Toekomst Vlaamse lage-emissiezones blijft onduidelijk

De lage-emissiezones in Antwerpen en Gent kunnen (deels) op de schop, zo houden CD&V en N-VA ons voor. Tegelijk denken beide partijen dat die afschaffing niet voor meteen is. ‘Het is niet realistisch om dat deze regeerperiode nog te veranderen.’

Antwerpen en Gent beschikken over een lage-emissiezone (LEZ). Auto’s mogen de stad alleen nog in als ze aan bepaalde milieunormen voldoen. Vandaag mogen alleen nog personenwagens met een verbrandingsmotor vanaf Euronorm 5 (diesel) of Euronorm 2 (benzine) in die steden rijden. Ook het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft een LEZ.

De LEZ heeft verregaande gevolgen voor mensen die niet meer dan een oudere auto kunnen betalen, of geen nieuwe wagen willen. Hun mobiliteit wordt er ernstig door ingeperkt. Bovendien duiden autotechnici er op dat Euronorm 5- of 6-wagens eigenlijk best al milieuvriendelijk zijn. Verdere verstrengingen zouden hun doel dus voorbij schieten.

Goedkeuring

Daarom wil CD&V-voorzitter Sammy Mahdi af van de LEZ. Dat zei hij onomwonden op een debat van autofederatie Febiac. Mahdi’s uitspraak kon op heel wat goedkeuring van het publiek rekenen. Ook de N-VA wil de LEZ alvast ‘niet verder verstrengen’. De N-VA lag aan de basis van de eerste LEZ in Vlaanderen. Oppositiepartij Vooruit lijkt evenmin fan.

Maar gevraagd naar wanneer die afschaffing dan verwacht mag worden in Gent en Antwerpen, blijkt de soep niet meteen zo heet gegeten te worden als ze wordt opgediend. ‘We willen de luchtkwaliteit in Gent blijven opvolgen’, zegt Gents CD&V-fractievoorzitter Stijn De Roo. ‘Daarvoor willen we een beroep doen op de wetenschap. Als het wagenpark in Gent voldoende milieuvriendelijk is, dan kunnen we overgaan tot een afschaffing.’

‘Zal dat voor dit jaar zijn? Dat denk ik niet. Als de LEZ wordt afgeschaft, dan zal dat eerder voor het nieuwe stadsbestuur zijn. De afschaffing moet in een nieuw bestuursakkoord worden uitgewerkt. We moeten bekijken hoe de andere partijen er naar kijken.’

‘De LEZ is voor ons nooit een doel op zich geweest. De voornaamste doelstelling van de zone is de luchtkwaliteit verbeteren. De LEZ zorgt ervoor dat je minder fijn stof en roetdeeltjes in bepaalde stadswijken hebt.’

‘Twee jaar geleden heeft een studie al aangetoond dat de LEZ in Gent heeft geleid tot een vergroening van het wagenpark. En dat een uitbreiding geen winst meer zou betekenen voor de luchtkwaliteit.’

Plafonneren

‘Ja, we willen de LEZ in Antwerpen plafonneren’, zegt ook Antwerps mobiliteitsschepen Koen Kennis (N-VA). ‘Er komen dan geen extra verstrengingen. Hoe dat concreet moet gebeuren, is voor de Vlaamse regering. Die bepaalt de milieucriteria, terwijl de steden alleen kunnen bepalen of ze een LEZ oprichten of afschaffen.’

‘Maar de LEZ-milieunormen nog deze Vlaamse regeerperiode veranderen, dat is niet realistisch, want de regering is in lopende zaken. Het kan zijn dat we niet meer verstrengen, of vanaf 2025 verstrengen. In ons lokale verkiezingsprogramma zeggen we alleszins dat we een uitdoofbeleid willen. Concreet wil dat zeggen dat auto’s die nu ingeschreven zijn en de LEZ binnen mogen, ook na 2025 nog toegelaten blijven als ze binnen hetzelfde gezin ingeschreven blijven’, aldus Kennis.

De Vlaamse regering heeft de LEZ-verstrenging vanaf 2025 al met één jaar uitgesteld. Maar ook daar is het onduidelijk wanneer deze concreet zal worden. Wie bijvoorbeeld nu nog een dieselwagen Euronorm 5 heeft, krijgt op de website slimnaarantwerpen.be mogelijk nog te zien dat hij in 2025 de stad niet meer binnen mag. De website vermeldt wel dat de test tot eind april 2024 niet noodzakelijk actueel is. Ook de Gentse LEZ-website heeft deze onduidelijkheid nog niet weggewerkt.