Theo Francken: ‘Onze democratie ligt onder vuur’

2020 is het jaar waarin de democratie (van het Grieks δῆμος/dèmos, ‘volk’ en κρατειν/kratein, ‘heersen’, dus letterlijk ‘volksheerschappij’, bestuursvorm waarin de wil van het volk de bron is van legitieme machtsuitoefening) in ons land zwaar onder druk komt te staan. Naast de schending van onze grondwettelijke vrijheden via samenscholingsverboden, bubbelverplichtingen, zware reisrestricties en avondklokken, komt er ook politiek steeds meer rek op dit begrip. Een overzicht.

1) Alles begint eind 2018 wanneer de N-VA weigert om het Marrakeshpact te steunen en voorstelt dat de regering, bij gebrek aan consensus hierover binnen de ministerraad, zich bij de stemming in New York onthoudt, net zoals zes andere Europese lidstaten, Zwitserland, de VS, Australië en tal van andere democratische rechtstaten. Michel zet evenwel zijn internationale carrière op de eerste plaats en forceert zonder akkoord binnen de regering toch een positieve stem. Zo laat Michel doelbewust zijn eigen regering vallen. De grondwettelijke logica wil dat er dan binnen 40 dagen verkiezingen komen, maar de restregering van amper 38 zetels doet vrolijk nog een half jaar verder. Zogezegd in lopende zaken, maar al snel worden de kantjes er vanaf gereden.

2) De verkiezingen van 26 mei 2019 tonen in Vlaanderen een duidelijke ruk naar Vlaams en rechts, waarbij controle over de immigratie naar ons land de doorslaggevende motivatie was. Postelectoraal onderzoek plaatste migratie immers op nummer één van de bezorgdheden van de Vlaamse burger. De traditionele partijen beslissen evenwel collectief dat dat signaal ‘onwenselijk’ is, en besluiten het te negeren.

3) 15 maart 2020. De minderheidsregering wordt geconfronteerd met de coronacrisis, wat de roep om een echte regering met volheid van bevoegdheid luider maakt. N-VA voorzitter Bart De Wever stelt daarom voor om een noodregering op de been te brengen met ruime meerderheid in de Kamer, voor een looptijd van één jaar, waarin alle voorzitters van de grote partijen plaatsnemen, om zo de crisis eendrachtig en daadkrachtig te lijf te gaan. Dat voorstel wordt geweigerd.

In de plaats daarvan gaan socialisten, groenen en communisten de minderheidsregering opwaarderen, door haar volheid van bevoegdheid te geven in een uitzonderlijke stemming in de Kamer, ondanks haar magere 38 zetels. Een negatief grondwettelijk advies hierover van de Raad van State wordt in de prullenbak gegooid. Om de democratische schijn hoog te houden, spreekt premier Wilmès in de Kamer de plechtige belofte uit om uiterlijk na zes maanden, op de plenaire zitting van 17 september, opnieuw naar de Kamer te trekken om het vertrouwen te vragen. Tegen dan moet er dus een regering zijn, of er komen verkiezingen.

4) 17 september 2020. De minderheidsregering breekt haar woord en vraagt het vertrouwen niet, maar doet vrolijk voort, in volle bevoegdheid nog wel. De regering misbruikt deze volheid van bevoegdheid om een open asielbeleid te voeren, wat resulteert in een voluntaristisch binnenvliegen van illegale migranten uit Griekenland en een duidelijke ondersteuning binnen de Europese Raad van de plannen van de Europese Commissie om te zetten in een concreet en bindend Europees migratiepact waarbij illegale migratie naar Europa nog steeds wordt beloond.

5) Tijdens het Kamerdebat op 17 september ontneemt Kamervoorzitter Patrick Dewael – de vader van de minderheidsregering-Wilmès – de grootste partij het woord zonder verdere uitleg en probeert hij ons te chanteren door de eedaflegging van een nieuw N-VA-Kamerlid op te dringen om de agenda verder te zetten. Hij weigert de Kamerzitting te schorsen ook al vraagt onze fractieleider meermaals de schorsing.

6) Tijdens een korte VB-actie op 23 september in de Wetstraat treedt de Nederlandsonkundige politie van Brussel bijzonder hardhandig op. Klimaat- en andere acties kenden afgelopen weken veel minder politionele struisheid. Ook Politie Mechelen belegerde eerder de stad naar aanleiding van een aangekondigde betoging.

7) Enkele uren later, op 23 september, stelt de koning het formateursduo De Croo-Magnette aan. Eerder weigerde hij vreemd genoeg het aangeboden ontslag van het preformateursduo Lachaert-Rousseau. Het is duidelijk: er moét en zál een paarsgroene regering komen. Deze regering bestaat uit partijen die de verkiezingen verloren en is de negatie van de kiesuitslag in Vlaanderen. Een Vlaamse meerderheid wordt als eis onder meer door CD&V en Open Vld plots opgegeven wegens ‘grondwettelijk niet vereist’. De twee grootste partijen van België belanden zo in de oppositie. Ongezien. De landingsdatum van deze regering wordt zelfs al vastgelegd: 1 oktober 2020.

8) Om het investituurdebat – het belangrijkste debat van de legislatuur – op 1-2-3 oktober te organiseren, vraagt de N-VA-fractie een grotere zaal opdat alle Kamerleden het debat kunnen bijwonen. Door de coronamaatregelen is het halfrond van de Kamer te klein. Kamervoorzitter Dewael kondigt aan dat de zaal van het Europees Parlement beschikbaar is voor de regeerverklaring op 1 oktober maar niet voor de oppositiedebatten de dagen erna. Dit blijkt niet te kloppen. Opnieuw wil hij op een slinkse wijze de oppositie stokken in de wielen steken en zijn paarsgroene droomregering bevoordelen.

Onze democratie is een heel hoog goed. Onze voorouders gaven er hun leven voor. De wijze waarop de traditionele partijen deze aan het misbruiken zijn, is lang niet zonder risico’s. Ze spelen met vuur. Ik zal hier als democraat en vertegenwoordiger van het volk op blijven wijzen en voor opkomen. Jullie ook?