Mark Elchardus: ‘Wie opgroeide in Iran, ziet onze kwetsbaarheid scherper’

Van de cel naar de Kamer, zo heet het nieuwe boek van Darya Safai (Volksvertegenwoordiger N-VA). Ze beschrijft hoezeer de politieke en culturele ontwikkelingen verweven zijn met haar eigen verleden in Iran. De oorlog tussen Israël en Hamas, islamisme, terreuraanslagen, fake feminisme, westerse zelfhaat, migratie en integratie, de vrijlating van Olivier Vandecasteele… Het heeft allemaal met elkaar te maken. Niemand minder dan Mark Elchardus schreef het voorwoord, en die tekst is op zich al zo relevant, dat we die bij deze gratis aanbieden. 

Toevallig leerde ik het herkomstland van Darya Safai, Iran, in 1974 een beetje kennen. Mijn Amerikaanse thesispromotor stelde toen voor een onderzoeksproject te schrijven om de politieke invloed van religieus fundamentalisme te onderzoeken. De instelling die het moest financieren vond het een prachtig voorstel, maar over een niet bijster relevant onderwerp. Geld kregen we niet.

Een paar jaar later, terug in België, luisterde ik stomverbaasd naar mijn linkse vrienden die enthousiast waren over de machtsgreep van een man die ik tijdens de literatuurstudie voor het onderzoeksproject was tegengekomen: Ruhollah Khomeini. Hij had een tijdje in de buurt van Parijs gewoond en zou naar eigen zeggen snel een einde kunnen stellen aan de decadentie die hij daar meende te zien: wat overspelige vrouwen stenigen, hier en daar een hand afhakken… De klus zou snel geklaard zijn.

Hij zou dat dan uiteindelijk in Iran gaan doen, zowaar onder aanmoediging van de linkse gezworen vijanden van het Westen, het zionisme, de Joden en het kapitalisme. De ‘rood-zwarte coalitie’ zo noemt Darya dat in haar mooi en ontnuchterend boek Van de cel naar de Kamer.

Machtsgreep

Darya was vier toen de islamisten in Iran de macht grepen. Twintig jaar later zit ze in een van de gevangenissen van de Islamitische Republiek. In haar boek vertelt ze over het leven in die republiek, over hoe meisjes op school hun ontluikend lichaam leren haten. Zij laat ons de mensen zien die daar onder moeilijke, gevaarlijke omstandigheden vechten voor de waarden waarin ook wij geloven, voor de instellingen die ook wij koesteren.

Met haar eigen levensloop maakt Darya duidelijk dat er twee heel verschillende soorten vluchtelingen en migranten zijn. De mensen die, zoals zij, exemplarisch Europeaan worden onder de Europeanen, Vlaming onder de Vlamingen, vertegenwoordiger van hun medeburgers zelfs, maar die ook hun leven riskeren om zich te engageren voor de verdediging van wat goed en waardevol is in hun herkomstland.

En dan zijn er de anderen, die in Europa geen Europeaan willen zijn, in Vlaanderen geen Vlaming willen zijn, en die gehecht blijven aan wat in hun herkomstland het meest verschilt van wat hier gewaardeerd wordt. Vele afstammelingen van migranten bevinden zich ergens tussen die twee uiteinden in. Ik hoop dat dit boek hen de weg wijst.

Scherpere visie

Wie in het Teheran van de ayatollahs opgroeide ziet een aantal dingen scherper. Ziet beter wat het betekent als ISIS-terroristen op kosten van de Belgische belastingbetaler worden gerepatrieerd en hier snel op vrije voeten komen. Ziet beter hoe kwetsend het is voor Iraanse vrouwen die naar vrijheid snakken, als een delegatie westerse ‘feministen’ de hoofddoek opzet, de hand op het progressieve hart legt en deemoedig buigt voor de ayatollahs en hun folterende handlangers. Begrijpt beter de woede van vrouwen die wereldwijd tegen de invloed van de moslimbroeders vechten als ons land iemand met banden met die moslimbroeders tot regeringscommissaris wil benoemen.

We vinden het dan onmogelijk om samen met premier Alexander De Croo victorie te kraaien als een veroordeelde terrorist wordt vrijgelaten en als een held in Teheran wordt onthaald. We staren dan in ongeloof als de burgemeester van Teheran en zijn bijzonder uitgebreid gevolg op kosten van het noodlijdende Brussel worden ontvangen. De man wordt beschouwd als een beul, verantwoordelijk voor het folteren en doden van vele onschuldige slachtoffers.

Volgens de Brusselse en Belgische regeringen was hij onmisbaar om over veiligheid in steden te komen praten. Terwijl hij dat deed, voegde zijn gevolg meteen de daad bij het woord, en filmde hij opposanten van het Iraanse regime. Islamisten laten graag de sporen van hun overtuiging na in het lichaam van hun slachtoffers. Midden in een bloedige fase van de repressie in Iran wilde onze minister van Buitenlandse Zaken, Hadja Lahbib, per se haar Iraanse collega ontvangen.

Bedreiging

Het komt niet als een verrassing als Darya besluit: ‘Ik maak me oprechte zorgen over de toekomst van de westerse democratieën. Zijn wij kritisch en veerkrachtig genoeg om te weerstaan aan de vele bedreigingen en uitdagingen?’ Waarschijnlijk niet, maar laten we het proberen.

We moeten de soevereiniteit van andere landen angstvallig respecteren, ongeacht hun regime, zolang zij onze welvaart, welzijn en veiligheid niet bedreigen. Het huidige Iraanse regime en zijn terroristische vazallen bedreigen en schaden onze welvaart, welzijn en veiligheid nu al decennialang. Kruiperige diplomatie is niet het gepaste antwoord. We staan voor de moeilijke maar onvermijdelijke opdracht in Iran een regimewissel te verwezenlijken vooraleer dat land over een atoombom beschikt. Dat doel dient onze houding ten opzichte van Rusland en China mee te bepalen.

Betere bescherming

Laten we onze gemeenschap beter afbakenen, onze kernwaarden en instellingen beter beschermen. Er is behoefte aan een doortastende ont-subsidiëring en om-subsidiëring. Geen subsidies meer voor de strijd tegen de zogeheten islamofobie. Daarentegen subsidies voor verenigingen die het verschil verduidelijken tussen kritiek op een ideologie of geloof enerzijds, racisme anderzijds.

Subsidies voor wie verduidelijkt dat wat vandaag antiracisme heet doorgaans glashard racisme is. Subsidies voor instellingen die echt gelijkheid bevorderen, en niet (zogeheten positieve) discriminatie promoten. Meer aandacht voor inburgering als een middel tot gemeenschapsvorming en emancipatie, zoals bepleit in het boek van Maaike De Vreese en Nadia Sminate: Vreemde Vlamingen.

Het slagen daarvan veronderstelt ook een ander migratiebeleid: geen illegale migratie, opvang in de regio met hervestiging naar Europa van mensen waarvan de waarden compatibel zijn met de onze; reguliere migratie geselecteerd op nut en waardencompatibiliteit. Het is haalbaar.

Oprechte islam

Op een punt verschil ik van mening met Darya. In tegenstelling tot haar geloof ik niet dat terreur in de islam zit ingebakken. Ik geloof in de mogelijkheid van een islam waarvan de oprechte beleving even compatibel is met de seculiere staatsinrichting als de beleving van katholicisme of vrijzinnigheid. We zijn daar nog niet, maar zetten stappen in die richting en dat zou veel zichtbaarder zijn mocht ongecontroleerde migratie de bereikte resultaten niet steeds weer ongedaan maken.

Uit dwaasheid, uit vijandigheid tegen de westerse beschaving, uit haat voor eigen volk en uit kortzichtige politieke berekening, werd in dit land veel gedaan om integratie en inburgering tegen te werken. Dat mag ons niet ontmoedigen of bitter maken. Het haalbare doel zijn Vlaamse moslims die vol afschuw kijken naar de Iraanse Islamitische Republiek, naar Hamas, naar Hezbollah en consoorten. En of die dan een hoofddoek dragen of niet, zal geen pertinente vraag meer zijn.