Filip de Pillecyn als journalist tijdens de Duitse bezetting

Al eerder verscheen er journalistiek werk van Filip de Pillecyn (1891-1962) in boekvorm. We denken dan vooral aan de bundel Kiespijn der ziel (1981), verzameld en ingeleid door Richard Baeyens dat werk bevatte van De Pillecyn verschenen in het interbellum en onmiddellijk na de bezetting (onder meer in De Vlaamse Linie),. Daarnaast is er ook Mensen en dingen (1983) dat zijn artikelen, veelal politieke cursiefjes, die onder zijn pseudoniem Cit tussen 1958 en 1960 een plaats kregen in het weekblad De Volksunie van de gelijknamige partij. Henri-Floris Jespers leidde dat boek in.

Culturele collaboratie
Thans werden zijn artikels, die verschenen onder de Duitse bezetting verzameld en gebundeld. De 67 bijdragen zagen allen tussen mei 1940 en juli 1943 het daglicht. Buiten twee artikels enerzijds over August Borms en anderzijds de vondst in april 1943 van de duizenden door Sovjet-agenten vermoorde Poolse officieren in Katyn – waar De Pillecyn zelf als journalist aanwezig was – hebben al deze artikels betrekking op de culturele of ideologische collaboratie. Ze verschenen onder meer in Het Laatste Nieuws, Volk en Staat, Westland, Brüsseler Zeitung, De Dag en De Nationaalsocialist.

Al dit journalistiek oorlogsproza werd chronologisch gebundeld en zorgvuldig geannoteerd uitgegeven door prof. em. Emmanuel Waegemans, die ook de inleiding schreef. Hij zorgde ook voor een profilering van de dag- en weekbladen en de tijdschriften waaraan De Pillecyn meewerkte. In elk geval puik werk.

Keerpunt Stalingrad
De reden waarom hij een punt zette achter zijn journalistieke activiteit hoeven we niet ver te zoeken. De intelligente De Pillecyn, die de politiek en het frontnieuws op de voet volgde, besefte in de herfst van 1942 dat de Duitsers de oorlog niet meer konden winnen. Hij voelde vanwaar de wind voortaan zou waaien. Daarom ook hernieuwde hij zijn VNV- en DeVlag-lidmaatschappen vanaf de zomer van 1942 niet meer.

Tevens dienen we rekening te houden met het feit dat zijn eerste echtgenote in juni 1942 overleed, wat de te verwachten emotionele sporen naliet. In augustus 1943 hertrouwde hij.

In elk geval bezorgde redacteur Waegemans ons een interessante en bijzonder inzichtrijke bronnenpublicatie. Het kan alleen maar de toegankelijkheid van De Pillecyns oeuvre bevorderen. Met, zoals het hoort, register, illustraties en beknopte bibliografie.

Het boek Filip de Pillecyn als journalist in de Tweede Wereldoorlog is verkrijgbaar in onze online boekhandel tijdelijk in promotie met gratis verzending.