Magistraten en splitsing BHV: meten is weten (I)

Staatssecretaris Servais Verherstraeten (CD&V) is de onvermoeibare verdediger van het Vlinderakkoord. Het onverdedigbare verdedigen, prijkt als fiere slogan op zijn wapenschild. De grootste staatshervorming ooit. BHV gesplitst. Overdracht hier, overdracht daar. Words, words words. Laten we het even hebben over de cijfers.

Verdeelsleutel 20/80

Volgens het Vlinderakkoord (11 oktober 2011) wordt het parket van Brussel samengesteld uit een vijfde Nederlandstaligen en vier vijfde Franstaligen. Voor de politierechtbank, de arbeidsrechtbank en de rechtbank van eerste aanleg, wordt dezelfde verdeelsleutel van 20% Nederlandstaligen en 80% Franstaligen gebruikt.

Wat de rechtbank van koophandel betreft, geldt een verdeelsleutel van 40% Nederlandstaligen en 60% Franstaligen. Dit alles in afwachting van de aangekondigde werklastmeting.

Niemand betwist dat deze verdeelsleutel op foute cijfergegevens is gebaseerd. In de pers werd herhaaldelijk gesuggereerd dat de foute cijfers aan de onderhandelaars bezorgd werden door gewezen minister van justitie Stefaan De Clerck (CD&V), wat deze stellig betwist. Volgens De Clerck is de verdeelsleutel een politiek akkoord tussen de onderhandelaars. Wat er ook van zij, het valt niet te begrijpen dat CD&V niet over de juiste cijfers beschikte, daar de minister van justitie van de demissionaire regering Leterme net een CD&V-er was.

Een eerste loze belofte

Op 10 december 2011 verklaarde Elio di Rupo (PS) in de kamer van volksvertegenwoordigers: ‘Mochten de cijfers voor de verdeling van de kaders fout blijken te zijn, dan zullen ze worden aangepast. In het akkoord is voorzien in een evaluatie en wij zullen onze verbintenissen nakomen’.

Dergelijke aanpassing is niet gebeurd. De kaders vastgelegd bij wet van 19 juli 2012, zijn deze van het Vlinderakkoord.

De cijfers van de Hoge Raad voor de Justitie

De Hoge Raad voor de Justitie is een onafhankelijk orgaan. Bovendien is het paritair samengesteld uit Franstaligen en Nederlandstaligen. Een meer objectieve bron kan men dus moeilijk vinden. In een advies van 30 mei 2012stelt de Hoge Raad vast dat de actuele personeelsbezetting sterk afwijkt van de verhoudingen vastgelegd in het Vlinderakkoord. De vastgelegde taalkaders zijn ook niet in verhouding met de instroom en uitstroom per taalrol. Dit geldt zowel voor de magistratuur als voor het gerechtspersoneel. De Hoge Raad waarschuwt: ‘Een verkeerde invulling van de personeelsformatie is van aard om tot problemen te leiden voor de goede werking van de rechtbanken’.

De Adviesraad van de Magistratuur oordeelt dan weer dat de wet van 19 juli 2012 ‘ernstige gevolgen’ heeft voor de Brusselse magistraten. Dit orgaan vertegenwoordigt alle geledingen van de magistratuur en is paritair samengesteld uit Nederlandstaligen en Franstaligen. Eveneens een onverdachte bron.

De cijfers bekend gemaakt door de Hoge Raad, stroken helemaal niet met de verdeelsleutel 20/80 als bepaald in het Vlinderakkoord. Enkele voorbeelden.

De instroom uitgedrukt in percentages bij de rechtbank van eerste aanleg is als volgt. In 2009 N: 31,83% en F: 68,17%; in 2010 N: 31,43% en F: 68,59% en in 2011 N: 32,27% en F: 67,73%.

Bij de arbeidsrechtbank zijn de cijfers van de instroom de volgende. In 2009 N: 26,02% en F: 73,98%; in 2010 N: 26,85% en F: 73,15% en in 2011 N: 29,52% en F: 70,49%.

Bij de politierechtbank Brussel kloppen de cijfers al evenmin. In 2011 was er een instroom van N: 12,90% en F: 87,10%.

Voor de rechtbank van koophandel bepaalt het Vlinderakkoord een verdeelsleutel van 40/60. Deze verdeelsleutel sluit wat dichter aan bij de realiteit. In 2009 was de verdeling van de instroom N: 39,82% en F: 60,18%; in 2010 N: 39,87% en F: 60,13%.

‘Omdat mensen belangrijk zijn’: de personeelsformatie

Een rechtscollege, dat zijn niet alleen dossiers. Het gaat over mensen. Mensen die willen dat hun zaak binnen een redelijke termijn wordt beslecht en mensen die er werken. Wat blijkt nu?

Om de splitsing van de arbeidsrechtbank door te voeren moet een groot aantal medewerkers (magistraten en personeel) voor de Franstalige rechtbank worden aangeworven, namelijk 30,76. Binnen de Nederlandstalige arbeidsrechtbank doven 39,4 functies uit.

Bij de rechtbank van koophandel doven 18,8 functies uit aan Nederlandstalige kant. Aan Franstalige zijde is er een aanwervingsbehoefte van 11,42. Bij de Nederlandstalige politierechtbank van Brussel doven 19,4 functies uit. Langs Franstalige kant is er een aanwervingsbehoefte van 14,36.

Bij de Nederlandstalige rechtbank van eerste aanleg doven 103,4 functies uit. Bij de Franstalige rechtbank is er een aanwervingsbehoefte voor 60,76 functies.

Telt men dit alles samen, dan doven er bij de Nederlandstalige rechtscolleges 181 functies uit en bestaat er bij de Franstaligen een aanwervingsbehoefte van 117,3 functies. Enerzijds -181, anderzijds +117,3, om het even in Innesto-taal te formuleren.

Dat er van ‘enige onrust’ sprake is bij de Nederlandstalige magistraten valt te begrijpen. In deze context van uitdoving, zal bij velen het heilige vuur ook doven. Het is echt niet toevallig dat de Nederlandstalige magistraten van parket en zetel massaal de vernietiging vorderen van de BHV-regeling voor het Grondwettelijk Hof. Mocht de regering dergelijke blinde hervorming doorvoeren bij de spoorwegen, dan ligt het land plat. De rode leeuw in Rudy De Leeuw (ABVV) zou zijn tanden en klauwen laten zien. Marc Leemans (ACV) zou zwarter kijken dan ooit. Alleen, magistraten staken niet. Dat siert hen misschien, maar dat maakt ook dat er naar hen niet wordt geluisterd.

(Dit is het eerste deel van het artikel; morgen verschijnt het tweede.)

<Een goed artikel? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>