Vlindermonarchie: een deugdelijk compromis? (II)

Een hypocriete stap in de goede richting

Terecht heeft Rik van Cauwelaert in De Tijd al gewezen op de hypocrisie van de nieuwe regeling voor de financiering van de monarchie. In 2013 bedraagt het totaal aan dotaties aan de koninklijke familie 14 027 000 euro, daarvan valt 11 554 000 helemaal niet onder de nieuwe regeling. Zo ‘groot’ lijkt datgene wat aangekondigd werd als de ‘grootste hervorming’ ooit niet te zijn.

Alleen Fabiola gaat er sterk op achteruit: van 1 442 000 euro tot 461 500 euro. Maar zelfs de meest fervente monarchist zal moeten toegeven dat de dotatie aan Fabiola astronomisch hoog is. Dit keizerlijke overlevingspensioen werd eertijds toegekend door de regering van Jean-Luc Dehaene (CD&V). Ook toen was ‘het compromis’ belangrijker dan de inhoud. Spijtig dat politieke verantwoordelijkheid in België een inhoudsloos begrip is, want Dehaene draagt de volle verantwoordelijkheid voor deze volstrekt ongerechtvaardigde transfer naar Fabiola. En dit al sedert 20 jaar! Maar ook nu blijft het bedrag bijzonder hoog. Heeft de 85 jarige gewezen vorstin echt 461 500 euro nodig om in haar levensonderhoud te voorzien?

Bovendien blijft de dotatie ten voordele van Laurent (307 000 euro) en Astrid (320 000 euro) bestaan. Dit is nu net één van de grote punten van kritiek. Dat de toekomstige koning een dotatie krijgt (voor Filip in 2013: 923 000 euro), kan men nog rationeel verantwoorden. Maar waarom krijgen Laurent en Astrid een royale dotatie? De kans dat één van beiden ooit de troon betreedt, is onbestaande. Op de lijst van troonopvolgers staat Astrid op de zesde en Laurent op de twaalfde plaats. Voor welke diensten aan de natie wordt Laurent, die met meer dan 25 000 euro – dit is 1 miljoen oude BEF – per maand de kleinste dotatie heeft, vergoed? Dit lijkt meer op win for live, dan op een dotatie. De dotaties van Laurent en Astrid zijn een voorrecht op grond van afstamming. In echte democratieën bestaan dergelijke voorrechten niet.

Veel onzekerheid

Dat de regeling niet doordacht is, bleek toen de pers berichtte dat de prinsen voortaan ook recht krijgen op kindergeld. Daar was niet aan gedacht, bekende senator-baron Francis Delpérée (CDH). Toch is dit de logica zelve. Indien de prinsen bijdragen tot het systeem, dan genieten ze ook de voordelen van het systeem.

Het is wel hallucinant om bij deze gelegenheid vast te stellen dat de koningskinderen – begiftigd met een royale dotatie – tot nu toe nooit tot het systeem hebben bijgedragen. Nog een voorrecht op grond van afstamming. Merkwaardig toch dat Sp.a zo weinig moeite heeft met deze voorrechten. In het spiksplinternieuwe programma leest men toch: ‘Alleen door de gemeenschappelijke inspanning van alle leden van een samenleving, kan vrijheid en gelijkheid verschaft worden aan iedereen’.

Er blijven ook vele andere vragen. Hoe transparant zal de controle zijn uitgevoerd door de voorzitters van het Rekenhof? Gaat er een verslag worden gepubliceerd? Hoe gedetailleerd zal dat verslag zijn? Indien het zou gaan over een beknopt verslag dat geen democratische controle op de bestedingen mogelijk maakt, dan is dit een maat voor niets.

Onduidelijk fiscaal statuut

Wat verandert de regeling op het terrein? Voor de koning wijzigt er alvast niets. Hij staat nog steeds boven de wetten en zelfs boven de Grondwet. Artikel 172 van die Grondwet bepaalt immers dat enkel een wet kan voorzien in vrijstelling van belasting. Nu bestaat er geen enkele wet die de civiele lijst vrijstelt van het betalen van accijns en BTW.

Wat de andere dotatiegerechtigden betreft, hangt veel af van de wijze waarop men de opdeling tussen inkomensgedeelte en werkingstoelage bekijkt. Dit is een cruciaal punt, want hier zullen alle Belgen niet echt gelijk zijn voor de wet. Een voorbeeld. Een lerares koopt zich eind augustus een nieuwe outfit om netjes uitgedost het nieuwe schooljaar te beginnen. Deze lerares kan deze aankoop niet aftrekken als beroepskost. Al evenmin kan ze hiervoor beroep doen op de werkingstoelage van haar school. Maar wanneer prinses Mathilde ‘beroepskledij’ aanschaft bij Nathan, is dit dan ten laste van de werkingstoelage? Royalisten zullen antwoorden: evident, Mathilde moet zorgen voor de uitstraling van België. Mocht dit argument juist zijn, dan mogen voortaan ook Monica De Coninck (Sp.a), Maggy De Block (Open Vld), Joëlle Milquet (cdH) en Laurette Onkelinx (PS) zich kleden op kosten van de werkingstoelage van hun ministerie. Ook deze dames oefenen, namens België, een openbare functie uit. Dit zou dan ook betekenen dat Liesbeth Homans (N-VA) voortaan beroep zal kunnen doen op de werkingstoelage van haar Antwerpse schepenambt. Maar, net in Antwerpen zijn er ooit politici geweest die zoiets hebben geprobeerd. Een ‘chacoche’ en wat kledij – niet eens van bij Nathan – groeiden er al snel uit tot de Visa-affaire.

Maar indien Mathilde beroep kan doen op het werkingsgedeelte voor haar ‘beroepskledij’, dan moet toch de regeling gelden van de voordelen van alle aard? Hetzelfde geldt evident voor de mannelijke excellenties. Indien Filip een wagen of een gsm koopt op kosten van het werkingsgedeelte en deze ook privé gebruikt, dan is dit een voordeel van alle aard. En idem voor de gratis woonst. Het voordeel van alle aard is echter een beroepsinkomst waarop belasting dient betaald. Is er één lezer die denkt dat deze regeling ook zal worden toegepast op de dotatiegerechtigden?

Laken blijft een belastingsparadijs

Het Vlindercompromis over de monarchie bereikt het beoogde doel helemaal niet en verandert weinig op het terrein. Er is bovendien nog veel werk aan de winkel om dit compromis van niet eens anderhalve pagina uit te werken tot een duidelijke wettekst. Vervolgens moet dit allemaal nog door het parlement gejaagd, terwijl er op 25 mei 2014 verkiezingen zijn. Laken is het belastingsparadijs der belastingsparadijzen en daar zal ‘de grootste hervorming ooit van de monarchie’ weinig aan veranderen. Laken ligt nog altijd offshore, ergens in de financiële buurt van de Bahama’s en de Kaaimaneilanden.

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>