Jeroen Bergers (Jong N-VA): ‘Stemrecht op 16 is vergiftigd geschenk’

Vanaf de komende Europese verkiezingen in 2024 mogen jongeren van 16 en 17 hun stem uitbrengen. Die wetswijziging werd deze week in de Kamer goedgekeurd. Ondanks de vaststelling dat onze partij in de laatste peiling veruit de grootste was bij eerste kiezers en we dus garen te spinnen hebben bij stemrecht 16, zijn we met Jong N-VA resoluut tegen. Stemrecht hoort bij een pakket van rechten en plichten dat je verwerft wanneer je volwassen wordt.

Rechten en plichten

Een algemene leeftijd vastleggen om ‘volwassenheid’ te verwerven is altijd een arbitraire keuze. Sommige mensen zijn namelijk een pak eerder volwassen dan anderen. Dat neemt niet weg dat we als samenleving kozen voor de algemene leeftijd van 18 jaar. Vanaf je 18de verjaardag ben je bijvoorbeeld juridisch aansprakelijk. Je krijgt het recht om sterke drank en sigaretten te kopen. Daarnaast kan je zonder toestemming van je ouders een bankrekening openen, een lening aangaan of een bedrijf opstarten. Vanaf die leeftijd kan je bovendien een huis kopen en in het huwelijksbootje stappen, maar ook minder leuk, belastingen betalen.

Wanneer je stemrecht uit dit pakket haalt, wil dat zeggen dat jongeren kunnen meebeslissen over een hele hoop zaken waar ze zelf nog geen recht op hebben en waarover ze dus ook nog geen ervaring kunnen opdoen. Zo beslissen ze bijvoorbeeld mee over hoeveel belastingen er betaald moeten worden, terwijl ze zelf nog niet eens belastingen betalen. Te gek voor woorden.

We zien bij Jong N-VA dagdagelijks hoe goed jongeren politiek geïnformeerd kunnen zijn. De reden dat we ons verzetten tegen stemrecht vanaf 16 jaar is dus niet omdat we niet geloven dat jongeren een beredeneerde keuze kunnen maken. Wel omdat we het onrechtvaardig vinden dat er een scheiding ontstaat tussen de voorrechten en de verplichtingen van volwassen worden. Die zijn namelijk onlosmakelijk verbonden met elkaar.

We merken dagdagelijks in onze eigen vereniging de meerwaarde van jongeren die hun mening ventileren en hun steentje bijdragen. Zo hebben ze trouwens veel meer invloed op de effectieve besluitvorming dan met enkel hun stem uit te brengen. Bovendien kan zelfs het kleinste kind zien dat de groenen op basis van dogma’s beslissingen nemen die slecht zijn voor het klimaat en de liberalen er geen enkel probleem mee hebben om belastingen te verhogen zolang ze de zestien maar krijgen. Het gaat erover dat we onze jeugd verantwoordelijkheidszin bijbrengen. Wanneer je rechten verkrijgt horen daar plichten bij in het leven. Die twee uit elkaar halen draagt niet bij aan onze maatschappij.

Luister echt naar onze jongeren!

Eigenlijk heeft het iets ontzettend hypocriet. Deze week gaf de ene Vivaldi-partij na de andere in het parlement een speech over hoe stemrecht vanaf 16 ervoor zorgt dat er eindelijk naar de mening van jongeren geluisterd wordt. Nochtans geven 16- en 17-jarigen zelf aan dat ze helemaal geen stemrecht willen. In elke peiling geven jongeren aan dat ze helemaal geen stemrecht voor 16-jarigen willen. Zelfs in peilingen die werden uitgevoerd door verenigingen zoals de Vlaamse jeugdraad die hiervoor lobbyen.

Bovendien toont Vivaldi vandaag de dag al, door te besturen zonder Vlaamse meerderheid en zonder de twee grootste partijen van het land, dat ze eigenlijk toch liever geen rekening houden met de verkiezingsuitslag.

De stad Gent nam tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 de proef op de som. Het stuurde naar alle jongeren van 16 en 17 een oproepingsbrief om digitaal hun stem uit te brengen. Deze stem telde weliswaar niet mee in de echte verkiezingsuitslag, maar de jongeren kregen via diezelfde website ook de kans om zich uit te spreken over andere lokale thema’s in een enquête.

De opkomst was voor het Gentse stadsbestuur teleurstellend. De Gentse jongeren brachten namelijk amper hun stem uit. Bovendien toonde een onderzoek van de KU Leuven hierover aan dat slechts 20% van de 16- en 17-jarigen zelf willen dat er stemrecht 16 komt. Hetzelfde onderzoek kwam trouwens tot de conclusie dat stemrecht 16 niet voor een engagementsverhoging bij jongeren  zorgt. Misschien luisteren we dus beter écht naar onze jongeren en laten we ze nog even jong zijn.