JavaScript is required for this website to work.
post

Tienduizenden hectaren natuur moeten eraan voor groene energietransitie

Ignace Vandewalle1/6/2023Leestijd 5 minuten
De Kwinana lithiummijn in Australië.

De Kwinana lithiummijn in Australië.

foto © Wikimedia Commons

Voor een snelle totale transitie hebben we niet de grondstoffen, niet de ruimte en niet de financiële middelen.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Wie tegenwoordig realistisch nadenkt over een nieuwe politieke cultuur, wordt weggezet als een wereldvreemde professor Zonnebloem. Nietwaar, Kristof Calvo (Groen)? Wie tegenwoordig realistisch nadenkt over de onwerkbaarheid van onze huidige staatsstructuur, wordt weggezet als een rebellerende revolutionair en separatist. Nietwaar, Bart De Wever (N-VA)? Wie tegenwoordig realistisch nadenkt over de energie en mobiliteitstransitie, wordt weggezet als een klimaatontkenner, -treuzelaar of zelfs -crimineel. Nietwaar, Zuhal Demir (N-VA) en Alexander De Croo (Open Vld)?

De karaktermoorden via shaming, culpabilisering, debunking en doxing zijn de tools geworden van een constante strijd naar ‘zijn’ waarheid, waardoor ‘de’ waarheid op de achtergrond terechtkomt. Sinds de plannen voor de eerste windmolen op zee en de kernuitstap begin deze eeuw, moet er volgens mij kritiek zijn rond de energietransitie. Waarom? Omdat die transitie belangrijk is voor onze planeet, en de ingeslagen weg via oversubsidiëring, een te krappe timing en een te enge visie, nefast is voor onze economie en onze maatschappij. Je doel bereiken door als een koekoek anderen uit het nest te gooien, is niet de sociale maatschappij die ik voor ogen heb voor onze burgers. Daarom sta ik voor een sociale en realistische energietransitie.

Beleidsimpotent

De koppeling van een te snelle elektrificatie, aan een kernuitstap en een te snelle uitbouw van hernieuwbare energie met een uitgebreider hoogspanningsnetwerk in functie daarvan, is een recept voor totale ontwrichting van onze maatschappij. Als je daar dan nog eens een irrealistisch snel herstel van de natuur aan wil koppelen verdrink je het kalf, nog voor je het kan melken.

Enkel een realistisch evenwicht tussen ecologie en economie, zal onze maatschappij doen evolueren naar een gezonde toekomst voor onze (klein)kinderen. We kennen allemaal het spreekwoord: ‘Je kan geen omelet bakken zonder de eieren te breken.’ Maar als je zoals de ecologisten de kip – onze economie – de nek omwringt, dan heb je geen eieren om je omelet te bakken. Een politieke partij die een apocalyptisch discours gebruikt om stemmen te ronselen, kan nooit een realistisch beleid voeren, omdat haar discours de totale capitulatie en opoffering van het volk vereist.

Wie als een apocaholicus verslaafd is aan einde-van-de-wereldverhalen, is niet alleen beleidsimpotent, hij is een doemdenker en een complotdenker, in dit geval een klimaatwappie. Net zoals met de regering Verhofstadt I begin deze eeuw, beseffen de andere regeringspartijen nu dat Groen dood gewicht is dat hen meesleurt richting kiesdrempel. De mooie praatjes van ecologisten klinken goed in de oren, maar de gehoorschade is onvermijdelijk.

Desillusie

Momenteel verbruiken we in dit land 85 TerraWattuur (TWh) elektriciteit. (1 TWh is gelijk aan 1 miljard KiloWattuur) Zowel Elia, Energyville en ie-net (de vereniging van Belgische ingenieurs) voorspellen dat, gelet op de geplande elektrificatie, we in 2030 ongeveer 115 TWh of 30 TWh elektriciteit meer zullen consumeren. De grootste stijging zal niet komen van elektrische wagens, maar van de afhankelijkheid van computers.

Alle datacenters in de wereld en de explosie van e-commerce verbruiken nu al tien keer zoveel energie, als alle auto’s die er op de wereld rondrijden. Tip voor eco-fanaten, genre Anuna De Wever. In plaats van vegetarisch te eten en met een bakfiets te rijden om het klimaat te redden, zou je beter je gsm, tablet en computer weggooien, en terug pen en papier en de postduif gebruiken. Als de 7 procent stemmers voor Groen dat zouden doen, dan daalt de CO2-uitstoot en de bullshituitstoot op sociale media. Dat is meteen goed voor de fysieke en mentale gezondheid van onze kinderen en kleinkinderen.

Import

Terzelfdertijd met de stijging van de elektriciteitsconsumptie zullen we tegen 2030 ongeveer 30 TWh productie schrappen door de sluiting van de kerncentrales. Ik ga er voorlopig nog van uit dat Alexander De Croo de verlenging van Doel 4 en Tihange 3 tegen eind juni voor mekaar krijgt. Hoe dan ook, in 2035 schrappen we ook nog eens hun productie van 20 TWh. We moeten dus tussen nu en 2030, op 6,5 jaar 60 TWh extra zien te produceren.

De nieuwe windmolenparken in de Elisabethzone op de Noordzee, de nieuwe gascentrales, windmolens op het land en zonnepanelen zijn goed voor 37 TWh extra elektriciteit. Het tekort van 23 TWh in 2030 en 43TWh in 2035 moeten we bijgevolg gaan importeren. Maar zullen we dat wel kunnen, gelet op het feit dat ook andere landen hun consumptie van elektriciteit met 40 tot 50 procent zullen zien stijgen tegen 2030? Ook Duitsland, Nederland, Oostenrijk, Italië, Polen en Hongarije zullen massaal elektriciteit moeten importeren.

Grondstofafhankelijkheid

Een snelle energietransitie is een desillusie door een tekort aan grondstoffen. Laten we het even op wereldschaal bekijken. Olie, gas en steenkool zijn vandaag nog altijd goed voor 84 procent van de energieproductie. Olie zorgt nu nog altijd voor 97 procent van alle wereldwijde transport.

Stel dat je alle energie opgewekt door fossiele brandstof wil vervangen door wind en zonne-energie, dan moeten we het mijnen van grondstoffen in het algemeen met 1000 procent doen stijgen. Waar nu één mijn is, moeten er tien komen of één die tien keer zo groot is. Het betreft onder meer de grondstoffen koper, ijzer, silicium, nikkel, chroom, kobalt, lithium, grafiet, vanadium, neodymium, praseodymium, terbium en dysprosium. België is voor al deze grondstoffen 100% afhankelijk van import.

Lithiummijnen

Laten we er even een grondstof uithalen: lithium. De productie van lithiumbatterijen is wereldwijd spectaculair gestegen. Als je weet dat de kostprijs van een lithiumbatterij voor 70 procent bepaald wordt door de kostprijs van de grondstoffen en dat lithium daarvan de belangrijkste is, dan besef je onmiddellijk dat de prijs van lithium op de wereldmarkt spectaculair gestegen is. De prijs steeg sinds 2020 met meer dan 500 procent en de prijs van het witte goud blijft stijgen.

De lithiumbatterij van een Tesla S-model bevat ongeveer 8 kilogram lithium. (bij andere modellen tot 12 kilogram) Wereldwijd wordt nu 100.000.000 kg lithium per jaar gemijnd, voor het gros in China, Australië, Argentinië, Bolivia, Chili en de VS. Maar zo goed als alle lithium wordt geraffineerd in China, waardoor de volledige wereldmarkt afhankelijk is van China voor haar lithium.

Groene natte droom

Tegen 2030 willen de groenen dat we in België allemaal met een stekkerautootje rijden. We hebben 6 miljoen wagens in België. In 2030 zal België binnen de natte droom van Groen, in het geval van batterijen met 8 kilogram lithium, 48.000.000 kilogram of de helft van de huidige jaarlijks gemijnde lithium nodig hebben. Wereldwijd rijden er 1,3 miljard auto’s. Dat is 10,4 miljard kilogram lithium. Opnieuw uitgaand van de Teslamodellen met 8 kilogram lithium.

Aan het huidige tempo van mijnen hebben we dus 104 jaar nodig om al dat lithium uit de grond te halen en te raffineren. En dan spreken we nog niet over batterijen voor gsm’s, laptops, tablets, thuisbatterijen, batterijen voor bouwwerven en andere industriële toepassingen.

Het goede nieuws is dat we over genoeg reserves lithium beschikken: zo’n 53 miljard kilogram. Maar om de groene doelstelling van 2030 wereldwijd te halen en over voldoende geraffineerd lithium te beschikken zonder de prijs te laten exploderen, moet het mijnen van lithium met minimum 1000 procent stijgen. Dat lukt alleen als we alle milieuregels voor vergunningen van lithiummijnen overboord kieperen.

Natuur

O ja, en hoe koppel je een natuurherstelwet aan het wegschrapen van alle natuur? Godzijdank is er voor de groenen het communistische China, een land niet belemmerd door milieuregels. Op die manier is het de grootste leverancier geworden van al deze steeds duurder wordende grondstoffen die nodig zijn voor de realisatie van de groene droom van 100 procent hernieuwbare energie.

Dat tienduizenden hectaren natuur in China, Australië, Zuid-Amerika en Afrika daardoor verdwijnt stoort de groenen niet, zolang er in hun achtertuin maar een natuurherstelwet is. Om af te sluiten wil ik de lezers nog even herinneren aan het feit dat ik nu enkel het mijnen van lithium geschetst heb. Een soortgelijk scenario geldt voor koper, ijzer, silicium, nikkel, chroom, kobalt, grafiet, vanadium, neodymium praseodymium, terbium en dysprosium.

Ignace Vandewalle (1966) was kabinetsmedewerker van minister Marc Verwilghen en staatssecretaris Vincent Van Quickenborne, parlementair medewerker van Boudewijn Bouckaert en sinds 2019 partij-onafhankelijk parlementair medewerker van Jean-Marie Dedecker. Sinds 2014 is hij zaakvoerder van het onafhankelijk politiek adviesbureau BFELT.

Commentaren en reacties