Ventilus is niet de laatste hoogspanningskabel boven West-Vlaanderen

Een energie-eiland op zee is mooi en uniek, maar die elektriciteit moet over het land verdeeld worden. Ventilus is maar de eerste hoogspanningslijn in West-Vlaanderen.

Wat de Vlaamse regering en ELIA u bewust verzwijgen is dat er na Ventilus, tussen 2030 en 2040, nog één of meerdere extra hoogspanningskabels nodig zullen zijn om alle internationale stroomimport aan land te brengen. Deze import zal maximaal ongeveer hetzelfde zijn als de jaarlijkse productie van alle toenmalige 7 kerncentrales in België. Samen met de elektriciteitsproductie van de twee windmolenparken is dat 80% van het huidige jaarlijkse elektriciteitsverbruik in België.

Extra kabel(s) door West-Vlaanderen

Op het federaal ontwikkelingsplan opgemaakt door Elia kwam opmerkelijke kritiek van de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG): ‘De CREG merkt op dat door de inclusie van de Triton Link en de toename van het geïnstalleerde vermogen van de Prinses Elisabethzone, de reeds geplande 7 GW onthaalcapaciteit niet volstaat.’

Onthaalcapaciteit verwijst naar de maximale hoeveelheid elektriciteit die nog kan worden geïnjecteerd in het elektriciteitsnet zonder de maximale spanning te overschrijden volgens de EN50160-norm. Het is een cruciaal concept bij het beheren van elektriciteitsnetten en het integreren van hernieuwbare energiebronnen zoals zonne-energie, windenergie en energieopslagsystemen.

De CREG berekende dat er een capaciteit van 9,2 tot 9,6 GW nodig zal zijn. Dan houden Elia en CREG, al dan niet bewust, geen rekening met de geplande ‘repowering’ (de installatie van motoren met hoger vermogen) van de eerste offshore zone tot 2,8 GW. Daardoor is de benodigde onthaalcapaciteit tegen 2035 het dubbele van wat nu voorzien is door het Stevin-project in combinatie met de geplande Ventiluskabel.

Tijdens de hoorzitting van 6 juni 2023 in de federale Kamer van Volksvertegenwoordigers over het federaal ontwikkelingsplan kreeg toenmalig CEO van Elia, Kris Peeters daarover een vraag van Kurt Ravyts (Vlaams Belang). Het antwoord was zeer opmerkelijk. Kris Peeters zei: ‘…wij denken dat we bovengrondse leidingen moeten genereren voor Ventilus en Boucle-du-Hainaut om een robuuste backbone te hebben, en kunnen er op een later moment potentieel bijkomende versterkingen nodig zijn(…) Dus deze nieuwe extra kabels moeten in de huidige analyse en met de huidige kennis van zaken niet meer noodzakelijk bovengronds zijn.’

Ondergronds of bovengronds

Kris Peeters bevestigt zo de kritiek van de CREG en stelt dat er nog extra kabel(s) nodig zullen zijn dwars door West-Vlaanderen. Bovendien zegt hij dat deze op basis van de huidige kennis van zaken ondergronds kunnen worden gelegd. Wel nu, aangezien (1) de CREG zegt dat deze extra kabel nodig is vanaf de realisatie van de Triton-link (zie hierboven), (2) Elia de indienstneming van de Triton-link plant uiterlijk 2031-2032, en (3) de termijn van aanleg van een ondergrondse kabel twee tot drie jaar bedraagt, kunnen we enkel concluderen dat vanaf 2028-2029 de kennis aanwezig zal zijn om de kabel(s) ondergronds te leggen. Het is opmerkelijk dat dit niet strookt met wat professor Westermann en intendant Guy Vloebergh, experts terzake, in hun respectieve rapporten, beide besteld door de Vlaamse Regering, schreven.

Kunnen we de projecten uitstellen zodat alles veilig ondergronds kan? Om dit te kunnen beantwoorden moeten we kijken naar de elektrificatie gekoppeld aan de kernuitstap. Vandaag verbruiken we in België jaarlijks ongeveer 85 TWh aan elektriciteit. Zowel Elia als Energyville voorspellen dat het jaarlijkse verbruik door de elektrificatie zal stijgen van ongeveer 115 TWh in 2030 tot 170 TWh in 2050. Na het sluiten van alle kerncentrales (2035) moeten we daarom tegen die tijd het dubbele produceren of importeren als vandaag.

Rad voor de ogen

Het staat als een paal boven water dat, op basis van de huidige plannen, er na Ventilus nood zal zijn aan meerdere extra hoogspanningskabels dwars door West-Vlaanderen om via buitenlandse aankoop België te voorzien van voldoende elektriciteit.

Ofwel draait Elia ons dus een rad voor ogen en zullen deze extra kabels sowieso bovengronds zijn. Ofwel deden Westermann en Vloerbergh dat, en waren hun wetenschappelijke analyses adviezen op bestelling.

Er rest de West-Vlaming maar één kans op veilige ondergrondse hoogspanningskabels op gelijkstroom en dat is het langer openhouden van alle huidige vijf kerncentrales tot minstens 2045.

De waanzinnige combinatie van een supersonische elektrificatie gekoppeld aan een vroegtijdige kernuitstap resulteert in een te dure prijs voor mens, dier en natuur. En met duur heb ik het niet alleen over de stijging van de transportkosten op onze elektriciteitsfactuur, of de stijging van de elektriciteitsprijs door massale import, maar over de natuurvervuiling, de zichtvervuiling, de dode vogels en de schadelijke magnetische straling.