Vluchtelingen in Nederland

Na moeizame onderhandelingen tussen de liberale VVD en de sociaaldemocratische PvdA kwam de Nederlandse regering dan toch met een standpunt over de vluchtelingentsunami  die de Europese Unie dreigt te overspoelen. Nederland gaat akkoord met het plan van de Europese Commissie om deze asielzoekers over de lidstaten te verspreiden. Een voorwaarde is wel dat alle lidstaten meedoen. Uitgaande van 160.000 vluchtelingen neemt Nederland 9.261 asielzoekers op. Bij de beoordeling van hun asielaanvrage wil de regering zover mogelijk vastgesteld zien of ze echte vluchtelingen zijn of dat ze om economische redenen naar Europa komen.

Het kabinet wil eigenlijk alleen vluchtelingen accepteren die buiten de EU een asielaanvraag hebben ingediend. ‘Dit is nodig om het cynische bedrijfsmodel van de mensensmokkelaars te vernietigen,’ lichtte staatssecretaris Dijkhoff (VVD) toe. Hij is verantwoordelijk voor het immigratiebeleid. ‘Er moet een einde komen aan verdrinkingen, verstikkingen en mensensmokkel.’ Om de opvang buiten de EU te ondersteunen stelt het kabinet dit jaar 110 miljoen euro beschikbaar. Dit geld wordt gebruikt om de opvang in landen als Turkije, Libanon en Jordanië te verbeteren. 

‘We kunnen niet tegen alle vluchtelingen zeggen dat ze voor altijd mogen blijven,’ liet CDA-leider Sybrand Buma op 1 september in een interview met Nu.nl. weten. ‘Wat we minimaal zouden moeten doen is het creëren van veilige havens in Syrië en misschien ook wel in Irak en Libië.’ De VVD sloot zich hierbij aan. Hun fractievoorzitter Halbe Zijlstra vond het echter verstandiger om safe havens in Turkije en Libanon te creëren in plaats van in Syrië. Zijlstra herhaalde dit standpunt afgelopen donderdag tijdens het debat over het regeringsstandpunt in de Tweede Kamer. ‘We moeten de mensen zo dicht mogelijk bij huis en haard opvangen.’ Diederik Samson, de Partij van de Arbeid-leider, benadrukte echter dat Europa ‘zo veel als nodig’ vluchtelingen moet opvangen om de kampen in Turkije, Libanon en Jordanië te ontlasten. Het regeringsstandpunt is dan ook een duidelijk compromis. De PvdA wil een ruimhartig asielbeleid en de VVD een strenger. De SP, D66, GroenLinks en Partij voor de Dieren steunden in het Kamerdebat het PvdA-standpunt. De VVD kreeg steun van Geert Wilders. Wilders wil een hek om Europa, de buitengrenzen volledig sluiten, en daarvoor het Schengenverdrag opzeggen. ‘We moeten kiezen voor onze eigen mensen.’ Wilders vreest dat er miljoenen ‘mannen met baarden’ Europa zullen overspoelen in een ‘islamitische invasie.’ ‘Wat is er nou erger, een man met een baard of een vent met geverfd haar?’ reageerde D66-leider Alexander Pechthold. 

Buma herhaalde in het Kamerdebat zijn standpunt. ‘We moeten de mensen tijdelijk de ontheemdenstatus geven,’zei hij. ‘Dit kan nu al.’ Verder pleitte hij voor het bombarderen van IS in Syrië door de Nederlandse F-16’s. Nu bombarderen die alleen IS-doelen in Irak. Zelfs het inzetten van grondtroepen in Syrië is voor het CDFA bespreekbaar. De PvdA en D66 voelen niets voor een dergelijke militaire interventie in Syrië.

Met het door de regering geformuleerde standpunt gaat premier Rutte de besprekingen over het plan van de Europese Commissie in. 

‘Economische’ vluchtelingen?

‘Niemand is naar Kos gevlucht omdat zijn leven gevaar liep,’ schreef de onderzoeksjournalist Arnold Karskens in ThePostOnline. Sinds 2011 hebben ongeveer vier miljoen Syriërs hun vaderland verlaten en vooral hun heil gezocht in Libanon (1,17 miljoen), Jordanië (630.000) en Turkije (1,8 miljoen). Het zijn buurlanden waar Syriërs niet vervolgd worden. ‘Niemand die ik spreek is naar Kos gevlucht omdat zijn of haar leven direct gevaar liep. Er is geen sprake van een exodus uit een oorlogsgebied. Op het vakantie-eiland in de Egeïsche Zee zie je dan ook geen oorlogsgewonden.’ ‘De onvolwassen Europese politiek verbaast overigens op meerdere terreinen. Deze week werd bekend dat de Europese Unie 2,4 miljard euro uittrekt voor extra hulp aan de migrantenopvang. Griekenland krijgt daarvan bijna een half miljard euro. Gelijktijdig hoorden vorige week zo’n vierhonderdduizend Syrische achterblijvers in Libanon en Jordanië van het VN Wereld Voedsel Programma WFP dat hun voedselrantsoen bij gebrek aan fondsen wordt gehalveerd. In de praktijk komt het erop neer dat voor zo’n 96 procent van de regionaal opgevangen echte vluchtelingen minder geld beschikbaar wordt gesteld dan voor de circa vier procent die Europa toelaat.’ Vluchtelingen zonder geld die de prijzen van de mensensmokkelaars niet kunnen opbrengen worden gekort op hun eten. ‘Europa wordt overspoeld met migranten en het ergste moet nog komen.’

‘Maar verreweg de meeste mensen die over de grenzen komen in de hoop op een beter leven zijn geen vluchtelingen,’ schreef Ian Buruma in de NRC van 10 september. ‘Door het immigratiedebat op asielzoekers toe te spitsen, zoals nu gebeurt, wordt de indruk gewekt dat mensen die om economische redenen verhuizen niet helemaal bonafide zijn, dat zij komen onder valse voorwendsels, dat “gelukzoekers” per definitie boeven zijn. Maar wat is er zo verkeerd aan gelukzoekers?’ ‘De meesten willen liever werk dan een uitkering. Dat rijke landen hier ook van profiteren is duidelijk. Immigranten werken vaak harder voor minder geld. Niet voor iedereen voordelig: lonen voor de lager betaalde banen staan onder druk. Dat maakt het lastig mensen te overtuigen van het belang van economische immigratie. Veel makkelijker om deernis op te wekken voor zielige vluchtelingen.’

‘Ruimhartig en warm onthaal’

‘Er moet een ruimhartig en warm onthaal komen,’ zei Hans de Boer, voor de voorzitter van VNO-NCW, de grootste werkgeversorganisatie in Nederland. ‘We kunnen die mensen niet met hun ziel onder de arm laten rondlopen.’ ‘Het is de bedoeling om de vluchtelingen onder marktconforme voorwaarden aan de slag te helpen.’ Samen met het uitzendbureau Randstad gaat VNO-NCW de kwaliteiten van de vluchtelingen in kaart brengen. In eerste instantie zal het om Syrische vluchtelingen gaan, want die zijn vaak relatief hoogopgeleid. De werkgevers willen snel een gesprek met het kabinet om te bekijken hoe vluchtelingen uit Syrië snel aan werk kunnen worden geholpen. Het opleidingsniveau en de werkervaringen van Syrische vluchtelingen moeten in kaart worden gebracht. Om te mogen werken moeten ze een tijdelijke of permanente verblijfsvergunning hebben. ‘Er zijn zo’n 130.000 vacatures in Nederland, banen waarvoor ondanks de werkloosheid niet makkelijk mensen worden gevonden,’zei De Boer. ‘we moeten kijken of er tussen die nieuwe instroom van asielzoekers mensen zitten die een deel van die vacatures kunnen invullen.’ Volgens werkgeversorganisatie VNO-NCW en MKB-Nederland, Midden- en Kleinbedrijf Nederland, is het de bedoeling een proefproject op te zetten ‘om vraag een aanbod van werk op een goede manier bij elkaar te brengen,’ zoals Het Financieele Dagblad schreef. ‘VNO-NCW ziet de vluchtelingenstroom vanuit Syrië als “een groot humanitair probleem”. Volgens de werkgevers is “leren en werken” de beste manier om in een land te integreren.’  Minister Lodewijk Asscher (PvdA) van Sociale Zaken reageerde positief, maar de regering heeft nog geen extra middelen ter beschikking gesteld.

De Duitse regering heeft zes miljard euro voor de opvang van vluchtelingen uitgetrokken. De werkgevers schaarden zich eensgezind achter Angela Merkel. ‘In nood geraakte vluchtelingen mogen beroep doen op onze medemenselijke solidariteit,’ liet de bestuursvoorzitter van het energiebedrijf Eon in de zakenkrant Handelsblatt weten. 

En in België stelde de voorzitter van de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka Michel Delbaere voor om ‘werkzoekende leerkrachten in te zetten om vluchtelingen te begeleiden en de taal aan te leren.’ Volgens hem moeten bedrijven die zelf de inburgering willen organiseren praktische hulp van de Vlaamse overheid krijgen. 

Fort Europa?

Al sinds de negentiger jaren wordt er gewaarschuwd voor het Fort Europa, een Europese Unie met streng bewaakte buitengrenzen. ‘Fort Europa’ is een metafoor. Het staat voor veiligheid, voor bescherming van hen die zich binnen de Europese Unie bevinden. ‘Onze eigen mensen’  die tegen de dreiging van buiten beschermd moeten worden. De Europese samenleving, de Joods-Christelijke Europese samenleving, moet verdedigd worden tegen aanvallers, infiltranten en aanstormende horden. Hoge, dikke muren van het fort, strenge grenscontroles en moeilijke asielprocedures,  moeten het onneembaar maken. Verstandiger nog dan te wachten tot de vijand voor de poort staat is hem op grote afstand te houden.

Maar nu worden reisagenten ingehuurd, mensensmokkelaars, die bressen in de muren hebben geschoten en die zelfs een deel van de muren hebben geslecht. Europa heeft geen antwoord.

Foto: (c) Reporters