Gorbatsjov en Reagan in Reykjavik: een spannend moordverhaal

Van IJslandse thriller- en detectiveauteurs weten we dat ze sober en doelmatig met woorden omspringen. Ragnar Jónasson is daar een typerend voorbeeld van. Hij gebruikt in Reykjavik geen woord te veel, maar weet toch indruk te maken met sfeerbeschrijving, eerder korte zinnen en details. ‘En precies op dat moment stuitte ze met haar schep op iets. Ze schrok en zette een stap achteruit.’

De 47-jarige auteur werd op nauwelijks zeventienjarige leeftijd al bekend met zijn Agatha Christie-vertalingen in zijn moedertaal, en schreef zelf twee goed ontvangen moordverhalen Sneeuwblind en Ademloos, die allebei door het lezerspubliek goed ontvangen werden. Sinds 2009 werkt hij aan zijn Dark Iceland-reeks. Zijn boeken verschenen inmiddels in 21 talen. Recent schreef hij samen met Katrin Jakobsdóttir de spannende thriller Reykjavik die buiten de Dark-reeks verscheen. Jakobsdóttir is de huidige premier van IJsland.

Lára

Jakobsdóttir is al sinds haar jeugd verslingerd op detectives en thrillers, vooral dan op Engelse klassieke moordverhalen met een voorkeur voor Agatha Christie. Tijdens een tv-quiz kwam ze in contact met Ragnar Jonasson. Ze besloten samen een misdaadroman te schrijven.

IJsland 1956. De vijftienjarige Lára heeft een vakantiebaantje bij een succesvol echtpaar dat een huis heeft op het kleine en grotendeels verlaten eiland Vioey, dat vlak voor Reykjavik ligt. Begin augustus verdwijnt ze plots, zonder enig spoor na te laten. Die vermissingszaak groeit uit tot IJslands grootste onopgeloste politiezaak. Wat gebeurde er met het meisje? Leeft ze nog? Deed de politie wel al het nodige om haar terug te vinden? Verliet ze het eiland of gebeurde er op Vioey iets met haar? Allemaal onbeantwoorde vragen.

Valur

Dertig jaar later, in augustus 1986, viert de hoofdstad van IJsland zijn tweehonderdste verjaardag met de nodige luister en feesten. Enkele maanden later, in oktober, is er in de stad de topontmoeting tussen de Amerikaanse president Ronald Reagan en zijn Sovjet-Russische collega Michail Gorbatsjov. Reykjavik ligt plots in het middelpunt van de belangstelling. Een tweedaagse ontmoeting, die achteraf het begin van het einde van de Koude Oorlog zou inluiden.

In diezelfde periode begint journalist Valur Róbertsson zijn eigen onderzoek naar de verdwijning van Lára. Hierbij ontdekt hij nieuwe sporen en verontrustende feiten die tot nog toe niet onderzocht werden. Midden in het boek nemen de gebeurtenissen een bruuske wending, die de lezer in verwarring achterlaten.

Stevige plot

Over de stevige plot van het boek zullen we hier niet verder uitweiden, maar alles leidt wel tot een verrassend einde. Dat terwijl de topontmoeting nog in volle gang is. Wel willen we kwijt dat de lezer geregeld op het verkeerde spoor wordt geplaatst in de zoektocht naar de dader(s). Het boek speelt zich af in 1986. Wat een heerlijke tijd was het toen zonder mobieltjes, internet, e-berichten, sociale media, … Het leven verliep toen heel wat rustiger dan vandaag.

De tijdssfeer van het historische jaar 1986 wordt bijzonder goed weergegeven, en de hoofdpersonages krijgen de nodige diepgang waardoor ze ook zeer  geloofwaardig zijn. De top Gorbatsjov-Reagan leidde tot enorme maatschappelijke veranderingen in IJsland. Velen wilden toen met het afgelegen eiland persoonlijk kennismaken. Meteen het begin van het massatoerisme.

Eerder las ik de thriller die James Patterson samen met Bill Clinton schreef. Het boek van het duo Jónasson-Jakobsdóttir steekt daar met lengte bovenuit. Zonder meer een sterke aanrader.