Gele tsunami met blauwe versnelling op groen/zwarte zondag

Wie wint de verkiezingen? De N-VA heeft ze alvast niet verloren, zoals de analisten voorspelden. Groen won dan niet zo sterk als de commentatoren hadden voorspeld (of gehoopt). Vlaams Belang bleek niet zo dood en begraven als werd gepeild. En het Gentse sp.a-Groen kartel blijkt geen eeuwig winnend team te zijn. op het einde van een verkiezingsavond maken we een eerste stand van zaken op.

Theater

Verkiezingsavonden zijn een prachtig theater. Iedereen wint, het hangt er maar van af hoe je het bekijkt. Ook deze verkiezingen zagen we afhankelijk van de partij, een gele tsunami, een groene zondag of een blauwe versnelling. De woordvoerders hadden op voorhand goed nagedacht.

De sp.a kreeg al slaag in 2012 en is er niet in geslaagd in 2018 het tij lokaal te keren, ze komen ook vaak onder een lokale lijst op, dat maakt het ook moeilijker om het resultaat in te schatten. Ze kunnen Leuven houden, maar het lijkt er niet op dat ze in Oostende en Gent de Burgemeester zullen leveren. Al zijn de resultaten in Gent niet volledig als we dit schrijven. In Brugge zijn we dat ondertussen zeker, CD&V is de grootste en levert er de burgemeester.

De Liberalen, na 2012 lokaal nog altijd de tweede partij, maken ook niet onmiddellijk een schitterende indruk. Waar ze sterk staan blijven ze sterk staan met als uitschieter de gokkenden en winnende Vincent Van Quickenbornein Kortrijk, met wat politieke handigheid kunnen ze straks in Oostende en Gent de burgemeester leveren. Maar het blijven eilanden, er zit geen lijn in die resultaten.

Gele tsunami met een schaduw

Prof. De Vos zag op de VRT ‘een slechte dag voor N-VA’, de vraag is of dat echt zo is.  N-VA is volgens de officiële polls die de provincieraadsverkiezingen zijn, de grootste partij in alle provinciale districten van Antwerpen en Vlaams-Brabant en het provinciedistrict Hasselt van Limburg. Ook in twee van de Oost-Vlaamse districten is de N-VA de grootste, het district Gent ligt op de wip met Open Vld. Van alle andere provinciale districten, waar CD&V de grootste is, is N-VA enkel in het district Tongeren niet de tweede partij. N-VA blijft groot.

In de gemeenten scoorde N-VA gemiddeld goed. Tussen de plussen en de minnen haalt de partij in gemeenten waar ze niet de grootste zijn, percentages tussen de 10 en meer dan 30%. Met als bonus dat ze de grootste partij van Antwerpen zijn, en van de centrumsteden Aalst, Hasselt en Turnhout. Daarnaast groeit N-VA ook in Genk en Leuven. Als je de kaart van Vlaanderen op VlaanderenKiest.be 2012 vergelijkt met 2018. Dan valt toch op hoe de gele Antwerpse vlek is uitgelopen. Ook het groene Zwijndrecht is voor de bijl gegaan. Die gele vlek is geen eenmalige gebeurtenis. Dat is na 2018 wel duidelijk. Toch zal er nog wat tijd nodig zijn om de lokale CD&V-dominantie in het landelijke Vlaanderen over te nemen.

In Brugge en Gent laat de N-VA van haar pluimen. Die plaatsen waar de N-VA fors verliest slaan toch een serieuze schaduw over de gele tsunami. De lokale verkiezingen van 2018 zijn niet enkel een succesverhaal voor N-VA.

Vlaams Belang

Overal waar Vlaams Belang opkomt haalt ze goede tot dubbele cijfers. Ook in de provinciale verkiezingen. Enkel in Antwerpen stijgt ze niet zoals elders in Vlaanderen. Dat zal de positie van Van Grieken versterken en het doet de positie van Dewinter, die in de partij al tanende is, geen goed.

Opvallend is hoe het Vlaams Belang de N-VA opjaagt om samen coalities te maken en echt rechtse verandering door te voeren. Van Grieken dwingt de N-VA een keuze te maken tussen een systeempartij zijn of een rechtse rebelse partij zijn die het systeem wil veranderen. Reken er maar op hoe het Vlaams Belang in mei met een lijstje zal leuren waar VB en N-VA een coalitie konden sluiten, maar N-VA liever koos voor de ‘linkse vijand’ de systeempartijen CD&V, sp.a, Open Vld en Groen.

De vraag dringt zich ook op ook hoe lang N-VA een cordon op rechts mee in stand houdt als er op links geen enkele schroom is om, als de kans zich voordoet, met de PVDA te regeren. De PVDA regeert trouwens nu al in het Antwerpse district Borgerhout.

Opmerkelijk

De uitslag van twee buurgemeenten in het zuiden van Oost-Vlaanderen valt op. In Denderleeuw is Vlaams Belang de grootste partij. De lijsttrekker Kristof Slagmulder is er de populairste politicus. Denderleeuw ging de voorbije legislatuur door een woelige periode, die werd mee veroorzaakt door een veto van de partijhoofdkwartieren tegen een coalitie met N-VA, CD&V en Vlaams Belang. Maar Vlaams Belangers moesten later wel meehelpen om de complete patstelling te doorbreken. Een Belanger moest er mee zetelen in het schepencollege zodat er toch beslissingen konden genomen worden. (hoe dat precies zit kan u hier lezen). Blijkbaar is Vlaams Belang beloond en zijn de andere partijen afgestraft. Toch heb ik al een idee hoe dat zal aflopen. De nationale hoofdkwartieren zullen hun lijn niet aanpassen, vermoed ik.

In Ninove zien we dat Forza Ninove stijgt van 26% in 2012 tot 40% in 2018. De partij van Vlaams Belang Vlaams-Parlementslid Guy D’haeseleer die meer dan 8.000 voorkeurstemmen heeft op 27.000 kiezers. De vraag stelt zich hier opnieuw: wie durft het aan om met Forza Ninove een coalitie op de been te brengen? Enkel als de andere drie partijen die verkozenen hebben in de gemeenteraad samenwerken is een andere coalitie mogelijk. Een coalitie van tot elkaar veroordeelden, hoe goed werkt dat?

Nog enkele weetjes

Ondertussen is Voeren geen wereldnieuws meer in Vlaanderen, maar Huub Broers haalde er opnieuw 63%, tegen 37% voor de Franstalige RAL. De Vlaamse lijst gaat er zelfs ietsjes op vooruit.

In Glabbeek haalt Peter Reekmans (oud-LDD parlementslid en auteur van twee DoorbraakBoeken) met 55% een absolute meerderheid met zijn ‘Dorpspartij’. Hij verdubbelt bijna zijn stemmenaantal tegenover 2012.

In Middelkerk wordt Doorbraakcolumnist Jean-Marie Dedecker burgemeester met 44% van de stemmen en een absolute meerderheid in zetels (14 op 25).

En naar het schijnt waren er ook verkiezingen in Wallonië. Maar daarover kon u in de Vlaamse pers nog niet te veel opvangen. Tja, we leven dan ook in twee democratieën, de commentatoren betwijfelen dat, de journalisten tonen het aan.