurigste verspreiders van dergelijke theorieën.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Nog niet zolang geleden werden contacten en vriendschappelijke betrekkingen met Rusland – toen nog de Sovjet-Unie – van harte toegejuicht door al wie links en progressief was. De dissidenten in het Oostblok werden afgedaan als lastposten die toenadering in de weg stonden of erger nog, als een gevaar voor de wereldvrede. Maar na de verkiezingsoverwinning van Donald Trump riep links Amerika, en de chattering classes aan beide zijden van de oceaan, Rusland uit tot de nieuwe vijand. Poetin zounamelijk het presidentschap van Trump hebben georkestreerd. Ze gaan er blijkbaar vanuit dat de Russische geheime diensten over bovennatuurlijke gaven beschikken om in de geesten van de Amerikaanse kiezers – bijvoorbeeld van de deplorables in de Rust Belt – door te dringen en daar het door Poetin gewenste kiesgedrag te programmeren. Werden samenzweringstheorieën tot voor kort beschouwd als typisch voor uiterst rechts, dan is vandaag links in hetzelfde bedje ziek. Zelfs gereputeerde mainstreammedia – met een linkse bias – zoals The New York Times en The Washington Post gaan ijverig op zoek naar complotten. Waartoe paniek en radeloosheid allemaal kan leiden.

In het Britse weekblad The Spectator verscheen daarover een interessante bijdrage van Brendan O’Neill: The Left’s great Russian conspiracy theory (3/3). Een fragment in vertaling:

‘Geloven die mensen echt dat Poetin achter de brexit steekt? Dat de Russen knoeiden met het tellen van de stemmen in de Verenigde Staten? Dat Russische computerprogramma’s kunnen doordringen in de menselijke geest? Ze zijn de pedalen kwijt. Dezelfden die al jaren hun beklag doen over samenzweringstheorieën, zijn nu zelf de vurigste verspreiders van dergelijke theorieën. Dezelfden die in de voorbije maanden almaar hamerden op de ‘post-truth politics’ van brexit en Trump, hebben getoond dat ze geen flauw benul hebben van wat waarheid is. Dezelfden die poseerden als kampioenen van de rede, hebben zich laten kennen als venters vanparanoia.’

In de jaren 1950 was er het rechtse mccarthyisme, genaamd naar senator Joe McCarthy, die zowat overal communistische complotten ‘ontdekte’, en de beschuldigingen wild in het rond strooide. Mccarthyisme werd een geliefd thema bij linkse Hollywood-regisseurs, omdat ook de filmwereld er het slachtoffer van was. Vandaag duikt een links mccarthyisme op, dat in zowat alles de hand van Poetin en de Russen ziet, en de beschuldigingen al even wild in het rond strooit. Hoe dat linkse mccarthyisme verder zal verlopen is onvoorspelbaar. Maar één ding is nu al duidelijk: het morele superioriteitsgevoel van links in deze was nooit meer dan verwaandheid.

 

Foto: (c) Reporters

Miel Swillens is een Vlaamse columnist en oud-medewerker van het weekblad Tertio. Hij studeerde Germaanse filologie aan de RUG en is een oud-leraar van het Sint-Jozef-Klein-Seminarie in Sint-Niklaas en ook van de Vrije Handelsschool Sint Joris in Gent. Hij schreef in het verleden teksten voor Miek en Roel, zoals Het Verdronken Land Van Saeftinge (1970) en Het Land Van Nod (1970). Miel overleed in augustus 2017.

Meer van Miel Swillens

De auteur van dit essay Jan-Werner Müller is hoogleraar politiek aan Princeton University, maar werkt momenteel als onderzoeker rond het thema populisme aan de universiteit van Wenen. Wat is populisme? is gebaseerd op lezingen die Müller gaf aan het Weense Institut für die Wissenschaften vom Menschen en draagt daar ook de sporen van. Een vlot leesbare tekst kan je het niet echt noemen. Daarvoor is de toon en de aanpak te academisch. Of wat dacht je van volgende zin?

Commentaren en reacties