Verre Franciscus is een goede Franciscus

De paus wordt vaak genoeg positief bejegend door de pers, politici en culturo’s. Hij neemt het op voor vluchtelingen en armen, bezoekt Lampedusa, rijdt in een klein autootje, zou als klimaatpaus het verschil maken op de COP28, pleit voor een staakt het vuren in Gaza, woont niet in een luxe-appartement. Dat wordt ons allemaal enthousiast door onze media verteld. Maar toch is hij hier niet welkom.

Dé vraag is: waarom. Wel, de aankondiging van het pausbezoek is een mogelijkheid om zich als medium, influencer of politicus te profileren. En in de bubbel is iedereen ervan overtuigd dat je vandaag zo veel mogelijk afstand moet nemen van ‘de kerk’. Enige consequentie met wat je eerder zei is niet nodig.

Complot

De kerk is voor de politieke- en communicatie-elite wat het WEF is voor de complotdenker. Oorzaak van alle kwaad, één groot complot tegen de mensheid. Geen factchecker zal het ooit tegen spreken.

Maar wie is de kerk? De gelovigen? De religieuzen? De voorgangers? De bisschoppen? De Paus? Wie en hoe is beslist die kinderen te verkopen? De pers die graag waarschuwt niet alles op één hoop te gooien, gooit hier alles, ongenuanceerd, op één hoop. Rik Devillé is ook ‘de kerk’ leuk of niet, willen of niet.

Dodelijke cocktail

Natuurlijk zijn er fouten gemaakt. Zelfs institutionele fouten. Een dodelijke cocktail van macht, seksuele frustratie en een omerta-cultuur heeft de boodschap van de kerk ongeloofwaardig gemaakt voor een grote groep.

Op z’n Oudtestamentisch zou je kunnen zeggen dat de leegloop van de kerken in Europa vandaag een straf is van God voor het zondig gedrag. Het zou een manier zijn om het te bekijken en tot inkeer te komen. Die inkeer is er. Bij de basis. Hogerop is er vaak nog een beschermingsreflex. Al is de macht uit de cocktail. En ook moet je toegeven dat de kerk al veel deed, zelfs meer dan ze moest doen. Maar excuses, hersteltrajecten of herstelbetalingen kunnen niet altijd het leed wegnemen.

Slachtoffer boven al

Op het leed ligt vandaag de focus, de slachtoffers en hun leed. De emotie maakt elk redelijk debat moeilijk. De leidende elite lijkt te willen afrekenen met de kerk. Zoals dat vandaag gaat, op basis van emoties, andermans leed. Al het goede dat gebeurde en gebeurt, het kleine nieuwe dat groeit, soms ondanks het instituut, daarvoor is de meningen-elite blind. Niet de nuance, maar de perceptie telt. En dus evolueert de paus van goed naar kwaad, nu hij ons land dreigt te bezoeken.

Een beetje informeren zou leren dat een ontmoeting, in alle discretie, met slachtoffers op zijn agenda zal staan. Hij deed het al vaker. Ach, eens hij hier is zullen ze zijn uitspraken bejubelen. Consequentie is geen vereiste, weet u wel. Misschien kunnen ze de paus wel overtuigen om in het voorjaar te komen en uitdrukkelijk te waarschuwen voor de dreigingen van extreme partijen. Dan zijn ze allemaal opnieuw fan van de paus.

Post-truth

Het moet niet makkelijk zijn om politicus te zijn in het post-waarheid-tijdperk. Dé waarheid bestaat niet meer, enkel de klimaatwaarheid. Elke nieuwe dag brengt een nieuwe waarheid, zonder argumenten, maar met veel emotie. De oorzaak is het gebrek aan diepgang, politici kennen hun eigen tradities niet meer. Dat hoeft ook niet, ze herkennen de emoties van de mensen en spelen erop in. Je kan er voor of tegen zijn, wat de paus zegt en doet. Maar hij spreekt met gezag, vanuit een doorleefde en solide visie op de traditie. Zo iemand hou je beter ver weg als het verschil te groot is.