Vlaamse magistraten: ‘Wetsontwerp taalstatuut leidt tot verdere verfransing Brussels gerecht’

De parlementscommissie Justitie behandelde gisteren (3 april) het wetsontwerp dat het taalstatuut regelt van (ondermeer) de Brusselse korpsoversten van het openbaar ministerie, hoven en rechtbanken. Het wil, aldus de memorie van toelichting, ‘de functie van korpschef in Brussel aantrekkelijker maken’. Maar de Nederlandstalige Vereniging van Magistraten spreekt van ‘een drogreden om een duidelijke verfransing van de Brusselse gerechten verder in de hand te kunnen werken’.

BHV

Bij de splitsing van het Gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde door het zogenaamde vlinderakkoord werd in 2011 beslist dat er een aparte procureur des Konings zou komen als korpsoverste voor de substituten in Brussel en Halle-Vilvoorde. De Brusselse korpschef van het parket moest vanaf 2012 Franstalig zijn ter compensatie voor de aanstelling van een Vlaamse procureur in Vlaams-Brabant.

In 2014 vernietigde het grondwettelijk hof deze regel omdat het ‘niet redelijk verantwoord’ was dat Nederlandstalige juristen niet als procureur (of arbeidsauditeur) kunnen worden benoemd in het tweetalig rechtsgebied Brussel.

‘Functioneel’ tweetalig

Vivaldi besliste deze beslissing – anders gemotiveerd – eind oktober 2023 opnieuw in te voeren, maar komt nu met een nieuw wetsontwerp. De Brusselse procureur kan voortaan wel degelijk Nederlandstalig zijn. Wel moeten Frans- of Nederlandstalige procureurs de tweede landstaal voortaan niet meer ‘grondig’, maar enkel ‘functioneel’ (in de praktijk) beheersen. Deze regel geldt in de toekomst ook voor de voorzitter van het Brusselse Hof van Beroep (die vandaag eentalig Frans is).

‘Het spreekt vanzelf dat een functionele kennis van de andere landstaal voor een korpschef onvoldoende is om op adequate wijze een korps met leden van beide taalrollen te leiden’, stelt Dirk Van Overloop, voorzitter van de NVM, in een nota. ‘Er dienen immers onder meer met alle leden van het korps evaluatie- en/of functioneringsgesprekken gevoerd te kunnen worden, waarbij nuance belangrijk is.’

Geen pariteit

Als er trouwens een Nederlandstalige procureur of arbeidsauditeur wordt benoemd, vereist het nieuwe wetsontwerp dat die altijd twee Franstalige adjuncten heeft. De memorie van toelichting verantwoordt deze maatregel omdat er nu eenmaal relatief meer Franstalige substituten zijn in Brussel.

Van Overloop, overigens ook raadsheer in het Antwerpse Hof van Beroep, trekt deze redenering door: ‘Als het argument van meer magistraten van een bepaalde taalrol een valabel criterium is, dan moet men maar de moed hebben alle federale instellingen van justitie samen te stellen volgens de verdeelsleutel 60-40 (en niet paritair, zoals vandaag, nvdr). Er zijn immers in België meer Nederlandstalige dan Franstalige magistraten. Het is het ene of het andere: pariteit in België betekent ook pariteit in Brussel en als dat voor Brussel wordt losgelaten, moet dat bijgevolg op alle gebieden zijn.’