Tegenwerkingsfederalisme (B)XL

2010

In 2010 heette de droom van Yves Leterme (CD&V) ‘samenwerkingsfederalisme’. Dat was voor zijn regering over BHV viel, en er daarna 541 dagen nodig waren om een regering te vormen.

Dat samenwerkingsfederalisme was bedoeld als een niet-aanvalspact om de sociaaleconomische problemen die voortvloeien uit de crisis prioritair aan te pakken. Het communautaire opzijzetten om het sociaaleconomische prioriteit te geven – in België is dat van alle tijden. Toch er is altijd wel iemand die de droom van het ‘België zonder communautaire problemen’ tegenwerkt, maar je moet goed kijken want de meeste journalisten zien het niet, of wensen het niet te zien.

2016

Mogen we u even meenemen naar Brussel? Enfin, BXL, dat zien ze liever en ligt dichter bij de waarheid.

Tweetaligheid

In Doorbraak schreven we al meerdere keren over het niet-naleven van de taalwetten bij de aanwerving van personeel in de Brusselse gemeenten. De vicegouverneur stelt telkens vast dat er niet-tweetaligen worden benoemd, waarna de toezichthoudende overheid, het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest (BHG), daar niets aan doet. Daar heeft het BHG nu een oplossing voor gevonden: de Brusselse regering keurde een ordonnantie (Brusselse wet) goed die de controle op het toezicht op de tweetaligheid van het gemeentelijk personeel afbouwt. Ze hoeven niets meer te doen, onwettigheid wordt tot norm verheven met medewerking en goedkeuring van de Vlaams-Brusselse partijen CD&V, Open Vld en sp.a. Met andere woorden, het BHG weet dat de wet al jaren niet wordt toegepast en zal daarom niet meer controleren. Onderliggende reden: ze willen de wet niet toepassen omdat ze die wet niet willen.

Liesbet Dhaene (Brussels Parlementslid voor N-VA) vindt het ongehoord: ‘Het is nochtans algemeen geweten dat de Brusselse gemeenten massaal Nederlandsonkundig gemeentepersoneel aanwerven. Het goedkeuren van deze ordonnantie geeft het signaal aan de Brusselse gemeenten dat het niet-naleven van de taalwetgeving absoluut niet problematisch is. De gemeenten zullen op die manier nog minder inspanningen leveren om aan de taalwetgeving te voldoen. Bovendien gaat de Brusselse regering hiermee lijnrecht in tegen Brussel als tweetalige hoofdstad.’

Vliegroutes

Begin juni 2016 werd ook bekend dat de Brusselse regering verschillende rechtszaken start om het opstijgen van vliegtuigen vanuit Zaventem boven Brussel te verhinderen, ‘om de levenskwaliteit van de Brusselaars te beschermen’. Volgens minister-president Rudi Vervoort (PS) en minister van Leefmilieu Céline Fremault (cdH) maken de vliegroutes boven de hoofdstad het leven van de Brusselaars zuur (De inwoners van de Vlaamse Rand hebben daar geen last van). De Brusselaars willen zo het ingewikkelde communautair dossier van de vluchtroutes blokkeren, en de lasten afschuiven op Vlaanderen. De Brusselaars willen geen vliegtuigen boven hun hoofd en al helemaal niet ’s nachts. Het gros van de opstijgende vliegtuigen vanuit Zaventem vliegt nu al boven Vlaanderen. Brussel wil die situatie graag zo betonneren, met het oog op strengere Europese regels die veranderingen aan die vliegroutes een pak moeilijker zouden maken.

Het dossier van de vliegroutes is een rot communautair dossier waarin Brussel en Vlaanderen tegenover elkaar staan. Franstaligen vinden dat Vlaanderen de vruchten plukt van hun investeringen in BXL National, en dat Vlaanderen dan ook de lasten moet dragen. Dat ook vele Franstaligen en (ongeschoolde) Brusselaars werken in de luchthaven of bedrijven daaraan gelieerd vergeten ze gemakshalve.

En Wallonië? Dat verdedigt de belangen van zijn regionale luchthavens (Luik en Charleroi). Zo wordt er – volgens professor Eddy Van de Voorde, transporteconoom aan de Universiteit Antwerpen – communautair gepokerd met ‘de luchthaven van Zaventem, na de haven van Antwerpen, de belangrijkste economische motor van het land’ (Trends, 22 maart 2016).

Er zal veel samenwerkingsfederalisme nodig zijn om uit de knoop rond de vliegroutes van BXL National te geraken. Dat moet allemaal via overlegvergaderingen tussen de gewestregeringen en de federale regering.

Dokter

Brusselse Nederlandstalige Huisartsen trekken naar de rechtbank om te garanderen dat patiënten bij de dokter van wacht in het Nederlands terecht kunnen in Brussel. Dat verhaal loopt al langer, zoals u op Doorbraak al las. De huidige organisatie van de wachtdienst door de Vlaamse Brusselse Huisartsen Kring (BHAK) werkt perfect drietalig. Maar de samenwerking die BHAK wil afsluiten, met de Franstalige huisartsenkring en de Franstalige huisartsenverenigingen, brengt dit in ernstige mate in gedrang. De BHAK besteedt de organisatie van de wachtdienst volledig en zonder controle uit aan een vereniging (de GBBW), gedomineerd door de Franstalige huisartsen. Toch wordt deze samenwerking gesteund door de Brusselse Ministers Vanhengel (Open Vld) en Gosuin (Défi). De bevoegde ministers, De Block (Open Vld) en Vandeurzen (CD&V), komen niet tussen.

Nederlandstalige artsen verenigd in Brudi VZW, zijn niet tegen een samenwerking met de Franstalige huisartsen, maar enkel als er een garantie is op een écht tweetalige organisatie van de wachtdienst. En die is er nu niet. De Nederlandstalige artsen voelen zich in de steek gelaten, en klagen dat er niet naar hen wordt geluisterd. ‘Wij kunnen niet anders dan ons richten tot de rechtbank om dit te verhinderen.’

Uit een juridisch advies blijkt dat de samenwerking niet alleen onwenselijk is, maar ook onwettig. Enkel huisartsenkringen mogen de wachtdienst organiseren. De ‘tweetalige’ GBBW is geen huisartsenkring. Maar onwettigheid hoeft in Brussel geen bezwaar te zijn, dat kon u hoger al lezen. De conclusie is eenvoudig, Nederlandstalig zijn in Brussel mag, zolang je maar Frans spreekt als je ziek bent.

Vierkant

En ondertussen wil het BHG ook een stadion bouwen inclusief kantoren voor haar administratie (buiten haar grondgebied) en heeft het ook en vooral geld nodig. Brussel wil niet de hoofdstad zijn die ‘de Belgen’ verenigt.

Of zoals Boudewijn Van Peteghem in Trends (5 februari 2010) al zei: ‘Het boeltje draait vierkant. Dat is erg, want de bevolking heeft recht op meer coherentie, zeker in deze moeilijke tijden […] Hoe rapper de staat wordt hervormd hoe beter.’ Alleen met dat laatste ben ik het grondig oneens, want elke staatshervorming heeft het enkel erger gemaakt. Verder zijn er geen communautaire dossiers in België, wij herhalen: geen.

Foto © Reporters (Een deeltje van de Brusselse regering: Celine Fremault (cdH), Pascal Smet (sp.a), Didier Gosuin (FDF), Guy Vanhengel (Open Vld), Rudi Vervoort (PS))