JavaScript is required for this website to work.

Kinderen van de Beeldenstorm

Theo Lansloot28/5/2016Leestijd 2 minuten
TitelKinderen van de Beeldenstorm
AuteurWido Bourel
UitgeveriD
ISBN978-94-9143-606-2
Onze beoordeling
Aantal bladzijden120
Prijs€ 21

Wido Bourel is een Frans-Vlaams publicist die in het Nederlands schrijft. Hij is geboren in wat oorspronkelijk Hazebroek was en na de inlijving van Frans-Vlaanderen door Frankrijk Hazebrouck is geworden. Hij woonde geruime tijd in Kaaster waarvan de Fransen Caëstre hebben gemaakt omdat daar eertijds een castrum of Romeinse legerplaats lag. Bourel woont vandaag met zijn gezin in de Antwerpse Kempen.

Bourel is de auteur van talrijke artikelen over Frans -Vlaanderen of de Zuidelijkste Nederlanden en hun verhouding tot Frankrijk, Benelux en Europa.

In zijn nieuwste boek brengt hij het portret van tien personen die leefden ten tijde van de Beeldenstorm die op 10 augustus 1566 in Steenvoorde uitbrak. Die gemeente  maakte toen deel uit van het Westkwartier, de zuidwestelijke hoek van het vroegere graafschap Vlaanderen dat een aparte eenheid vormde en vandaag deels in Frans- en deels in West-Vlaanderen ligt. Het was tot aan de godsdiensttroebelen een van de meest verstedelijkte delen van de Nederlanden, welvarend dankzij de lakennijverheid en met een bevolking die deels kon lezen en schrijven. De Latijnse scholen waren er befaamd. De mistoestanden in de rooms-katholieke kerk en de door de mislukte oogst in 1564 en 1565 tanende welvaart maakten de streek ontvankelijk voor een nieuw geloof. Haast vanzelf werd dit de door Calvijn in het Frans gepredikte reformatieleer. Minestrelen en rederijkerskamers speelden bij de verspreiding daarvan een grote rol.   

Sommigen uit de reeks portretten hebben een belangrijke rol gespeeld in hun geboortestreek. Anderen zijn gevlucht naar de Noordelijke Nederlanden waar zij carrière hebben gemaakt. Ze lagen er mee aan de basis van de ‘Gouden Eeuw’ en  uiteindelijk heeft Nederland zijn onafhankelijkheid grotendeels aan de Beeldenstorm te danken.

In een algemene inleiding schetst Bourel in brede trekken dit tijdperk in de geschiedenis van de Nederlanden en wijst er terecht op dat het in zijn boek behandelde thema nog altijd bijzonder actueel is. Onder meer de recente vernieling door de taliban van boeddhistische monumenten in Afghanistan en door de IS in de stad Palmyra in Syrië, bewijzen dat.

Daarna volgen de tien portretten. Negen daarvan handelen over gereformeerden. Een gaat over de katholieke priester Antonius Temmerman uit Duinkerken, die betrokken was bij een mislukte aanslag op Willem van Oranje. De negen anderen zijn de plantkundige Clusius, de theoloog en radicale predikant Pieter Datheen, de jurist Pieter l’Oyseleur de Villers, Adriaan de Berghes en Guislain de Fiennes, admiralen van de Watergeuzen, de geograaf Pieter Platevoet en de watergeus Gauther Herlin uit Valencijn (Valenciennes). Verder vermeldt de auteur nog twee vrouwen: Cathelyntje Trigault, die als een van de eerste migranten uit de Nederlanden in Amerika terechtkomt, en Maria de la Queillerie. Die laatste is de echtgenote van de ontdekkingsreiziger Jan van Riebeeck en zo de eerste Europese vrouw op Zuid-Afrikaanse bodem.

Het boek is bondig en leest heel vlot. Het is een uiterst waardevolle aanvulling voor een betere kennis van het vaak in de rest van de Nederlanden veronachtzaamde Frans-Vlaanderen en voor de belangrijke rol die dat gebied in hun geruime tijd gemeenschappelijke geschiedenis heeft gespeeld. Warm aanbevolen lectuur!

Theo Lansloot (1931 -2020) was licentiaat handels- en financiële wetenschappen. Hij was als ambassadeur op rust publicist bij verschillende media. Door zijn professionele achtergrond was hij welbeslagen inzake diplomatie en internationale politiek. Ook volgde Theo de verhoudingen tussen Nederland en Vlaanderen op de voet.

Commentaren en reacties