Val McDermid: veenmoord in de Schotse Highlands

De uit Schotland afkomstige Val McDermid (°1955) debuteerde in 1987 als detectiveschrijfster. Tevoren schreef ze al enkele romans die weinig of geen aandacht kregen. Daarnaast kwam ze aan de kost als journaliste en toneelschrijfster. Voegen we er nog aan toe dat McDermid een overtuigde Schotse is en ook al een boek wijdde aan de Schotse natuurpracht. Pas toen ze misdaadromans begon te schrijven, brak ze door en kende ze heel wat succes. Tot nu toe schreef ze zo’n 25-tal detectives die in veertig talen vertaald werden en een wereldwijde oplage van zestien miljoen exemplaren kenden.

Tony Hill

Haar eerste bestseller verscheen in 1987 en had als titel Report to Murder. Het was het eerste deel in een reeks rond de lesbische journaliste Lindsay Gordon. Andere reeksen droegen de naam van Tony Hill, Kate Brannigan en Karen Pirie.

Vooral de reeks rond dr. Tony Hill een profiler en politievrouw Carol Jordan kende een enorm succes. Deze reeks werd dan ook voor de televisie verfilmd onder de titel Wire in Blood.

Geschonden graf is haar nieuwste thriller — in het Engels verscheen inmiddels al een nieuwe detective in de Tony Hill-reeks — en het vijfde deel in de Karen Pirie-serie. Karen Pirie is hoofdinspecteur binnen de afdeling historische zaken van de Schotse politie. Zij is belast met het onderzoek van zogenaamde cold cases; onopgeloste misdrijven die zich in het verleden hebben afgespeeld.

Schotse Hooglanden

Hier schetsen we in het kort het plot. Het oudere echtpaar Will en Alice Somerville trekken naar de Schotse Hooglanden op zoek naar een schat, die daar door Alices grootvader zou zijn achtergelaten. Als zij met de hulp van een lokale inwoner de vermoedelijke locatie gevonden hebben, vinden zij niet alleen spullen uit een oude erfenis, maar botsen ze ook op een lijk dat in de veengrond goed geconserveerd is gebleven. Al vlug blijkt dat de opgegraven persoon geen natuurlijke dood gestorven is.

Alles wijst op een cold case en rechercheur Pirie wordt opgetrommeld om de moord te gaan onderzoeken. Uit haar onderzoek blijkt algauw dat de zaak teruggaat naar de Tweede Wereldoorlog.

Rechtvaardigheid

Terwijl Karen stap voor stap dichter bij de waarheid komt, wordt haar onderzoek uit een onverwachte hoek gedwarsboomd. Zij moet een keuze  maken tussen gehoorzaamheid en rechtvaardigheid. Lezers van haar vorige boeken uit dezelfde reeks weten onmiddellijk welke keuze ze zal maken.

De rode draad doorheen Geschonden graf is het onderzoek naar de veenmoord en de verwikkelingen errond, en Piries voortdurende rivaliteit tussen haar en de nieuwe hoofdcommissaris Ann Markie.

Val McDermid besteedt veel zorg aan de psychologische ontwikkeling van haar hoofdpersonage Karen Pirie, die in een vorig deel haar partner verloor en langzaam hiervan herstelt. Het plot van het verhaal is eerder dun te noemen. Meer dan een regulier moordonderzoek zonder al te veel verrassingen is Geschonden graf niet. Daarom ook gebruikt de schrijfster naast het eigenlijke moordonderzoek nog twee bijkomende verhaallijnen om haar kwaliteitsmerk trouw te blijven.

De kracht van haar schrijfstijl wordt vooral gevormd door het uitdiepen van de karakters van haar personages, en haar schitterende natuurbeschrijvingen. Toch is dit boek eerder matig te noemen; dat geldt ook voor de spanningslijn van het verhaal. Ook heeft het boek te lijden onder de compacte bladspiegel, waardoor de lezer verplicht is om zijn/haar lectuur af en toe te onderbreken om zijn/haar ogen wat rust te gunnen.