Thijs Launspach: ‘Coronawoorden geven onze ervaring met de nieuwe situatie weer’

Sinds het begin van de coronacrisis ziet ons leven er niet meer hetzelfde uit. Onze dagelijkse routine lag tijdens de lockdown overhoop. Ook de huidige situatie blijft een grote aanpassing voor iedereen. Woorden die tijdens de coronacrisis in het leven zijn geroepen zijn geven weer hoe we met dit nieuwe normaal omgaan. Denk maar aan aanloopleren, zoomborrel en huidhonger. Thijs Launspach, psycholoog en auteur van het boek Fokking druk, geeft in deze podcast uitleg over de veranderende stress die we meemaken en de nieuwe woorden in ons taalgebruik.

Invloed van coronacrisis op stressbeleving

Launspach is als psycholoog gespecialiseerd in hoe mensen omgaan met stress. Zijn boek Fokking druk gaat over de neiging om het steeds drukker te hebben in ons hoofd en agenda. De maatschappelijke prestatiedruk speelt hier zeker in mee. Die neiging kan zowel een positief als negatief effect hebben. Positief is dat mensen onder druk soms beter gaan presteren. Negatief is dat deze drang kan leiden tot een burn-out.

Momenteel is het nog te vroeg om het precieze effect van de coronacrisis op onze stressbeleving te kennen. ‘Wel is het belangrijk om reeds een onderscheid te maken tussen twee soorten stress,’ aldus Launspach. Incidentele stress is de stress die we ervaren op bepaalde specifieke momenten, zoals in de aanloop naar een deadline. ‘Deze vorm van stress is mogelijk gedaald tijdens de lockdown, aangezien bij de meeste mensen hun agenda veel leger was dan voordien.’ De andere vorm, chronische stress is mogelijk wel toegenomen tijdens de coronacrisis en is bovendien veel schadelijker voor de gezondheid. ‘Bij deze vorm van stress gaat het over geldzorgen of je niet lekker in je vel voelen. Dingen die al voor de crisis aanwezig waren en nu versterkt zijn,’ zegt Launspach.

Nieuwe coronawoorden

De beperkingen op ons dagelijks leven zorgden ervoor dat mensen heel inventief waren in het uitvinden van nieuwe woorden. ‘Woorden die aan ons taalgebruik toegevoegd zijn sinds het begin van de coronacrisis zeggen iets over hoe we de situatie ervaren,’ zegt Launspach. Enkele voorbeelden zijn bijvoorbeeld toekomstverdriet, hoestschaamte en balkonversatie. Toekomstverdriet gaat over het gemis dat we ervaren van zaken die in de toekomst niet kunnen doorgaan. Hoestschaamte verwijst naar het gênante gevoel dat we ervaren wanneer we in het openbaar hoesten. Balkonversatie is het houden van een gesprek vanop je balkon met iemand op straat of iemand van je buren.

Niet alle coronawoorden zijn nieuwe woorden. Ook bestaande woorden worden sinds de coronacrisis soms in een andere context gebruikt. Denk maar aan frontlinie of groepsvorming.

Het boek Fokking druk van Launspach is beschikbaar in de online boekhandel van Doorbraak.

Beluister ook onze andere podcasts: