Harry De Paepe en Pieter Van den Bossche: ‘Eerste graad secundair onderwijs vierde graad lager onderwijs geworden’

Met de start van de schoolvakantie wordt er in deze aflevering van Doorbraak Radio een evaluatie gemaakt van de stand van ons onderwijs. Geschiedenisleerkracht Harry De Paepe en leerkracht klassieke talen Pieter Van den Bossche geven hun analyse.

Aanvechting van attesten

Volgens de media zouden leerlingen en ouders vandaag de dag sneller de neiging hebben om een attest aan te vechten dan vroeger. Van den Bossche heeft hier zelf nog geen ervaring mee maar hij kan zich wel inbeelden dat er meer aanvechtingen zijn door de hervorming van de eerste graad. ‘Het is in de eerste graad moeilijker geworden om een B-attest te koppelen aan de juiste clausulering.’ Op het einde van het tweede jaar moet een klassenraad die voor een B-attest kiest dit enorm goed verantwoorden, zegt Van den Bossche. De Paepe bevestigt dit. ‘Bij het uitdelen van een B of C-attest moeten leerkrachten aantonen dat ze de leerling bijvoorbeeld geholpen hebben met extra oefeningen.’

De onderwijshervorming

Van den Bossche is ervan overtuigd dat sinds de onderwijshervorming leerlingen te weinig moeten kennen. De rode draad doorheen kennisvakken is dat stukken leerstof voortdurend moeten herhaald worden. Sterke leerlingen zien dezelfde leerstof dan vaak opnieuw terwijl ze deze al kennen. ‘De kwaliteit van ons onderwijs gaat achteruit maar door de maatregelen die nu genomen worden gaat de kwaliteit alleen maar verder achteruit.’ Het probleem begint reeds in de lagere school volgens De Paepe en Van den Bossche. Daarnaast heeft de hervorming van de eerste graad ervoor gezorgd dat de eerste twee jaren van het middelbare onderwijs in feite een uitbreiding zijn van de lagere school. ‘De eerste graad secundair onderwijs is een vierde graad lager onderwijs geworden doordat leerlingen geen degelijke studiekeuze meer moeten maken.’ Leerstof wordt tijdens de eerste twee jaren van het secundair vaak herhaald en de leerstof die vroeger wel gegeven werd wordt ook niet ingehaald in de tweede graad.

Om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren moet er gefocust worden op het wegwerken van ballast, zegt Van den Bossche. ‘Alles wat we doen met leerlingen moeten bewezen worden, wat blijk geeft van weinig vertrouwen in leerkrachten.’ Daarnaast moet er meer gefocust worden op leesvaardigheid, vinden De Paepe en Van den Bossche.

De invloed van corona

Naast de onderwijshervorming heeft ook de coronacrisis een invloed op de prestatie van leerlingen. Het emotionele aspect is bijvoorbeeld groter geworden, vindt De Paepe. ‘Leerlingen kampen met faalangst en krijgen ronduit paniekaanvallen vlak voor een examen.’ Sommige leerlingen die het aanvankelijk zelfs goed deden op school presteren door de coronacrisis minder goed omdat ze zich slechter in hun vel voelen. Leerlingen uit de derde graad konden wel beter om met afstandsonderwijs dan de jongere leerlingen, zegt Van den Bossche.

Hertekening schoolvakantie en ambt

De Paepe is voorstander van de idee om de zomervakantie in te korten. Er kunnen dan bijvoorbeeld een week herfst-en krokusvakantie worden toegevoegd. Langere pauzes doorheen het schooljaar en een kortere zomervakantie zouden voor meer evenwicht kunnen zorgen. Ook Van den Bossche vindt dat de zomervakantie beter wordt ingekort. ‘Op 1 september zijn heel wat leerlingen de leerstof van vorig jaar vergeten.’

Van den Bossche vindt dat naast de hertekening van de schoolvakanties ook het ambt van leerkrachten moet aangepast worden. ‘Geef leerkrachten hun mandaat terug en verwacht kennis, contact en humor.’ Het bijhouden van een boekhouding rond hoe leerlingen ondersteund worden is overbodig en zorgt voor extra ballast, zegt Van den Bossche. ‘De eerste vraag op een klassenraad zou niet mogen zijn of de leerkracht de leerling wel voldoende heeft geholpen maar wel of de leerling goed heeft gestudeerd.’

Redacteur artikel: Rani De Leeneer