Marx’ comeback in Duitsland

De christendemocratische CDU mag dan wel met 33% de grootste partij zijn van de Duitse deelstaat Thüringen, er komt zo goed als zeker een rood-rood-groene regering onder leiding van de oud-communisten uit de DDR. CDU-minister-president Christine Liebknecht wordt bedankt voor bewezen diensten.

Bodo Ramelow heet de voorman van de uiterst linkse Die Linke, de opvolgerpartij van de PDS, die op haar beurt voortkomt uit de SED, de socialistische eenheidspartij van de DDR. De man is niet cameraschuw, en als hij ergens optreedt heeft hij altijd een variant op de gele N-VA-kabouter bij de hand: een rode Karl Marx. Waarmee de volgende minister-president zijn ideologische voorkeuren niet onder stoelen of banken steekt.

Onrechtstaat

Op 5 november beslissen de leden van de sociaaldemocratische SPD of het avontuur met Die Linke doorgaat. Uiterst links haalde 28 % met de jongste deelstaatverkiezingen. CDU slaagde er op haar beurt niet in met SPD een regionale ‘grote coalitie’ te smeden. En dus nam Die Linke het voortouw en bracht SPD en de Groenen samen rond de tafel. Als 5 november de bijna 5000 leden van de SPD ja stemmen, heeft Duitsland opnieuw een donkerrode deelstaatpremier.

Om niet té kort door de linkse bocht te gaan, eisen sociaaldemocraten en groenen wel een regeerverklaring waarin onverkort afstand wordt gedaan van het stalinistische DDR-verleden. Potentieel minister-president Bodo Ramelow is voldoende politicus: Paris lui vaut bien une messe. En dus stemde hij ermee in om naar de DDR te verwezen als een ‘Unrechtstaat’, een staat van onrecht. De nationale voorzitter van Die Linke, PDS-stichter Gregor Gysi, haastte zich al om hier op zijn beurt afstand van te nemen. Ja, er was onrecht in de DDR, veel onrecht zelfs, zo Gysi, maar niet alles was er slecht.

Voordeel: de altijd opnieuw met haar geschiedenis worstelende publieke opinie in Duitsland heeft weer iets om over te discussiëren. Deze keer niet het donkerbruine verleden van de jaren 30-40, maar het donkerrode verleden van de jaren 40-1989.

R2G

Maar nu wordt er bij de oosterburen ook luidop gediscussieerd op wat tot voor kort nog een nachtmerrie leek: een rood-rood-groene – ook wel R2G genoemde – coalitie op federaal niveau. Als in 2017 Angela Merkel naar huis (of naar de EU) wordt gestemd, waarom zouden SPD, Die Linke en de groenen dan niet ook op bondsniveau de oefening van deelstaat Thüringen overdoen? SPD-leider Sigmar Gabriel mag dan wel tegenstander zijn, op gemeentelijk niveau zijn er al heel wat SPD-afdelingen in zee gegaan met Die Linke. Zelfs in Berlijn of Brandenburg. Maar daar leverde de sociaaldemocratische partij wel telkens burgemeester en minister-president. Alsof Die Linke daar een probleem mee zou hebben …

Foto: Bodo Ramelow en Karl Marx-beeldje. (c) Reporters