Van Cauwelaert en Bauwens: ‘Oorlog in Oekraïne heeft de kernuitstap ondenkbaar gemaakt’

De oorlog in Oekraïne en de stijgende energieprijzen zijn niet weg te denken uit de actualiteit. In deze aflevering van Doorbraak Radio geven Rik Van Cauwelaert en Pieter Bauwens hun analyse van de politieke week.

De scherpe bocht in de kernuitstap

Ook ons land is in een andere realiteit terechtgekomen door de oorlog in Oekraïne. Na de coronacrisis lijkt er met de inval van Rusland een nieuwe crisis te zijn ontstaan, waar de federale regering zich kan achter verschuilen. De moeilijke beslissingen die deze regering moet nemen worden door een externe factoren opnieuw zwaar beïnvloed, aldus Bauwens. ‘De kernuitstap is van onvermijdelijk naar ondenkbaar gegaan.’

De oorlog in Oekraïne dwingt de federale regering om af te zien van de kernuitstap en het is dus vooral Groen die een bocht moet nemen. De partij zou gewoon moeten toegeven dat ze zich vergist hebben, vindt Van Cauwelaert. ‘De wet van 2003 en dus de kernuitstap moeten ongedaan gemaakt worden in plaats van verschoven worden naar een latere datum.’ Voor Groen is er aan dat dossier geen positieve kant meer. De partij is vastgelopen in haar eigen denkwijze en heeft de politieke en economische realiteit compleet genegeerd. Die prijs gaan ze betalen.

MR profileert zich als de grote tegenstander van de kernuitstap waarmee ze scoren in Wallonië en Brussel. Bouchez is in Franstalig België eigenaar van het dossier over de kernuitstap geworden en lijkt nu de grote man die met allerlei alternatieven over boord komt. Langs Vlaamse kant is er weinig moed te vinden in dit dossier, benadrukt Van Cauwelaert.

Stijgende energieprijzen

Europa kan weinig doen aan de stijgende energieprijzen aangezien de meeste leveranciers landen van buiten de Europese Unie zijn. Het is dan bijna onmogelijk om tussen te komen in de prijs die wordt aangerekend aan de consument. Politici moeten het lef hebben om tegen de mensen te zeggen dat we dit zullen moeten uitzweten, vindt Bauwens. Naast het verlagen van de taksen heeft de politiek weinig instrumenten in handen. We zijn terechtgekomen in een perfecte storm waarbij de trage groei en de hoge inflatie grote invloed hebben op alle domeinen, zegt Van Cauwelaert. Voor het slechte beleid van de afgelopen decennia is er dan geen ruimte. Afgaand op het discours zal de Europese Unie de begrotingscontrole deels loslaten wat slechts voor een kortetermijnoplossing zorgt.

Hernieuwbare energie wordt vaak naar voor geschoven als een mogelijk alternatief. Er is echter nucleaire energie nodig om waterstof aan te maken, benadrukt Van Cauwelaert. ‘Men moet nadenken over deze zaken alvorens beslissingen te maken.’

De invloed op andere dossiers

Wat de fiscale hervorming betreft valt de absolute stilte van de PS vooral op. ‘De PS is de uitgang aan het zoeken, en ze zullen die in 2023 vinden op het moment dat er nieuwe sociale akkoorden moeten worden gesloten.’ De PS zit vast tussen de realiteit en de PTB, vindt Van Cauwelaert. Niemand weet welke richting deze federale regering uit gaat en het verhaal over de val van de regering klinkt steeds luider, zegt Bauwens.

Als de regering valt, gelooft Van Cauwelaert niet in een tweede Vivaldi-coalitie. ‘Deze samenstelling is goed geweest voor één keer maar is niet voor herhaling vatbaar.’ De manier waarop de MR de groene partijen probeert te bestrijden en hun kiezer probeert af te snoepen is te prominent aanwezig. ‘Onterecht denken we vaak dat Groen en Ecolo linkse partijen zijn maar electoraal staan de liberalen en de groenen dicht bij elkaar.

Gevolgen voor het Belgische staatsbestel

Zal het conflict in Oekraïne gevolgen hebben voor de Belgische staatsstructuur? Bauwens vindt dit moeilijk te zeggen, aangezien verkiezingen hier een grotere invloed op hebben dan externe factoren. Echter is het wel belangrijk om in het achterhoofd te houden dat we nog maar aan het begin van de gevolgen van de oorlog in Oekraïne staan. ‘Er kan een enorme wereldwijde instabiliteit ontstaan.’

Vanuit de Europese Unie ontstaat er steeds meer druk op federale lidstaten om zoveel mogelijk via het centrale beleidsniveau te regelen. Daarnaast zijn de Vlaamse partijen niet voorbereid op het grote gesprek dat in 2024 zou kunnen volgen, zegt Van Cauwelaert. ‘De bijzondere financieringswet zal moeten worden herzien maar geen enkele partij geeft de indruk hier echt mee bezig te zijn.’ Er is voor niets nog een meerderheid te vinden, noch voor herfederalisering noch voor meer regionalisering, benadrukt Bauwens.

Redacteur artikel: Rani De Leeneer